Kanserli hücrelere etki ederek bu hücreleri öldüren yeni bir tür kanser tedavisi, insanlar üzerindeki ilk denemelerde umut verici sonuçlar elde etti. İngiltere’deki bilim insanlarının yaptığı açıklamalara göre, bir kanser hastasının vücudundaki tüm kanserli hücrelerin tamamen yok olduğu, diğer hastalarda ise kanserli tümörlerin küçüldüğü gözlemlendi.
Bu tedavi, zayıflatılmış bir uçuk virüsü formu kullanılarak geliştirilmiş bir yöntemdir; virüs, tümörleri hedef alacak şekilde modifiye edilmiştir. Tedavinin etkinliğini tam olarak değerlendirmek için daha uzun süreli ve kapsamlı çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Ancak BBC’nin sağlık editörü Michelle Roberts, uzmanların virüslerin kanser hastalarına enjekte edilmesinin, ilerlemiş kanser vakalarında bile iyileşme umudu taşıyabileceğini belirtiyor.
Araştırma, İngiltere’nin Ulusal Sağlık Hizmetleri’ne (NHS) bağlı Kraliyet Marsden Kuruluşu’ndaki Kanser Araştırma Enstitüsü tarafından yürütülmektedir. Londra’nın batısında yaşayan 39 yaşındaki Krzysztof Wojkowski, bu çalışmanın şu anki aşamasına katılan hastalardan biridir. 2017 yılında ağız bölgesinde, tükürük bezlerine kanser teşhisi konulan Wojkowski, birçok ameliyat ve tedaviye rağmen kanserle mücadelede başarılı olamadı. Aksine, hastalığı daha da ilerledi.
“Bana başka bir seçeneğim olmadığı söylendi, yoğun bakımda tedavi altındaydım. Bu durum çok yıkıcıydı ve bu çalışmaya katılma şansı verilmesi benim için inanılmaz bir fırsat oldu.”
Virüs tedavisinin kısa bir aşamasında Wojkowski’nin vücudundaki tüm kanserli hücrelerin temizlendiği belirlendi: “İki haftada bir iğne vuruldum, toplamda beş hafta sürdü. Şu an üzerinden iki yıl geçti ve vücudumda kanserli hücre kalmadı.”
Bu tedavi yöntemi, doğrudan tümöre yapılan iğnelerle iki şekilde etki ediyor: Kanserli hücreleri kuşatıp patlatıyor ve ardından bağışıklık sistemini harekete geçiriyor. Çalışmalara katılan yaklaşık 40 hastadan bazılarına, RP2 adı verilen bu modifiye edilmiş, normalde uçuk çıkmasına yol açan bir herpes virüsü enjekte edildi. Diğer hastalar ise bu iğnelerle birlikte mevcut kanser ilaçlarını almaya devam ettiler.
Alınan sonuçlar ise şu şekilde:
- Sadece RP2 tedavisi alan dokuz hastadan üçünde – Wojkowski de bunlardan biri – tümörlerin küçüldüğü belirlendi.
- Kanser ilacı almaya devam eden 30 hastadan yedisinde tedavi olumlu sonuç verdi.
- Yorgunluk gibi yan etkiler çok hafif hissedildi.
Araştırma ekibinin lideri Prof. Kevin Harrington, BBC’ye verdiği demeçte, tedavi sonuçlarının “gerçekten çok etkileyici olduğunu” ve bazı ileri seviye kanserleri de tedavi etme potansiyeline sahip olduğunu belirtti: “Bu ilk adımda, klinik araştırmanın henüz bu kadar başındayken bu kadar olumlu sonuçlar almak nadir bir durum. Artık tedavilerine son verilmiş hastalarda da olumlu sonuçlar aldık. Araştırmaya katılan hastaların sayısı arttıkça, olumlu sonuçlar almaya devam edip edemeyeceğimizi heyecanla bekliyorum.”
Bu, bilim insanlarının kanserle savaşmak için virüs kullanımı konusunda ilk kez değil. NHS, birkaç yıl önce ileri seviye deri kanseri için soğuk virüs temelli T-Vec adlı bir tedavi yöntemini onaylamıştı. Prof. Harrington, RP2’nin T-Vec’in geliştirilmiş bir versiyonu olduğunu ifade ediyor. Birleşik Krallık Kanser Araştırmaları’ndan Dr. Marianne Baker ise mevcut sonuçların bile kanser tedavisinde büyük değişim yaratabileceğini belirtiyor: “Bilim insanları virüslerin kanser tedavisinde işe yarayabileceğini yaklaşık 100 yıl önce keşfetmişti. Ancak bunu güvenli ve etkili bir şekilde uygulamak zordu. Bu yeni virüs tedavisi henüz başlangıç aşamasında umut veriyor, şimdi daha fazla çalışmanın yapılmasını ve tedavinin nasıl işlediğini görmemiz gerekiyor. Araştırmalar, birden çok tedavinin bir arada uygulanmasının güçlü bir strateji olduğunu gösteriyor; virüs tedavisinin de bu stratejide önemli bir rol oynayabileceğini düşünüyorum.”
