Uzman Klinik Psikolog Ayşe Şahin’den Ödev Yapma Alışkanlığı Hakkında Değerlendirmeler
Uzman Klinik Psikolog Ayşe Şahin, çocuklara ödev yapma alışkanlığının kazandırılması üzerine önemli değerlendirmelerde bulundu. Şahin, ödev yapmanın öğrenilen bilginin kalıcılığını sağlamak için gerekli olduğunu vurguladı.
Ödevin, “öğrencilere öğretmenleri tarafından verilen, öğrencinin kendi başına ya da ailesinden destek alarak yapmasının planlandığı öğrenme aktivitesi” olduğunu belirten Ayşe Şahin, ödev yapmanın çocuğun öğrendiği bilginin kalıcılığını artırarak öğrenmenin sürmesini ve çocuğun öğrendiği konuya farklı boyutlardan bakabilmesini sağladığını ifade etti.
Özellikle hem öğrencilerin hem de ailelerin, ödevin bir öğrenme yöntemi olduğunun bilincinde olması gerektiğinin altını çizen Ayşe Şahin, “Ailelere ve eğitimcilere düşen rol, ödev yapmanın çocuk için olan faydalarını çocukla konuşmak olacaktır. Ödev yapmanın, akademik başarıyı artıracağı, bireyin sorumluluk duygusunu geliştireceği, zaman yönetimi, öncelik belirleme, planlama becerilerini destekleyeceği, çocuğun kendi davranışları üzerinde kontrolü olacağı çocuğa anlatılmalıdır” dedi.
Ödev Saati Belirlemek ve Ailelerin Rolü
Ailelerin çocuklara ödev bilinci kazandırmaya çalışması gerektiğini ifade eden Ayşe Şahin, çocukla birlikte konuşarak ortak alınan bir kararla ödev saati belirlenmesi gerektiğini söyledi. Bu saatin, çocuğun yemek yeme, dinlenme gibi fiziksel ihtiyaçlarının karşılandıktan sonraki bir zaman diliminde planlanmasının daha uygun olacağını belirten Şahin, “Aileler tutarlı bir biçimde belirlenen saatte çocuğu ödev yapmak için desteklemelidir. Çocuk yaşça küçük ve sorumluluk almakta zorlanıyorsa ailelerin motivasyonel yaklaşımı faydalı olacaktır. Ancak bazı aileler, bazen sabırsız, suçlayıcı ve eleştirel bir tutum sergilemektedir. Bu tür tutumlar, çocuğun ödev alışkanlığı geliştirmesine engel olmaktadır ve aile içi iletişim problemlerine yol açmaktadır” dedi.
Öğrenme Stilleri ve Çalışma Ortamı
Her çocuğun öğrenme stilinin farklı olabileceğini hatırlatan Ayşe Şahin, bazı çocukların sesli bir ortamda çalışmadığını, bazılarının da sessiz bir ortamda zorlandığını vurguladı. Çalışma için sese ihtiyaç duyan çocuklarda müzik eşliğinde çalışmanın uygun olabileceğini belirten Şahin, “Bunun yanı sıra çalışma ortamının ışığı, çevredeki görseller, odanın ısı seviyesi gibi bazı faktörler de çalışmadaki verimlilik üzerinde etkilidir. Aileler, çocuklarını tanıyarak uygun ortamı oluşturma konusunda onlara rehberlik etmelidir” tavsiyesinde bulundu.
Davranışların Sonuçlarını Deneyimleme Fırsatı
Ailelerin bu süreçte sabırlı olmaları ve bunun bir gelişim süreci olduğunu unutmamaları gerektiğini aktaran Ayşe Şahin, ilkokul dönemindeki bir çocuktan ödevlerinin sorumluluğunu almasını beklemenin doğal olduğunu ancak bu dönemde hala ödev sorumluluğunu almakta güçlük çeken çocukların da bulunabileceğini söyledi. Ailelerin, ödev yapmama sonucunda çocukların ne gibi olumsuzluklar yaşayacağını onlara anlatması gerektiğini ifade eden Şahin, “Bazı ailelerde ödev yapmayan çocuğun ödevlerinin ebeveynler tarafından yapıldığını görebiliyoruz. Bu tutum, çocuğun kendi davranışlarının sonuçlarını yaşama deneyiminden mahrum kalmasına neden olur ve doğal sonuçları, örneğin öğretmenin onu uyarması gibi deneyimlemeyecektir. Oysa çocukların davranışlarının sonuçlarını yaşaması, sonraki durumlarda farklı davranmaları için gereklidir. Çocukların tecrübe ederek öğrenmelerine fırsat verilmelidir” uyarısında bulundu.
Ödev Yapmaya Motive Etme Yöntemleri
Ailelerin, ödev yapmayan çocuğu sürekli zorlayarak ya da üzerinde baskı kurarak anlık bir çözüm sağlasa da bu yöntemin uzun vadede etkili olmadığını ifade eden Uzman Klinik Psikolog Ayşe Şahin, ödev yapma davranışında içsel bir motivasyon oluşturmanın ve sorumluluk bilinci geliştirmeyi hedeflemenin daha doğru bir yaklaşım olduğunu belirtti. “Baskı ile ödev yapan çocuk, dışarıdan bir kontrol olmadığında sorumluluğunu ihmal edebilir. Bunun yerine, çocukları motive etmek için onlara çeşitli ödüller sunmak ya da ödev sonrası dinlenme fırsatı vermek çok daha etkili bir yöntemdir. Ödevden sonra çocukla oyun oynamak veya birlikte keyifli aktiviteler yapmak, çocuğun ödev yapma isteğini artıracaktır. Çocuğu suçlamak yerine, onun yapabildiklerine odaklanarak bu başarıları pekiştirmek, olumlu davranışların artmasına katkı sağlayacaktır.” şeklinde sözlerini tamamladı.