Vajinanın doğal ortamında baskın olarak bulunan laktobasiller, iyi huylu ev sahipleri olarak önemli bir rol oynamaktadır. Bu mikroorganizmalar, belirli bir asidik ortam oluşturarak, diğer hastalık yapıcı mikroorganizmaların enfeksiyon oluşturmasını önler. Ancak, bu doğal denge çeşitli nedenlerle bozulabilir. Özellikle gebelik, emzirme, menopoz gibi hormon seviyelerindeki değişiklikler, vajinal duş uygulamaları, antibiyotik kullanımı, bağışıklık sisteminin zayıflaması, sperm öldürücü jeller, kokulu tamponlar ve vajinal spreylerin kullanımı gibi faktörler, vajinal florayı olumsuz etkileyerek enfeksiyon riski oluşturabilir.
Vajinal enfeksiyonlar, genellikle yoğun akıntı, kaşıntı, kötü koku, ağrılı cinsel ilişki ve idrar yaparken yanma gibi belirtilerle kendini gösterir. Op. Dr. Burçin Demirel, tedavinin enfeksiyona neden olan etkenlere göre planlanmasının önemine vurgu yapmaktadır.
Vajinal Enfeksiyonların Teşhisi ve Tedavi Yöntemleri
Vajinit teşhisi koymak için jinekolojik muayene ve gerekli durumlarda akıntı örneğinin incelenmesi gerekmektedir. Op. Dr. Burçin Demirel, vajinal enfeksiyonların çeşitlerini, belirtilerini ve tedavi yöntemlerini aşağıda sıralamaktadır:
1. Vajinal Mantar Enfeksiyonu
Kandidiyaz olarak da bilinen bu enfeksiyon, vajinal enfeksiyonların en yaygın türlerinden biridir. Vajinal mantar enfeksiyonuna genellikle candida adı verilen bir mantar sebep olur. Antibiyotik kullanımı, mantar enfeksiyonu riskini artırabilir. Ayrıca, gebelik ve şeker hastalığı gibi durumlar, mantar enfeksiyonlarına yakalanma olasılığını yükseltir. Bağışıklık sisteminin zayıflaması da bu enfeksiyonların ortaya çıkmasına neden olabilir.
Belirtileri arasında vulvanın dış kısmında kaşıntı ve yanma hissi yer alır. Vulva genellikle kırmızı ve şişkin görünür. Akıntı, genellikle beyaz veya sarı renkte, süt kesiği ya da peynir kıvamında topaklı ve kokusuzdur. Bu enfeksiyon, ağızdan alınan veya vajinal fitil şeklinde uygulanan ilaçlarla tedavi edilir.
2. Bakteriyel Vajinoz
Bakteriyel vajinoz, vajinada normal olarak bulunan bakterilerin azalması ve hücresel dengenin bozulması sonucu ortaya çıkar. Bu, en sık görülen vajinal enfeksiyon türüdür. Ana belirtisi, kötü bir balık kokusu ile birlikte artan akıntıdır. Akıntı genellikle ince yapıda, koyu veya donuk gri renkte olabilir; bazen yeşilimsi bir renk de alabilir. Kaşıntı yaygın değildir, fakat aşırı akıntı durumunda görülebilir. Bakteriyel vajinoz tedavisi için birkaç farklı antibiyotik kullanılabilir; bunlar ağızdan alınabilir veya vajinaya krem ya da jel olarak uygulanabilir.
3. Trichomoniasis
Bu enfeksiyon, mikroskobik bir parazit olan trichomonas vaginalis tarafından oluşturulur ve cinsel ilişki yoluyla bulaşır. Trichomoniasis yaşayan kadınlar, diğer cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (CYBE) ile enfekte olma riski taşımaktadır. Genellikle sarı-gri veya yeşil renkte vajinal akıntı ve balık kokusu ile karakterizedir. Vulvada yanma, tahriş, kızarıklık ve şişlik gibi belirtiler de görülebilir. Bazen idrar yaparken ağrı hissi de yaşanabilir. Trichomoniasis, genellikle ağızdan alınan tek doz antibiyotik ile tedavi edilir. Enfeksiyonun tekrarlanmaması için cinsel partnerin de tedavi edilmesi gerekmektedir.
4. Atrofik Vajinit
Atrofik vajinit, bir enfeksiyondan kaynaklanmaz. Emzirme dönemi ve menopoz gibi kadınlık hormonu seviyelerinin düşük olduğu dönemlerde ortaya çıkabilir. Bu durum, vajinada kuruluk, kaşıntı, yanma, vajinal akıntı ve hassasiyet gibi belirtilere neden olabilir. Atrofik vajinit tedavisi, vajinal krem, halka veya tablet olarak uygulanabilen östrojen hormonu ile yapılır. Ayrıca, suda çözünür kayganlaştırıcılar, cinsel ilişki sırasında oluşan ağrı ve zorlukların giderilmesine yardımcı olabilir.
