Sosyal Medyanın Estetik Kaygıları Üzerindeki Etkisi
Son yıllarda sosyal medya kullanımının artmasıyla birlikte, özellikle ergen ve gençler arasında ‘selfie’ paylaşımları, beğenilme kaygısını artırmış ve estetik müdahale yaptırma isteği ile birlikte başvuranların yaşı 25’lerden 15’lere düşmüştür. Uzmanlar, gelişim süreçlerinin tamamlanmadığı gerekçesiyle, sağlık açısından zorunluluk olmadıkça estetik uygulamaların 18 yaşından önce yapılmasının uygun olmadığını vurgulamaktadır.
Sosyal Medya ve Güzellik Algısı
Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Murat Emiroğlu, sosyal medyanın ergen ve gençlerde estetik kaygıları artırmasına ilişkin değerlendirmelerde bulunarak, sağlığın ruhsal ve sosyal açıdan tam bir iyilik hali olarak tanımlandığını ifade etti. Emiroğlu, cerrahi uygulamalarda önceliğin sağlığın korunması olduğunu belirtti.
Emiroğlu, sosyal medya kullanımının ve özçekim fotoğraflarının paylaşım oranının arttığını, özellikle bunun ergen ve genç yaş grubunda yaygınlaştığını dile getirdi.
“ÖNCE BARBİE BEBEKLER, ŞİMDİ SOSYAL MEDYA”
Güzellik algısının değişiminde sosyal medya kullanımının öncesindeki faktörleri de göz önünde bulunduran Emiroğlu, “Çocukların en sevdiği oyuncaklar arasında yer alan Barbie bebekler ve medya aracılığıyla dayatılan güzellik standartları, algıyı tek tipleştirerek değiştirmiştir. Bugün ise sosyal medya, bu algıyı daha da çarpıtmıştır. Filtrelerin kullanımı, bireylerin kendilerini idealize ettikleri bir dünyanın kapılarını aralamaktadır,” dedi.
Özellikle fotoğraflarda kullanılan filtrelerle kişilerin kendilerini idealize etmeleri sağlıklı bir durum olmadığını belirten Emiroğlu, estetik müdahale talep edenlerin sayısının her geçen gün arttığını vurguladı. Bununla birlikte, hekimlerin, hastalarının yaşına ve yapısına uygun operasyonlar yapması gerektiğini belirtti. “Sosyal medya, estetik yaptırma isteğini genç yaşlarda artırdı. Eskiden 25 yaşın altında çok fazla hastamız olmuyordu, şimdi ise 15 yaşında başvuran hastalarımız var,” şeklinde konuştu.
“ZORUNLULUK GETİRMEYEN HİÇBİR AMELİYAT 18 YAŞINDAN ÖNCE YAPILMAMALI”
Estetik operasyonların bilimsel sınırlara göre yapılması gerektiğine dikkat çeken Emiroğlu, burun ameliyatlarının en çok uygulanan estetik işlemler arasında yer aldığını ifade etti. “Burnun gelişimi 18-20 yaşlarına kadar devam eder. Bu yaşlardan önce burun ameliyatı yapılması, sonrasında çeşitli sorunlara yol açabilir. Örneğin, burnun büyümesi durabilir ve gelişim tamamlandığında yüzüne göre daha küçük bir burun ile karşılaşabilir,” dedi.
Omurga sağlığını tehdit ettiği ve bel fıtığına yol açabileceği için 16 yaşında meme küçültme operasyonu yapılabileceğini ancak bunun sağlık için yapıldığını unutmamak gerektiğini belirtti. “Zorunluluk getirmeyen hiçbir ameliyat, 18 yaşından önce yapılmamalıdır. Ancak kaza, travma ya da tıbbi açıdan zorunluluk halinde yaş gözetilmeden uygulama yapılabilir,” dedi.
“UNUTMAMALI Kİ HER UYGULAMA HERKESE, HER YAŞTA YAPILMAZ”
Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Akın Yücel de sosyal medyada yer alan “öncesi-sonrası” fotoğrafların gerçeği yansıtmayabileceğine dikkat çekti. “Gençlerin görünür olmak ve beğenilme isteği yüksek olduğu için kolayca manipüle olabiliyorlar,” dedi.
Her bireyin benzersiz bir genetik yapıya sahip olduğunu vurgulayan Yücel, benzer ölçülerde, vücut şeklinde ve yaşta insanların aynı işlemlerden aynı sonuçları alamayacağını açıkladı. “Filtrelerle değiştirilen yüz hatları ve inceltilen bedenler, estetik işlemleri basit ve sıradan bir uygulama gibi gösteriyor. Pandemi sürecinde artan rekabetle birlikte yanıltıcı reklamlar da arttı,” diye ekledi.
Gençlerin sosyal medya fenomenlerini örnek alarak estetik müdahalelerde bulunduğunu belirten Yücel, simetrinin güzellik olarak algılandığını ifade etti. “Aslında hiçbirimizin yüzü simetrik değildir; asimetri vardır ve bu asimetriler, kişiyi özel kılan unsurlardır. Bir insanı güzel kılan unsurların başında yüzündeki uyum ve bütünlük gelir. Bu tür estetik taleplerle gelen gençlere bunun doğal ve kabul edilebilir olduğunu anlatmak gerekir,” dedi.
“ÇENE, YANAK ESTETİĞİ VE BADEM GÖZ AMELİYATI, 18 YAŞ ALTI İÇİN KESİNLİKLE UYGUN DEĞİL”
Yücel, ergen ve gençlerde talep edilen uygulamalar hakkında uyarılarda bulunarak son yıllarda sosyal medyada sıkça karşılaşılan çene estetiği, yanak inceltme ve badem göz ameliyatlarının 18 yaş altındaki bireyler için kesinlikle uygun olmadığını vurguladı. “Bişektomi (yanak inceltme) ve yüz için yapılan yağ dolguları gibi işlemler, erken yaşlarda yapılmamalı; yüzün gelişimi beklenmelidir,” dedi.
Yücel, gençlerin sosyal medyada gördükleri belki de photoshop ile düzenlenmiş görüntülerin cazibesine kapıldığını ve burunlarındaki eğriliği düzeltmek için kemik gelişiminin tamamlanmasını beklemek istemediklerini belirtti. “Aynı zamanda, dolgun görünen yüzlerinin ilerleyen yaşlarda yağ dokusunun azalacağını bilmiyorlar,” diye ekledi. Bu nedenle, sorumluluk sahibi bir uzman hekim, bu işlemleri uygulamak istemediğinde gençler, bu işlemleri yaptırmak için merdiven altı işletmelere yöneliyorlar. Bu tür işlemlerin olumsuz sonuçları, bazen hemen görülebilirken, bazen de ilerleyen yaşlarda ortaya çıkabiliyor.
Estetik işlemlerinin kolayca uygulanabilir olması, iyileşme sürelerinin kısa oluşu, bu işlemlerin basit olduğu anlamına gelmez. Her işlem, küçük de olsa risk taşımaktadır; ehliyetsiz yerlerde ise bu riskler daha da artmaktadır.
Prof. Dr. Yücel, gençlerde yapılabilecek estetik uygulamalar için de şu bilgileri paylaştı: “18 yaşından itibaren burun ya da meme estetiği yapılabilir. 25 yaşından itibaren botoks uygulanabilir; çünkü bunun zararı yoktur ve koruyucu özelliği vardır. Ayrıca, hyalüronik asit dolgularla yüzdeki canlılık desteklenebilir. Leke ve iz bulunan ciltler, çeşitli mezoterapi uygulamalarıyla ve lazer gibi enerji bazlı sistemlerle tedavi edilebilir. Yüzde belirgin orantısızlığa neden olan çene küçüklüğü, asimetri veya orta yüz basıklığı gibi durumlar varlığında, 18 yaş sonrasında dolgularla ya da cerrahi işlemlerle düzeltmeler yapılabilir.”
