Gökbilimcilerin Heyecan Verici Keşfi: TOI-674 b’de Su Buharı Tespiti
Gökbilimciler, TOI-674 b adlı bir ötegezegende su buharı tespit ettiklerini duyurdular. Kansas Üniversitesi’nden doktora öğrencisi Jonathan Brande, “TOI-674 b’de su buharı gördüğümüzü düşünüyoruz; bu gerçekten heyecan verici” ifadelerini kullandı. TOI-674 b, Dünya’dan yaklaşık 150 ışık yılı uzaklıkta, Antlia Takımyıldızı içerisinde yer almaktadır. NASA’ya göre, bu gezegen astronomik ölçüler açısından “yakın” olarak nitelendirilebilir.
TOI-674 b, “süper Neptün” kategorisine dahil edilen bir gezegen olup, kütlesi Dünya’nın kütlesinin 23 katı kadardır. Süper Neptün olarak sınıflandırılan gezegenler, Güneş Sistemi’nin dışındaki gezegenlerden daha büyük olanlardır. Araştırmacılar, TOI-674 b’nin kütlesinin Neptün’ün kütlesinin yaklaşık 1,3 katı olduğunu belirlemişlerdir.
Bu ötegezegen, ev sahibi yıldızına oldukça yakın bir konumda bulunmaktadır ve yıldızının etrafındaki dönüşünü iki günden daha kısa bir sürede tamamlamaktadır. Bu yakınlık nedeniyle gezegende sıcaklıklar 360 dereceye kadar çıkmaktadır. Araştırmacılar, bu tür gezegenlerin son derece nadir olduğunu vurgulamaktadır. Zira, Neptün’den daha büyük olup yıldızına bu kadar yakın bir mesafede bulunan ve aynı zamanda atmosferini koruyabilen yalnızca birkaç gezegen bulunmaktadır.
Araştırma ekibi, TOI-674 b’nin aslında yıldızına daha uzak bir alanda doğduğunu ve zamanla bulunduğu konuma doğru göç ettiğini öne sürmektedir. Brande, “Neptün büyüklüğünde veya ondan biraz daha büyük gezegenler bu yörüngelerde çok nadir görülür. Gökbilimciler bu bölgeleri ‘Neptün çölü’ olarak adlandırır” şeklinde bir açıklama yapmıştır. Ayrıca, “Bu bölgedeki gezegenler oldukça nadirdir ve çoğu atmosferlerini yıldızın radyasyonunun etkisiyle kaybeder” diye eklemiştir.
Araştırmacılar, TOI-674 b’nin atmosferinin ne kadar su buharı içerdiğini henüz tam olarak belirleyebilmiş değildir. Bu çalışma, hakemli bilimsel dergi Astrophysical Journal‘da yayımlanmış olup, NASA’nın teleskoplarından gelen verilerle gerçekleştirilmiştir. Araştırmada Hubble Uzay Teleskobu, Spitzer Uzay Teleskobu ve ötegezegen avcısı TESS teleskobunun verileri kullanılmıştır. TESS, gezegeni yakın zamanda keşfederken, Hubble aracılığıyla detaylı incelemeler gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, Spitzer’in 2020 yılında emekli olmadan önce topladığı veriler de gezegende su buharı olduğuna dair kanıtların elde edilmesinde önemli bir rol oynamıştır.
Öte yandan, bu su buharının keşfi, TOI-674 b’yi potansiyel olarak yaşanabilir bir aday yapmamaktadır. Çünkü gezegendeki aşırı sıcaklıklar, yaşam için elverişsiz koşullar yaratmaktadır. Ancak bilim insanları, bu gezegen üzerinden yıldız sistemlerindeki gezegenlerin nasıl oluştuğuna dair daha fazla bilgi edinmeyi ummaktadır. NASA’ya göre, geçtiğimiz ay fırlatılan ve son derece güçlü olduğu belirtilen James Webb Uzay Teleskobu, hem TOI-674 b hem de diğer ötegezegenlerle ilgili karanlık noktaları aydınlatma potansiyeline sahiptir.
Kaynak: Independent Türkçe
