Bilim insanları, sperm, yumurta yahut rahim kullanmadan erken devir insan embriyosuna çok benzeyen bir varlık geliştirdi.
Weizmann Enstitüsü grubu, kök hücre kullanılarak yapılan “embriyo modelinin”, 14 günlük gerçek bir embriyo örneğine benzediğini söylüyor.
Laboratuvarda hamilelik testini olumlu gösteren hormonları bile salgıladı.
Embriyo modellerinin hedefi, insan hayatının erken devirlerini anlamanın etik bir yolunu bulmak.
Spermin yumurtayı döllemesinden sonraki birinci haftalarda değerli değişiklikler meydana gelir. Formsuz bir hücreler yığını daha sonra ultrasonda tespit edilecek embriyo biçimini alır.
Düşüklerin ve doğum kusurlarının değerli bir kısmı bu kritik periyotta meydana geliyor. Fakat bu devir tam olarak anlaşılabilmiş değil.
Weizmann Bilim Enstitüsü’nden Profesör Jacob Hanna, “Bu bir kara kutu ve klişe değil, bilgimiz çok sınırlı” diyor.
Başlangıç malzemesi
Embriyo araştırması yasal, etik ve teknik açıdan zorluklarla dolu. Lakin artık doğal embriyo gelişimini taklit eden bir alan var ve süratle gelişiyor.
Nature mecmuasında yayınlanan bu araştırma, İsrailli takım tarafından erken embriyoda ortaya çıkan tüm kıymetli yapıları taklit eden birinci “tam” embriyo modeli olarak tanımlanıyor.
Profesör Hanna, “Bu gerçekten de tam olarak 14 günlük insan embriyosunun görüntüsü” diyor ve daha evvel yapılmadığını söylüyor.
Başlangıç malzemesi, sperm ve yumurta yerine, bedendeki her türlü dokuya dönüşme potansiyeli kazanacak halde yine programlanan kök hücrelerdi.
Daha sonra bu kök hücreleri, insan embriyosunun en erken kademelerinde bulunan dört hücre tipine dönüştürmek için kimyasallar kullanıldı:
- uygun embriyo (veya fetüs) haline gelen epiblast hücreleri
- plasenta haline gelen trofoblast hücreleri
- Destekleyici yolk kesesi haline gelen hipoblast hücreleri
- ekstraembriyonik mezoderm hücreleri
Bu hücrelerin toplam 120 tanesi makul bir oranda karıştırıldı ve akabinde bilim insanları olacakları beklediler.
BBCKarışımın yaklaşık %1’i, insan embriyosuna benzeyen fakat onunla tıpkı olmayan bir yapıya tabiatıyla dönüşmeye başladı.
Profesör Hanna, “Hücrelerin büyük bir rolü var; hakikat karışımı ve gerçek ortamı sağlamanız gerekiyor ve akabinde oluşum gerçekleşiyor” diyor. “Bu inanılmaz bir olgu.”
Embriyo modellerinin, döllenmeden 14 gün sonraki bir embriyoya emsal hale gelinceye kadar gelişmelerine müsaade verildi. Birçok ülkede bu, olağan embriyo araştırması için yasal hudut.
Bilim insanları bu çalışmayla, embriyo modellerinin farklı hücre tiplerinin nasıl ortaya çıktığını açıklamasını, organların oluşumunun birinci basamaklarına şahit olmayı yahut kalıtsal ve genetik hastalıkları anlamayı umuyorlar.
Bazı embriyoların neden gelişmediğini anlamak yahut ilaçların hamilelik sırasında inançlı olup olmadığını test etmek için modeller kullanılabileceği ve bunun da tüp bebek (IVF) muvaffakiyet oranlarını iyileştirebileceği bile konuşuluyor.
