Yapay Zeka ile Yeni Kokular ve Tatlar Üretmek Mümkün Mü?
Bilim insanları, yapay zekanın gelecekte yeni kokular ve tatlar üretme potansiyeline sahip olduğunu düşünüyor. İnsan burnunun algılayabildiği geniş koku yelpazesinin haritasını çıkarmak oldukça zor bir süreç. Independent Türkçe’de yer alan habere göre, araştırmacılar bu nedenle yapay zekaya ilişkin son gelişmeleri önemli bir atılım olarak değerlendiriyorlar. Ekip, geliştirdikleri yapay zeka aracının “biyolojinin temel ilkelerini yakaladığını” ifade ediyor.
Bu araç, belirli moleküllerin özgün kokularını öğrenmek için bir “koku haritası” kullanıyor. Haritada benzer kokuları temsil eden moleküller birbirine yakın konumda yer alıyor. Bu sayede, bir maddenin nasıl koktuğunu insanlar onu daha koklamadan tahmin etmek mümkün hale geliyor.
Google ekibi, yapay zeka sinir ağını 5 binden fazla molekülün tat ve kokusuna dair veri kümeleri ile eğitti. Bu sürecin sonunda çıkarılan haritaya “Ana Koku Haritası” adı verildi.
İnsan Kadar Güvenilir Tahminler
Daha sonra bu tahminler yapay zekanın betimlemeleriyle karşılaştırıldı. Araştırmacılar, bulguları şu şekilde özetledi:
- Model, koku kalitesini tanımlamada bir insan kadar güvenilir.
- Bir molekülün yapısından yola çıkarak kokusunu tahmin etmede olağanüstü bir yetenek sergiledi.
Bir başka deneyde ise ekip, yapay zekanın sinek kovucu molekülleri tanımlayıp tanımlayamayacağını merak etti. Bunun için sinir ağı, önce iki veri kümesi ile eğitildi. Bu kümelerde belirli bir molekülün sivrisinekleri ne denli uzak tutabileceği bilgisi yer alıyordu. Deney sonunda, yapay zekanın veri kümelerinin dışında kalanlar da dahil olmak üzere hemen hemen her molekülün sinekleri kovmada ne kadar etkili olduğunu doğru bir şekilde tahmin ettiği görüldü.
Ekip, bu tür keşiflerin çok önemli çıktıları olabileceğine inanıyor. Daha ucuz, daha uzun ömürlü ve daha güvenli sinek kovucular, sıtma gibi hastalıkların dünya genelindeki görülme sıklığını azaltabilir ve potansiyel olarak sayısız hayat kurtarabilir.