Sivrisineklerin Kan Gruplarına Göre Tercihleri
Getty Images tarafından Japonya’da gerçekleştirilen bir araştırma, kan grubu “0” olan kişilerin, kan grubu “A” olanlara göre sivrisinekler tarafından ısırılma olasılığının yaklaşık iki kat fazla olduğunu ortaya koydu. Araştırmada, kan grubu “B” olanların ise “0” ve “A” grubu arasında bir yerde konumlandığı görüldü. Japonya Zararlılarla Mücadele Enstitüsü uzmanlarının bulguları, bilim dergisi Journal of Medical Entomology‘de yayımlandı.
Uzmanlar, dişi sivrisineklerin (sadece dişi sivrisinekler insanları ısırır) tercihinde insanların salgıladığı kimyasalların önemli bir rol oynadığını belirtiyor. Florida Üniversitesi’nden entomoloji uzmanı Prof. Jonathan F. Day, kan gruplarıyla ilgili daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğunu, ancak sivrisineklerin belirli insanları seçmesinde etkili olan bazı faktörlerin bulunduğunu vurguladı. Prof. Day’e göre, sivrisineklerin kan kaynağına yönlendirilmesinde en önemli etken karbondiyoksit salgısıdır. “Ürettiğiniz karbondiyoksit miktarı, sizi sivrisinekler için daha cazip bir hedef haline getiriyor. Metabolizması hızlı olan bireyler, daha fazla karbondiyoksit salgılar,” diyor.
Karbondiyoksidin Rolü
Sivrisineklerin 60 metre mesafeden karbondiyoksidin kokusunu algılayabildiği bildirilmektedir. Ancak, arabalar da karbondiyoksit ürettiği için sivrisineklerin insanları cansız varlıklardan nasıl ayırabildiği merak konusu. Prof. Day’e göre, bu aşamada “ikincil işaretler” devreye girmektedir. Egzersiz sırasında vücut tarafından salgılanan laktik asit, bu ikincil işaretlerden biridir. Ciltten salgılanan laktik asit, insanları sivrisinekler için cazip hale getiriyor.
Dış Görünümün Önemi
Prof. Day, “Sivrisineklerin mükemmel bir görme yetisi var. Ancak rüzgar etkisi nedeniyle alçaktan uçmayı tercih ediyorlar. Bu nedenle sizi uzaktan seçebiliyorlar. Koyu elbiseler giymek, fark edilme olasılığınızı artırıyor. Açık renkli giysiler giyenlerin hedef olma olasılığı ise daha düşük,” şeklinde açıklamalar yapıyor. Ayrıca, sivrisineklerin tercihinde dokunma duyusu ile algılanabilen işaretlerin de etkili olduğu belirtiliyor. Genetik ve fizyolojik farklılıklara bağlı olarak değişen vücut ısısının bu hayvanlar için önemli olduğu ve kanın deriye yakın bölgeleri hedef aldıkları ifade ediliyor. Yani, vücut ısısı biraz daha yüksek olan bireylerin ısırılma olasılıkları daha fazla.
Hamilelik ve Metabolizma Etkisi
Cleveland Clinic’ten dermatoloji uzmanı Melissa Piliang, yaşam tarzı ve diğer sağlık faktörlerinin de sivrisineklerin tercihinde önemli rol oynadığını vurguluyor. Piliang, “Eğer vücut ısınız yüksekse, sık egzersiz yapıyorsanız veya alkol tüketiyorsanız, ısırılma ihtimaliniz artar. Hamilelik ve aşırı kilo da metabolizma hızınızı artırıyor,” diyor. Hamile kadınlar, bebeğin oksijen alıp karbondiyoksit vermesi sebebiyle yaklaşık %20 oranında daha fazla karbondiyoksit salgılıyorlar.
