Maymun Çiçeği Vakası Türkiye’de Tespit Edildi
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Türkiye’de bir maymun çiçeği vakasının görüldüğünü duyurdu. Bakan Koca, yaptığı açıklamada, “Bir hastamızda maymun çiçeği hastalığı tespit edildi. Hasta 37 yaşında ve bağışıklık sistemi zayıf. Kendisi tecrit edilmiş durumda. Temaslı takibi yapılmış olup, başka bir vakaya rastlanmamıştır. Bilindiği gibi, bu hastalık solunum yoluyla değil, yakın fiziksel temasla bulaşmaktadır.” ifadelerini kullandı.
Maymun Çiçeği Virüsü Nedir?
Maymun çiçeği virüsü, Orta ve Batı Afrika’nın tropikal yağmur ormanlarında ilk kez ortaya çıkan viral ve zoonoz bir hastalıktır. Hastalığın kaynağının genellikle kemirgenler olduğu düşünülmektedir. Maymun çiçeği hastalığı, insanlarda ilk kez 1970 yılında Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde tespit edilmiştir. İki ana genetik grubu bulunmaktadır: Orta Afrika maymun çiçeği virüsü ve Batı Afrika virüsü. Orta Afrika maymun çiçeği virüsü, Batı Afrika virüsüne göre daha şiddetli seyir göstermekte ve daha yüksek ölüm oranlarına neden olmaktadır.
Maymun Çiçeği Virüsü Bulaşıcı Mıdır?
Maymun çiçeği virüsü, primat ve kemirgenlerden insana bulaşabilmektedir. Ancak, virüsün insandan insana bulaşma oranı düşüktür. İngiltere Sağlık Güvenliği Ajansı (UKHSA), yeni vakaların, virüsün endemik olduğu bir ülkeye seyahat etmeden enfekte olduğunu bildirmiştir. Bunun yanı sıra, virüsün, virüs bulaşmış yatak takımları ve giysiler gibi nesnelerle temasta ya da virüslü bir kişiyle uzun süre yakın temasta bulunulması durumunda bulaşabileceği ifade edilmiştir. UKHSA’dan epidemiyolog Mateo Prochazka, virüsün cinsel yolla bulaşabileceğine dair bulguların olduğunu belirtmiştir. Prochazka, “Enfeksiyonu cinsel temas yoluyla kapmış gibi görünen vakalar mevcut. Bu durum, salgın yanıtı ve kontrolü üzerinde etkiler oluşturacak yeni bir bulaşma yolu.” açıklamasında bulunmuştur. Ayrıca, vücudunda olağandışı kızarıklık fark eden kişilerin, gecikmeden sağlık kuruluşlarına başvurmalarını tavsiye etmiştir.
Maymun Çiçeği Virüsünün Belirtileri Nelerdir?
Maymun çiçeği hastalığında en yaygın belirtiler arasında şunlar bulunmaktadır:
- Deride döküntü ve kabarıklıklar
- Ateş
- Sırt ve kas ağrıları
- Şişmiş lenf düğümleri
Hastalığın invazyon dönemi, 0-5 gün arasında sürmekte olup, lenfadenopati (lenf bezlerinin şişmesi), sırt ağrısı, kas ağrıları ve şiddetli halsizlik ile karakterizedir. Lenfadenopati, başlangıçta diğer benzer hastalıklarla (suçiçeği, kızamık, çiçek hastalığı) karıştırılabilirken, maymun çiçeği virüsü vakasının ayırt edici bir özelliğidir. Deri döküntüsü genellikle ateşin ortaya çıkmasından 1-3 gün sonra başlar.
Maymun Çiçeği Virüsünün Tedavisi ve Aşısı Var Mı?
Henüz maymun çiçeği virüsü enfeksiyonu için kanıtlanmış ve güvenli bir tedavi yöntemi mevcut değildir. Ancak 2019 yılında çiçek hastalığı ve maymun çiçeği hastalığının önlenmesi için yeni bir aşı onaylanmış, fakat bu aşı henüz kamu sektöründe yaygın olarak erişilebilir hale gelmemiştir.
Maymun Çiçeği Hastalığından Nasıl Korunulur?
Çoğu enfeksiyon, birincil olarak hayvandan insana bulaşmadan kaynaklanmaktadır. Yabani hayvanlarla, özellikle hasta veya ölü olanlarla, etleri, kanları ve diğer kısımları dahil olmak üzere, korunmasız temastan kaçınılmalıdır. Hayvan eti veya parçaları içeren tüm yiyecekler yemeden önce iyice pişirilmelidir. Maymun çiçeği virüsü ile enfeksiyonu önlemek için alabileceğiniz önlemler şunlardır:
- Virüsü barındırabilecek hayvanlarla temastan kaçının (maymun çiçeğinin meydana geldiği bölgelerde hasta olan veya ölü bulunan hayvanlar dahil).
- Hasta bir hayvanla temas etmiş herhangi bir kontamine malzemeyle temastan kaçının.
- Enfekte hastaları, enfeksiyon riski altında olabilecek diğer bireylerden izole edin.
- Enfekte hayvanlar veya insanlarla temastan sonra iyi el hijyenine dikkat edin. Örneğin, ellerinizi sabun ve suyla yıkamak veya alkol bazlı el dezenfektanı kullanmak önemlidir.
- Hastalara ile temas ederken kişisel koruyucu ekipman (KKD) kullanın.
