Aralarında “Onikinci Gece”, “Hamlet”, “Kızım Ayşe”, “Güle Güle”, “Aşk-ı Memnu” ve “Uğurlugiller”in de bulunduğu birçok tiyatro oyunu, sinema sineması ve televizyon dizisinde canlandırdığı karakterlerle izleyicinin gönlünde yer edinen oyuncu ve seslendirme sanatkarı Şükran Güngör, vefatının 21. yılında yad ediliyor.
ŞÜKRAN GÜNGÖR KİMDİR?
İlk olarak halk konutlarında tiyatroya adım atan Güngör, ailesinin isteğiyle 1951’de İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesine girdi. Eğitimini yarıda bırakan sanatçı, daha sonra Muhsin Ertuğrul’un kurduğu Küçük Sahne’de, “Fareler ve İnsanlar” oyunuyla profesyonel manada oyunculuğa başladı.
Güngör, Haldun Dormen’in TRT’de sunduğu “Haftanın Sohbeti” programında yaptığı açıklamada, oyunculuğu seçmesinin nedenini şu sözlerle aktarmıştı:
“Oyuncu olmamda galiba iki şey benim üzerimde tesirli oldu. Birincisi çocukluk yıllarımda oralara gelen gezginci tiyatrolara babam beni sık sık götürüyordu. Vakit zaman onların cazibesine kapıldım. Sonra Çine Halk Meskeni temsil kolundaki ağabeylerimiz yılda birkaç oyun oynarlardı. Onlar da bana çok cazip gelirdi. Çok heyecan duyardım. Galiba onlardan yavaş yavaş bana tohum atılmış oldu.”
ŞÜKRAN GÜNGÖR’ÜN SANAT YAŞAMI
“Karakolda”, “Onikinci Gece”, “Babayiğit”, “Hamlet”, “Örümcek”, “Her Yerde Bulut”, “Bir Ümit İçin” ve “Godot’yu Beklerken” isimli yapıtların de ortalarında bulunduğu pek çok oyunda, değerli rolleri muvaffakiyetle canlandıran sanatçı, 1956’da Küçük Sahne’den ayrılarak 3 yıl misyon yaptığı Ankara Devlet Tiyatrosunda çalışmaya başladı.
Şükran Güngör, birer yıl Karaca ve Site tiyatrolarında da vazife yaptıktan sonra 1962’de Müşfik ve Yıldız Kenter kardeşlerle kurduğu Kent Oyuncuları’nda sahneye çıktı.
Kent Oyuncuları’nda “Raşomon”, “Aptal Kız”, “Aşk Efsanesi”, “Nalınlar”, “Derya Gülü”, “Miras”, “Üç Kuruşluk Opera”, “Pembe Kadın”, “Vanya Dayı”, “Çöl Faresi”, “Ver Elini Broadway”, “Buzlar Çözülmeden”, “Arzu Tramvayı”, “Küçük Mutluluklar” ve “Çözüm” isimli oyunlarda rol alan Güngör, 1970’li yıllarda Müşfik Kenter’in birkaç yıllık ayrılığı sırasında Kent Oyuncuları topluluğunun ikinci baş oyuncusu olarak yer aldı ve “Derya Gülü” piyesinin ABD’deki temsillerinde oynadı.
“Kim Korkar Hain Kurttan?” ve “Küçük Devlet” oyunlarında direktörlük yapan Güngör, “Fatma Bacı”, “Kızım Ayşe”, “Güle Güle”, “Herkes Kendi Evinde”, “Büyük Adam Küçük Aşk” isimli sinema sinemalarıyla “Aşk-ı Memnu”, “Yarın Artık Bugündür” ve “Uğurlugiller” isimli televizyon dizilerinde de rol aldı.
“Allahaısmarladık” sinemasıyla başladığı sinema mesleğine “Büyük Adam Küçük Aşk” sinemasıyla noktayı koyan Güngör, emekli bir yargıcı canlandırdığı bu sinemayla 13. Ankara Sinema Şenliği, 6. Sadri Alışık Mükafatları ve 23. SİYAD Türk Sineması Ödülleri’nde, “En Düzgün Erkek Oyuncu” mükafatına layık görüldü.
Usta oyuncunun son işi ise TRT için çekilen “Canım Kocacığım” isimli televizyon dizisi oldu.
ŞÜKRAN GÜNGÖR’ÜN ÖZEL YAŞAMI
1965’te Yıldız Kenter ile evlendi.
ŞÜKRAN GÜNGÖR’ÜN ÖLÜMÜ
Birçok sinema ve dizide sesiyle de yer alan usta sanatçı, 15 Eylül 2002’de pankreas kanseri nedeniyle 76 yaşındayken İstanbul’da hayatını kaybetti. Şükran Güngör’ün cenazesi, Bodrum Turgutreis’e defnedildi.
“Kriz, tiyatroda niteliksizliğe mazeret değil”
Son röportajında, tiyatrocu olarak hayatının daima kriz içinde geçtiğini lisana getiren Güngör, şu tabirleri kullanmıştı:
“Hep borçlu yaşamışızdır. Borçlarımızı vaktinde ödeyememişizdir fakat kriz niteliksizliğe mazeret değil. Türk tiyatrosu nelere karşın ayakta kaldı, niteliği korumak ismine ne mucizeler gerçekleştirildi. Tiyatro, sinemanın icadıyla da bir sarsıntı geçirmişti. O vakit da tıpkı argümanları, tiyatronun yok olacağını, bu kadar imkanlı, bu kadar teknik donanımı eksiksiz bir sanat kolunun karşısında kolay kolay direnemeyeceğini söyleyenler olmuştu. Lakin tiyatro yine toparlanmış, seyirciyle oyuncu ortasındaki nefes bağı kazanmıştır.”
Şükran Güngör’ü birinci olarak 1956’da Ankara Küçük Sahne’de “Dünkü Çocuk” oyununu izlerken tanıyan ve 1964’te hayatını onunla birleştiren usta oyuncu Yıldız Kenter ise Güngör’e olan sevgisini, “Düzensiz, kaypak bir hayattan sonra inancı, huzuru, müsamahayı, anlayışı, saygıyı arayan iki insandık. İkimiz de buna dikkat ettik. Bizi bunlar yakınlaştırdı. Aşk, sonradan geldi.” sözleriyle aktarmıştı.
“Onun oyunculuğunda en küçük bir yapaylık ve geçersizlik olmamıştır”
Kenter, öteki bir söyleşide ise eşini şu cümlelerle anlatmıştı:
“Küçük Sahne’de çalışmaya başladığı günden itibaren duruşu, efendiliği, çalışma gücüyle, daha düzgüne, daha hoşa ulaşma azmiyle yaşamış biri olarak kendini göstermişti. Daima öğrenir, öğrenmek isterdi. Daima kendini düzeltirdi, düzeltebilirdi. O, Devlet Tiyatrolarına girmişti, ben de ‘Öfke’ oyununu sahneliyordum. ‘Öfke’ oyununda Müşfik Kenter başrolü oynuyordu. Öteki rol için ben Şükran’ı istedim, kabul etti ve bu türlü birlikte bir hayat başlamış oldu. Onu istememin nedeni; Şükran, hakikat, doğrucu bir oyuncuydu. Onun oyunculuğunda en küçük bir yapaylık ve geçersizlik olmamıştır. Daima bu türlü dik dururdu sahnede. Onun oyunculuğuna her vakit hürmet duydum. Benim birinci direktörlük tecrübem Şükran ve Müşfik sayesinde muvaffakiyete ulaşmış oldu. Şükran’da doğuştan gelen bir yetenek vardı. O benim için ebediyen etkileyici bir kişiliğe sahipti. Onu birinci seyrettiğimde etkilenmiştim. O benim şansımdı. Çok müstesna bir insandı.”
Şükran Güngör, “Canım Kocacığım”, “Cesur Kuşku”, “Büyük Adam Küçük Aşk”, “Herkes Kendi Meskeninde, “Kedi”, “Güle Güle”, “Nihavend Mucize”, “Uğurlugil Ailesi”, “Yarın Artık Bugündür”, “Yunus Emre”, “Dul Bir Kadın”, “Aşk-ı Memnu”, “Kızım Ayşe”, “Kartal Yuvası”, “Fatma Bacı”, “Ölüm Tarlası”, “Pembe Kadın”, “Halıcı Kız” ve “Allahaısmarladık” isimli dizi ve sinemalarda rol aldı.
Unutulmaz sanatçı, Güle Güle sinemasındaki rolüyle 2000’de gerçekleşen 37. Antalya Sinema Şenliği’nde En Güzel Yardımcı Erkek Oyuncu mükafatını, 2001’de ise Büyük Adam Küçük Aşk’taki rolüyle 6. Sadri Alışık Mükafatları, 13. Ankara Sinema Şenliği, 23. SİYAD Türk Sineması Mükafatları ve 8. ÇASOD Ödülleri’nde En Âlâ Erkek Oyuncu mükafatına layık görüldü.