Stresin Sağlık Üzerindeki Etkileri
Günlük yaşamın getirdiği trafik, kalabalık, yoğun iş temposu ve sorunlu ilişkiler gibi birçok faktör, stres seviyesini artırmaktadır. Stres, çağımızın en yaygın hastalıklarından biri haline gelmişken, beraberinde birçok sağlık sorununu da getirmektedir. Endokrin Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Erhan Ayşan, stresin endokrin organlar üzerindeki etkileri hakkında önemli bilgiler paylaştı. Özellikle tiroid, yumurtalıklar, meme ve prostat bezinin stresle doğrudan ilişkili olduğunu vurguladı.
Prof. Dr. Erhan Ayşan, şu açıklamalarda bulundu:
“Tiroid bezi, T3 ve T4 isimli hormonları salgılar ve stres, bu hormonların salgı ritmini bozabilir. Aşırı hormon salgısı, günlük yaşamda endişe, terleme, kilo kaybı ve uyku bozuklukları gibi sorunlara neden olur. Yetersiz hormon salgısında ise hastalar kilo alabilir, halsizlik, bitkinlik, isteksizlik, depresyon, aşırı uyku isteği, kabızlık ve şişkinlik gibi sorunlar yaşayabilir. Ayrıca, stresin etkisiyle saç dökülmesi ve cilt kuruluğu da ortaya çıkabilir.”
Kadınlarda Stres ve Tiroid Hastalıkları
Kadınlarda stresle bağlantılı tiroid hastalıklarının daha sık görüldüğünü ifade eden Prof. Dr. Ayşan, “İleri yaş, kalp, tansiyon ve şeker hastalığı gibi ek sağlık sorunlarının varlığı, bu durumun daha fazla etkilenmesine yol açabilir. Özellikle kadınlarda bu durumu daha sık gözlemliyoruz. Bunun nedeni, kadınların hormonal ve duygusal yapılarının erkeklerden farklı olmasından kaynaklandığı düşünülmektedir. Bu farklılık, tiroid bezine de yansımakta ve yaş, ek hastalıklar, cinsiyet gibi faktörler stresten etkilenmede belirleyici rol oynamaktadır.” dedi.
Meslek Gruplarının Stresle İlişkisi
Stresin, yapılan işlerle de doğrudan ilişkili olduğunu belirten Prof. Dr. Ayşan, “Finans, bankacılık ve ekonomi alanında çalışan bireyler, stresten daha çabuk etkilenme eğilimindedir. Ayrıca, doktorlar da stresle en fazla etkilenen meslek grupları arasında yer almaktadır. Yapılan işin doğası ve bu işin getirdiği riskler, stresin seviyesini etkileyebilir. Ancak, daha önemli bir nokta, kişinin vücudunun strese vereceği yanıt ve stresi kontrol etme becerisidir.” şeklinde konuştu.
Stresin Doğası ve Kontrolü
Prof. Dr. Ayşan, stresin kabul edilmesi gereken bir durum olduğunu vurgulayarak, “Strese kötü bir şey olarak bakmamak gerekiyor. Stres, dışarıdan gelen bir uyarıya vücudun verdiği doğal ve faydalı bir tepki olarak değerlendirilmelidir. Örneğin, kötü bir haber aldığımızda kalbimiz hızla atmaya başlar. Bu, stresin en erken yanıtlarından biridir. Kalp, stres anında vücuda fazla miktarda kan pompalamak zorundadır. Aksi takdirde, tansiyon düşer ve bayılma durumu söz konusu olabilir. Önemli olan stresin varlığı değil, onun düzeyidir. Eğer stres belirli bir düzeyde kontrol altına alınabiliyorsa, bu durumda bir sorun yok demektir.” dedi.
Stresin Hastalık Seyrine Etkisi
Stres düzeyi yüksek olan hastalarda tedavi süreçlerinin zorluklar içerdiğini belirten Prof. Dr. Ayşan, “Basit bir ilaç tedavisinde bile hastalar, ilaçları sorgulamaya başlayabilir. Ameliyat olacak hastalar, ameliyat tekniklerini sorgulayabilir ve internetten edinilen yanlış bilgilerle itirazlar yapabilir. Biz hekimler olarak, hastaların psikolojik durumlarına göre bazen ilaç değişikliği yapıyor ya da ameliyat tarihlerini erteleyebiliyoruz. Ancak, bazı hastalar ilaçlarını almaktan vazgeçebilir veya ameliyatı erteleyebilir. Sonuç olarak, tedavi süreçlerinde aksamalar ve gecikmeler yaşanabilir. Stres, hastalığın seyrini de değiştirebilir ve hastalık ileri evreye geçiş yapabilir.” ifadelerine yer verdi.
