Uzman Fizyoterapist Özge Tahran’dan Omuz Ağrıları Hakkında Değerli Bilgiler
Son dönemde çoğu kişinin hayatını olumsuz etkileyen omuz ağrıları hakkında önemli açıklamalarda bulunan uzman fizyoterapist ve öğretim görevlisi Özge Tahran, bu tür ağrıların kas iskelet sistemi rahatsızlıkları arasında en sık rastlanan üçüncü şikayet olduğunu belirtti. Tahran, “Omuz ağrılarının yaygınlığının en önemli sebeplerinden biri, omuz ekleminin karmaşık anatomik yapısı ve günlük yaşamda sıkça kullanılmasıdır. Bu ağrılar, iş gücü kaybına yol açan rahatsızlıklar arasında diz ve belden sonra üçüncü sırada yer alıyor. Ayrıca, bireylerin yaşam kalitesini de olumsuz bir şekilde etkiliyor” şeklinde konuştu.
Omuz Ağrılarının Nedenleri
Omuz ağrılarının genellikle omuz eklemi çevresindeki kaslar, bağlar ve tendonları içeren yumuşak dokulardan kaynaklandığını vurgulayan Tahran, “En sık karşılaşılan omuz ağrıları, döndürücü manşet (rotator kaf) yaralanmalarıdır. Bunun dışında, eklem kılıfı çevresindeki (perikapsüler) yumuşak doku ağrıları, akromiyoklaviküler eklem ağrıları ve boyun bölgesinden (servikal bölgeden) yayılan ağrılar da sık görülmektedir. Özellikle 40 yaş sonrası bireylerde bu tür ağrılar daha yaygınken, gençlerde genellikle geçirilmiş cerrahi işlemler ya da travmalar sebebiyle ortaya çıkmaktadır. Omuz ağrılarının diğer potansiyel nedenleri arasında tümörler, enfeksiyonlar ve sinirle ilgili sorunlar bulunmaktadır” ifadelerini kullandı.
Hangi Gruplarda Daha Sık Görülüyor?
Tahran, döndürücü manşetin omuz hareketini ve stabilitesini sağlayan kaslar ve tendonlardan oluştuğunu belirtti. “Döndürücü manşet yaralanmaları genellikle etkilenen taraf üzerine düşme veya tekrarlayan ya da ani baş üstü aktivitelerden sonra ani ağrı ile ortaya çıkar. Ayrıca, başlangıçta bir travma olmaksızın zamanla artan bir ağrı da gözlemlenebilir. Özellikle baş üstü aktivitelerinde ağrı hissedilir. ‘Sıkışma sendromu’ olarak adlandırılan durum, kolumuzu kaldırmamızı sağlayan kasların tendonlarının ve bu bölgedeki kesenin omuzu oluşturan kemik yapılar arasında sıkışması ile ortaya çıkar” dedi. Tahran, bu sendromun elini yukarıda kullanan meslek gruplarında, ev kadınlarında ve yüzme ile voleybol gibi sporlarla uğraşan sporcularda daha sık görüldüğünü de sözlerine ekledi.
Donuk Omuz Nedir?
Donuk omuz (adeziv kapsülit) durumunun nasıl geliştiğini de açıklayan Tahran, “Donuk omuz, eklem kapsülünün daralması sonucu kol hareketlerinin tüm yönlerde ağrı ve ciddi kısıtlanmalar yaşanmasına neden olan bir klinik tablodur. Bu durumun kesin nedeni henüz tam olarak bilinmemektedir. Genellikle omuz ekleminin tedavi edilmemiş rahatsızlıkları sonrası ya da kendiliğinden gelişebilir. Şeker hastalarında daha sık görüldüğü gözlemlenmiştir. Ağrı genellikle gün boyunca ve gece boyunca hissedilir ve istirahat ile geçmez. Akromiyoklaviküler eklem (AK) artritinde ise karşı taraf omuza doğru yapılan hareketlerde kısıtlılık meydana gelir. AK artritte ağrı omuzun üst kısmında yoğunlaşır. Omuzdaki sorunun kaynağının doğru bir şekilde tespit edilmesi, uygun tedavi yönteminin belirlenmesi açısından büyük önem taşımaktadır” dedi.
Ağrıların Tedavi Yöntemleri
Ağrıların nasıl tedavi edilmesi gerektiğine dair önemli ipuçları sunan Tahran, öncelikle ağrıya neden olan hareketlerden kaçınmanın, dinlenmenin ve omuza güç ve esneklik kazandıracak fizik tedavi yöntemlerinin uygulanmasının gerektiğini belirtti. “Enflamasyonu ve ağrıyı azaltmak amacıyla ilaç kullanımı (NSAI: Enflamasyon giderici romatizmal ilaçlar, analjezikler ve kas gevşeticiler) önerilebilir. Ayrıca, ağrıya yönelik olarak iğneler (kıkırdak yenileyiciler, lokal anestezikler, subakromiyal kortikosteroid enjeksiyonu, trombosit zengin plazma enjeksiyonu vb.) de kullanılabilir. İş veya iş yeri değişikliği gibi önerilerde de bulunulabilir. En etkili fizyoterapi ve rehabilitasyon yaklaşımları, düzgün postürün sağlanması, omuz kaslarında esnekliğin artırılması ve kuvvetlendirme, egzersiz reçetesinin her hasta için özel olarak planlanması ve bu egzersizlerin doğru bir şekilde yapıldığının kontrol edilmesidir. Egzersiz yöntemleri, omuz ağrısında kısa ve uzun vadeli olumlu etkilere sahiptir. Özellikle döndürücü manşet yaralanmaları için kısa sürede etkili sonuçlar vermektedir. Egzersizlerle birlikte sıcak/soğuk uygulamalar, manuel terapi (mobilizasyon, masaj), bantlama (kinesiotaping), akupunktur ve çeşitli fizik tedavi yöntemleri (elektroterapi: ultrason, lazer, TENS, diadinamik akım, fonoforez, iyontoforez vb.) bir arada uygulanabilir” şeklinde konuştu.
TENS ve Diğer Tedavi Yöntemleri
Tahran, TENS adı verilen tedavi yöntemi hakkında da bilgi vererek, alternatif tedavi yöntemleriyle ilgili deneyimlerini şu şekilde aktardı; “TENS, deri üzerine yerleştirilen yüzeysel elektrotlar aracılığıyla ağrıyı hafifletmek amacıyla uygulanan bir elektrik akımıdır. Omuz ağrılarında interferansiyel akımın da TENS ile benzer şekilde etkili olduğu gösteren çalışmalar mevcuttur. Diğer bir ağrı kesici elektrik akımı olan Diadinami, periyodik alternatif akım kullanarak ağrı duyusunu ileten sinir liflerinden gelen uyarı girişini engelleme esasına dayanır. Ultrason, en etkili derin ısıtma sağlayan fizik tedavi ajanıdır ve dolaşımın düzenlenmesi ile ödemin azaltılmasında etkilidir. Ayrıca, ağrı kesici ve kas spazmını giderici etkileri ile ağrının kontrolüne yardımcı olur. Ultrasonun omuzda tendinit tedavisinde etkili olduğu kanıtlanmıştır. Fonoforez, ultrason kullanılarak iyonların vücuda sokulması işlemidir ve genellikle lokal anestezikler, antiinflamatuar ilaçlar ve kortikosteroidler kullanılır. İyontoforez ise galvanik akım yoluyla bazı iyonların insan vücuduna sokulması işlemidir; kortikosteroidler ve lokal anestezikler bu yöntemle verilmektedir. Kesikli Manyetik Alan tedavisi de tendinitte omuz ağrısı üzerinde kısa ve orta vadede olumlu etkiler göstermektedir. Lazer tedavisinin ağrı giderici, hücreler arası iletimi düzenleyici, yara iyileştirici ve ödem azaltıcı etkileri bulunmaktadır ve özellikle donuk omuz tedavisinde etkili bulunmuştur. ESWT (ekstrakorporeal şok dalga tedavisi) ise daha çok kalsifik tendinitli omuzlarda iyileşme sağlayan bir fizik tedavi yöntemidir. Kinezyolojik bantlama, elastik bir bantla uygulanan bir tedavi şeklidir ve kan ile lenf akımını artırması, anormal kas gerimini azaltması ve kısmi çıkık olan eklemleri düzeltmesi gibi etkilerinden faydalanılmaktadır. Bu yöntem, döndürücü manşet tendinopatisi için fizyoterapi programına dahil edilmesi önerilmektedir. Akupunkturda ise özel iğnelerin vücudun belirli noktalarına batırılarak iyileşmenin teşvik edilmesi hedeflenmektedir” dedi.
Konservatif yöntemlerden yeterli fayda göremeyen hastalar için son çare olarak cerrahi yöntemlerin tercih edilebileceğini belirten Tahran, “Cerrahi müdahale olarak artroskopik subakromiyal dekompresyon cerrahisi sıklıkla tercih edilmektedir. Doğru bir değerlendirme ve buna dayanarak oluşturulacak uygun tedavi programı, omuz ağrısı tedavisinin etkinliğini artıracaktır” şeklinde sözlerini tamamladı.
