Yumurtalık Kanseri: Sessiz Katil
Yumurtalık kanseri, genellikle geç belirti vermesi nedeniyle toplumlarda “sessiz katil” olarak adlandırılmaktadır. Hastaların büyük çoğunluğu, hastalığın ilerlemiş evrelerinde tanı almakta, bu da tedavi süreçlerinin gecikmesine neden olmaktadır. Uzmanlar, yumurtalık kanserinin erken dönemde, çoğu zaman önemsenmeyen ve birçok hastalığa benzer bulgularla ortaya çıkabileceğini vurguluyor. Bu belirtiler arasında; hazımsızlık, gaz, bulantı-kusma, karında şişlik, iştahsızlık ve karında sıvı birikmesi gibi durumlar yer alabilir. Yumurtalık kanseri en çok menopoz sonrası dönemde görülse de, belirtilere benzer şikâyetleri olan kadınların mutlaka jinekolojik muayene olmaları büyük bir önem taşımaktadır.
Gençlerde Görülme Sıklığı
Medikal Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Alper Can ile yumurtalık kanseri hakkında merak edilenleri konuştuk. – Yumurtalık kanseri genellikle ileri evrede mi görülüyor? Over kanserinin en sık görüldüğü yaş aralığı 50-59’dur. Ancak, bu kanser türü gençlerde de sıkça görülmekte ve en yaygın jinekolojik malignite (kanser sayılabilecek türden tümör) olarak tanımlanmaktadır. Erken tanı, taramalarla mümkün olmayan bir durumdur. Genetik yatkınlığı bulunan ve iyi huylu yumurtalık kitleleri olan bireylerde, yakın takip ve erken kontroller, erken evrede tanı konulmasını sağlayabilir.
Yumurtalık Kanserinin Görülme Sıklığı
– Yumurtalık kanserinin ülkemizde görülme sıklığı nedir? Ülkemizde, yumurtalık kanseri, jinekolojik kanserler arasında üçüncü sırada yer almakta olup, endometrial (rahim) ve servikal (rahim ağzı) kanserlerinden sonra 100 binde 8.5 oranında görülme sıklığına sahiptir.
Risk Faktörleri
– Yumurtalık kanserinin risk faktörleri nelerdir?
- Aralıksız ovulasyon (yumurtlama)
- LH, FSH hormonları kullanımı
- İleri yaş
- Erken menarş ya da geç menopoz
- Nulliparite; çocuk doğurmama durumu
- İnfertilite (kısırlık)
- Endometriozis (çikolata kisti), polikistik over sendromu
- Postmenopozal sex hormon kullanımı
- Rahim içi araç kullanımı
- Genetik faktörler (BRCA 1/2 gen mutasyonları, Lynch Sendromu vs.)
- Ailede meme kanseri öyküsü
- Sigara kullanımı, asbest ve talk maruziyeti
Tedavi Yöntemleri
– Tedavide neler yapılıyor? Yumurtalık kanserinde tedavi, genellikle hastalığın evresine ve hastanın yaşına bağlı olarak değişiklik göstermektedir. İlk üç evrede cerrahi müdahale yapılmakta, bu süreçte ameliyatın kapsamı hastanın durumuna göre belirlenmektedir. Cerrahiden sonra, koruma amacıyla kemoterapi uygulanmaktadır. Evre 4 hastalık durumunda, cerrahinin uygun olmadığı hastalar için kemoterapiler ve akıllı ilaçlar devreye girmektedir. Türkiye’de yumurtalık kanseri için beş yıllık sağkalım oranı %54’tür.
Dikkat Edilmesi Gereken Belirtiler
İştah kaybı ve şişkinliğe dikkat!
- İştah kaybı
- Hızla tokluk hissi ve şişkinlik
- Bağırsak alışkanlıklarında değişiklik, özellikle kabızlık
- Mesane alışkanlıklarında değişiklik ve sık sık idrara çıkma ihtiyacı
- Vajinal kanama
- Kilo kaybı veya kilo artışı (karında sıvı birikmesine bağlı)
- Karında basınç hissi ve şişkinlik
