Türkiye’de Çocukların Kitap Okuma Alışkanlıkları Araştırması
Türkiye’de, 13 ilde gerçekleştirilen bir araştırma, 3-10 yaş arası çocuğu olan ve 20-55 yaş arası kitap okuma alışkanlığına sahip 309 anne ile görüşülerek yapılmıştır. Araştırmanın sonuçları, çocukların %80’inin kitap okumayı sevdiğini ortaya koymaktadır. Annelerin %92’si genel olarak kitap okuduklarını belirtirken, %63’ü haftanın en az 3 günü kitap okuduklarını ifade etmektedir. Özellikle 3-5 yaş arası çocukları olan annelerin %58’i, 6-10 yaş arası çocukları olan annelerin ise %67’si, çocuklarına haftada en az 3 gün kitap okuduklarını belirtmiştir. Bu durum, kitap okuyan annelerin çocuklarının da kitap okumayı sevdiğini göstermektedir.
Kitap Fiyatları ve Ailelerin Alternatif Arayışları
Araştırmanın bir diğer önemli bulgusu, kitap fiyatlarının yüksek bulunması ve ailelerin alternatif çözümler arayışına yönelmesidir. Ebeveynlerin neredeyse yarısı, çocuk kitaplarının fiyatlarını yüksek bulmakta ve çocuklarına yeterince kitap almanın zorluğundan şikayet etmektedir. Çocuk kitaplarına aylık ortalama 180 TL gibi bir bütçe ayrıldığı gözlemlenmiştir. Anneler, indirim ve kampanya fırsatlarından yararlanmak amacıyla online alışveriş yapmayı tercih etmektedirler.
Sonuçları değerlendiren Sabri Ülker Vakfı Yayınları Yayın Danışmanı Prof. Ali Atıf Bir, “Önemli olan, çocukların hem seveceği hem de onlara değer katacak kitapları bulabilmeleridir. Anneler kitapları ellerine alıp karıştırdıklarında, çocuklarının o kitaba ihtiyacı olup olmadığını ve sevip sevmediğini daha iyi anlayabiliyorlar” dedi. Vakfın genel sekreteri Selen Tokcan ise, “Farklı okullarda kütüphaneler açarak daha çok çocuğun kitapla tanışmasını ve maddi durumu yeterli olmayan çocukların da zengin bir kitap içeriğine erişimini sağlamayı hedefliyoruz” şeklinde konuştu.
Çocuklar Dijital Dünyaya Aşina
Araştırmadan elde edilen bazı sonuçlar ise şöyle:
- Çocukların hayal gücünü geliştiren, görselleri zengin ve yeni bilgiler sunan kitapları keyifle okuduğu vurgulanmıştır. 3-5 yaş arası çocukların en çok tercih ettiği türler masal, hikâye ve resimli kitaplar iken, 6-10 yaş arası çocuklarda hikâye ve çizgi romanların popüler olduğu gözlemlenmiştir.
- Çocuklar, dijital ekranlardan kitap okumaya da aşina durumdadır. Çocukların %37’si telefon ve tablet üzerinden e-kitap okumakta, ayrıca annelerin %45’i çocuklarına sesli kitap dinletmektedir. 3-5 yaş arası çocukların %70’i, 6-10 yaş arası çocukların ise %44’ü sesli kitap dinlemektedir.
- Araştırmada, ailelerin çocuklarına kitap alırken öğretmenlerin (%61) ve çevrelerinin tavsiyelerinin (%51) en etkili kaynaklar olarak belirtildiği görülmüştür. Ayrıca, kitap alırken sosyal medya ya da internet kaynaklarından en az birisini kullanarak araştırma yapanların oranı %75 olarak tespit edilmiştir.
- 3-5 yaş grubu çocuklar için annelerin en etkili kaynaklarının internetteki kitap siteleri (%24), arkadaş tavsiyeleri ve sosyal medya üzerinden takip ettikleri kişiler olduğu ifade edilmiştir.
