Varikosel Nedir?
Varikosel, testislerin kanını geri toplayan spermatik venlerin (toplardamarların) anormal bir şekilde genişlemesi durumudur. Bu durumu, kadınlarda bacaklarda görülen varislere benzetmek mümkündür. Testislerden toplanan kirli kan, venler aracılığıyla vücuda taşınmakta ve normal sperm üretimi ile hareketliliği için gerekli olan mekanizmaların işlev görmesi sağlanmaktadır. Ancak varikosel durumunda, kirli kan testislerin etrafında birikerek sağlıklı bir dolaşım oluşturamaz. Bu durum, sperm sağlığı için kritik bir sorun teşkil eder.
Varikosel ve Kısırlık İlişkisi
Varikosel varlığında, testis etrafında toksik maddelerin birikmesi ve göllenmiş kanın testislerdeki ısıyı normal seviyenin üzerine çıkarması, sperm hücrelerini üreten testis dokusuna zarar verme riski taşır. Başka bir deyişle, genişlemiş venler; hem zararlı maddelerin birikmesine hem de artan ısıya neden olarak sperm üretimini olumsuz etkileyebilir.
İnfertil Erkeklerde Teşhis Yöntemleri
Varikoselin doğru tanısı, hastanın öyküsü ve fizik muayene ile büyük ölçüde mümkündür. Fizik muayene, çoğu hastada tek başına varikoseli teşhis etmek için yeterli olabilir. Hasta, yatar pozisyonda ve ayakta iken valsalva manevraları ile genişlemiş venlerin varlığı saptanabilir. Diğer bir teşhis yöntemi ise skrotuma uygulanan doppler ultrasonografisidir. Ultrason yardımıyla toplardamarların genişlikleri değerlendirilir ve valsalva ile varikosel olup olmadığı araştırılır. Son aşamada ise spermiyogram veya semen analizi kullanılarak, varikoseli olan erkeklerde cerrahi tedaviye ihtiyaç olup olmadığı belirlenir. Semen analizinde, en çok etkilenen parametreler sperm motilitesi ve sperm sayısıdır. Ayrıca, morfolojik analiz de önemli bir parametredir. Tedavi gerekip gerekmediğini belirlemek için spermiyogram, genellikle 3-5 günlük cinsel perhiz sonrası, özelleşmiş laboratuvarlarda ve tercihen biyolog tarafından yapılmalıdır.
Azosperminin Tedavisi Var Mıdır?
Azospermi, semen analizinde hiç canlı sperm hücresinin bulunmaması durumudur. Bu hastalarda tedavi süreci daha karmaşık hale gelir, ancak azospermik bireylerin çocuk sahibi olma şansı, en iyi tedavi yöntemleri ile artabilir. Azospermik hastalarda en sık uygulanan teknik, mikroskobik olarak gerçekleştirilen TESE (Mikro TESE) yöntemidir; bu teknik, testisten sperm hücresi bulma ve hazırlama amacı taşır.
Varikoselin Tedavi Yöntemleri
Varikosel tanısı konmuş ve çocuk sahibi olamayan erkeklerde, semen analizinde sperm sayısı, motilite ve morfolojik parametrelerde bozulma varsa, tek tedavi yöntemi varikosel cerrahisidir. Mikrocerrahi yöntemlerle yapılan varikoselektomi, tedavi başarısını artırmakta ve hidrosel ile varikosel nüksü gibi komplikasyonları azaltmaktadır. Mikro TESE ise, deneyimli cerrahlar tarafından yapıldığında sperm elde etme olasılığını yükseltmektedir. Varikosel, genellikle göz ardı edilen bir durum olduğundan, erkek infertil hastalar zamanından önce daha maliyetli ve zorlayıcı tedavilere yönelmektedir. Detaylı bir öykü ve fizik muayene ile varikosel tanısı konulmakta ve hangi hastaların ilaç tedavisi ile izlenmesi gerektiği, hangilerinin cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyacağı konusunda hekimlere önemli görevler düşmektedir.
Çiftlerin Eş Zamanlı Çözüm Arayışı
Günümüzde sağlık alanındaki gelişmeler ve bilgiye daha kolay ulaşım, evli çiftlerin çocuk sahibi olamama durumunda hızlı bir şekilde sağlık kurumlarına başvurmalarını sağlamaktadır. Kadın Doğum ve Üroloji kliniklerine başvuran hastaların önemli bir kısmının çocuk sahibi olmak isteyen çiftler olduğunu söyleyebiliriz. Evli çiftlerin, çocuk sahibi olabilmek için birlikte ve eş zamanlı bir çözüm aradıklarında, tedavinin başarısını önemli ölçüde artırdıkları gözlemlenmektedir.
