Starlink Terminalleri Ukrayna’ya Ulaştı
Elon Musk’ın sahibi olduğu Starlink internet projesi, internet uydu terminallerini taşıyan bir kamyonun Ukrayna’ya ulaşmasıyla önemli bir adım attı. Bu terminallerin nasıl kullanılacağına dair henüz net bir bilgi olmamakla birlikte, öncelikle hükümet yetkilileri tarafından kullanılacağı düşünülüyor. Aynı zamanda, büyük şirketler de olası internet kesintilerine karşı terminal temin etmeye çalışıyor.
Ukrayna’da mevcut durumda internet bağlantılarının iyi olduğu gözlemleniyor; ancak ilerleyen günlerde olası kesintilerin yaşanabileceği endişeleri bulunuyor. Ukrayna Başbakan Yardımcısı Mikhailo Fedorov, Twitter hesabından Ukrayna’ya teslim edilen terminallerin fotoğrafını paylaşarak Elon Musk’a teşekkür etti.
Starlink Nasıl Çalışıyor?
Starlink terminalleri, fişe takıldığında otomatik olarak uzaydaki en yakın Starlink uydusuna bağlanıyor. Ardından, bu uydu en yakın yer istasyonu ile iletişim kurarak internet bağlantısı sağlıyor. Şu anda Dünya yörüngesinde 2 binden fazla işlevsel Starlink uydusu bulunuyor. Yer istasyonları ise dünya genelinde birçok noktada konumlandırılmış durumda ve Ukrayna’ya en yakın istasyon Polonya’da yer alıyor.
Kullanıcılar, terminallerini fişe taktıktan sonra internet bağlantısı, yer istasyonundan uyduya ve ardından terminale ulaşarak işlevsel hale geliyor. Uydular aracılığıyla sağlanan internet bağlantısında en büyük sorunlardan biri gecikmelerdi. Ancak Starlink, alçak dünya yörüngesinde çalıştığı için bu gecikmeler milisaniyelik düzeyde yaşanıyor. Bu teknolojinin sorunsuz çalışabilmesi için yer istasyonlarının gökyüzünü engelleyebilecek cisimlerden uzak bir konumda bulunması gerekiyor. Yer istasyonlarının en uygun konumunu belirlemek için özel bir mobil uygulama kullanılmaktadır.
Normal şartlarda, uydu interneti teknolojisinin kullanımında dikkat edilmesi gereken en önemli unsur, yer istasyonlarının gökyüzü görüşünü engelleyebilecek büyük cisimlerden uzak konumlanmasıdır. Ancak Ukrayna’daki kullanıcılar, Rusya’nın bu teknolojiyi hedef alması ve saldırılar düzenlemesi nedeniyle güvenlik sorunlarına karşı dikkatli olmalıdır.
Ukrayna’da Starlink’in kurulumunu tamamlayarak pazartesi günü kullanmaya başlayan bir kullanıcı, Twitter’da yaptığı paylaşımda saniyede 200 megabit internet hızına ulaştığını bildirdi.
Starlink Ukrayna’da Ne Kadar Faydalı Olacak?
Ukrayna’da Lviv IT Cluster şirketinin başkanı Stepan Veselovskyi gibi iş insanları, Starlink teknolojisinin sunduğu imkanlardan faydalanmak istediklerini belirtiyor. Veselovskyi, mevcut durumda Ukrayna’da internet erişiminin iyi olduğunu ancak ilerleyen zamanlarda yaşanabilecek kesintilere karşı büyük şirketlerin acil eylem planına ihtiyaç duyacağını vurguladı.
Ukrayna’da internet hızını takip eden NetBlocks adlı kuruluş, son dönemde Luhansk bölgesindeki Sievierodonetsk şehrinde internet kesintileri yaşandığını ve ülke genelinde internetin yüzde 80 kapasitede çalıştığını bildirdi. NetBlocks yöneticisi Alp Toker, Starlink’in mevcut telefon hatları ve internet bağlantısının yerine geçemeyeceğini, bu yeni teknolojinin yalnızca terminal yakınındaki kullanıcılar tarafından etkin bir şekilde kullanılabileceğini ifade etti. Toker, Kiev’de tam kapsamlı bir kesinti durumunda Starlink’in en çok gazeteciler, direniş grupları ve siyasetçilerin dünyayla bağlantı kurmasında faydalı olacağını ekledi.
Starlink Teknolojisi Güvenli Mi?
Bazı uzmanlar, uydu internet teknolojisinin çatışma ortamlarında güvenliğini sorgulamaya başladı. Uydu terminallerinin Rusya tarafından hedef alınabileceği yönünde endişeler var. İnternet kullanımı ve güvenliğini inceleyen Citizen Lab kuruluşunda araştırmacı olarak çalışan John Scott-Railton, Rusya’nın uydu iletişim kanallarını hedef almadaki deneyimini vurguladı.
Starlink’in kullanımının güvenliği konusunda Toker, bazı uydu internet kullanıcılarının konumlarının insansız hava araçları tarafından tespit edilebileceğine dikkat çekerek, bu konuda dikkatli olunması gerektiğini belirtti. Toker ayrıca, insanların böyle bir teknolojiye nasıl erişim sağladıklarını anlatmak zorunda kalmalarının en büyük tehlike olabileceğini ifade etti. Starlink, bölgedeki tek uydu internet sağlayıcısı değil; ticari alanda uydu interneti sunan Viasat adlı şirket, 24 Şubat’ta, yani Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ilk gününde internet servisinde bir “siber olay” yaşandığını ve “şebekede kısmi kesintiler” olduğunu duyurmuştu.