Soğuk Havaların Etkisi ve Bitki Çayları
Soğuk havaların etkisiyle bağışıklık sistemimizi güçlendirmek ve hastalıklardan korunmak amacıyla bitki çaylarına olan ilgi giderek artmaktadır. Ancak, bitki çaylarının yan etkilerini göz ardı etmemek oldukça önemlidir. Diyetisyen Derya Zünbülcan, bitki çaylarının sağlıklı ve bilinçli bir şekilde kullanıldığında faydalı olabileceğini belirtirken, bilinçsiz tüketimin tehlikeli sonuçlar doğurabileceğini vurguladı. Özellikle ilaç kullanan bireylerin, bitki çaylarını tüketmeden önce dikkatli olmaları gerektiğini ifade etti.
Zünbülcan, “Adaçayı, evlerimizde sıkça bulunan bir bitki olup, boğaz ağrısını hafifletmekte ve bağışıklık sistemini güçlendirmekte etkilidir. Ancak, hamile kadınlar için bu bitki düşüğe neden olabileceği için dikkatli olunmalıdır. Mide ağrısı için kekik ya da baş ağrısı için biberiye çayı içmek istendiğinde, bu bitkilerin yüksek tansiyon ilaçlarıyla etkileşimde bulunabileceği unutulmamalıdır. Ayrıca, alerji ve kolesterole iyi gelen ekinezya çayı, doğum kontrol ilacı kullanan kişilerde istenmeyen etkilere yol açabilir. Boğaz ağrısına ve öksürüğe iyi gelen zencefil ise, kan inceltici ilaçlarla birlikte tüketilirken dikkatli olunmalıdır. Dolayısıyla, ilaç kullanan kişiler, bir uzmana danışmadan bitki çayı tüketmemelidir.” dedi.
Bitki Çaylarının Hazırlanması
Zünbülcan, “Her bitki, diğer bitkilerle karıştırılmamalıdır.” diyerek, bitki çaylarının hazırlanmasında dikkat edilmesi gereken noktaları şöyle sıraladı:
- Satın alınan karışık bitki çaylarının içeriğine dikkat edilmeli.
- Bu çaylar, uzman kişiler tarafından hazırlanmalıdır.
- Eczane ürünleri tercih edilebilir.
- Bitki çayı çeşitlerini kendimiz bir araya toplamak yerine, profesyonel kaynaklardan temin edilmelidir.
Bilinçsiz kullanımdan kaçınmak, sağlığımız açısından büyük önem taşımaktadır.
Doğru Hazırlama Yöntemleri
Bitki çaylarının faydasını azami düzeye çıkarabilmek için doğru bir hazırlama yöntemi uygulamak gerekmektedir. Zünbülcan, “Hazırlarken hem suyun sıcaklığını hem de bitkinin kök veya yaprak oluşuna göre hazırlama şeklini belirlemek çok önemlidir.” diyerek şunları ekledi:
- Zencefil gibi kök bitkiler kaynatılarak tüketilmelidir.
- Adaçayı, ıhlamur gibi yaprak bitkiler ise ılık suda demlenerek hazırlanmalıdır.
- Her bitkinin içeriğindeki etken maddelerin ortaya çıkması için kök bitkiler kaynatılırken, yaprak bitkiler demlenmelidir.
- Bitkiler, 6-8 dakikadan uzun demlenmemelidir.
Bitkilerin Toplanma Zamanı
Bergama ilçesinden doğadan şifalı bitkileri toplayıp satan İbrahim Özsöz, her bitkinin bir toplama zamanı olduğunu ve buna dikkat edilmesi gerektiğini belirtti. Özsöz, “Örneğin, kekik haziran ayından sonra toplanır; bu dönemde aroması yüksektir. Ancak, bazı bitkilerin fazla kullanımı da zararlı olabilmektedir. Hamileler, guatr, böbrek rahatsızlığı ve yüksek tansiyon problemi olanlar, bitki çayı tüketmeden önce mutlaka doktorlarına danışmalıdır. Adaçayı, kayalıklarda yetişen bir bitkidir ve bademcik ile boğaz ağrısına iyi gelirken, sakinleştirici etkisi de bulunmaktadır. Ancak fazla adaçayı tüketmek, böbreklere zarar verebilir.” dedi.