Sivilce ve Akne Sorunları: Nedenleri ve Çözümleri
Sivilce ve akne, özellikle ergenlik döneminde sıkça karşılaşılan cilt problemleri arasında yer almaktadır. Yapılan araştırmalara göre, 11-30 yaş aralığındaki gençlerin yaklaşık %80’inin bu sorunla mücadele ettiği belirtiliyor. Uzmanlar, sivilce ve akne tedavisinde arı zehri ve propolis gibi doğal bileşenlerin etkili olabileceğini vurguluyor.
Dermatoloji Uzmanı Prof. Dr. Zekai Kutlubay, cilt dokusunda bulunan kıl kesecikleri ve yağ bezlerinin sebum adı verilen yağlı bir madde ürettiğini ifade ediyor. “Bu sebum, cilt yüzeyine ulaşarak cildin nem dengesini korumaya yardımcı olur. Ancak stres, beslenme alışkanlıkları, hormon düzeyleri ve genetik faktörler gibi etkenler, sebum üretiminde aşırı artışa neden olabilir,” diyor. Aşırı sebum birikimi, ölü deri hücreleriyle birleşerek sivilce ve akne oluşumuna yol açmaktadır. Ayrıca, cildimizde bulunan Propionibacterium acnes bakterisinin de sivilce oluşumunda önemli bir rol oynadığını belirtiyor. “Bilimsel çalışmalar, propolis ve arı zehri gibi arı ürünlerinin akne ve sivilce problemlerine karşı etkili olabileceğini göstermektedir,” diye ekliyor.
Arı Ürünlerinin Etkileri
Arı Ürünleri Uzmanı Gıda Yüksek Mühendisi Aslı Elif Tanuğur Samancı, propolis ve arı zehrinin sivilce ve akne üzerindeki etkinliğini açıklıyor. Samancı, “2018 yılında yapılan bir bilimsel çalışmada, antibiyotik kullanımını azaltmak amacıyla propolis, aloevera ve çay ağacı yağı içeren bir kremin yağlı ciltlerdeki akne problemine karşı etkinliği değerlendirilmiştir,” şeklinde bilgi veriyor. Bu çalışmaya hafif ila orta şiddette akne problemi olan 60 kişi katılmış ve katılımcılar rastgele üç gruba ayrılmıştır:
- 1. grup: Yüzde 20 propolis özütü, yüzde 10 aloe vera ve yüzde 3 çay ağacı yağı içeren krem ile tedavi edilmiştir.
- 2. grup: Yüzde 3’lük antibiyotik içeren krem ile tedavi edilmiştir.
- 3. grup: Hiçbir tedavi almamıştır.
Çalışmanın başlangıcında, 15 ve 30 gün sonra yapılan değerlendirmelerde, propolis içeren kremin, derideki kızarıklık izlerini azaltmada antibiyotikli krem kadar etkili olduğu ve tedavinin ilk 15 günü kadar kısa bir sürede iyileşme süresini hızlandırdığı ortaya konulmuştur. Ayrıca, propolis içeren kremin akne şiddeti indeksini ve toplam lezyon sayısını azaltmada da antibiyotikli krem ile benzer etkinlikte olduğu bildirilmiştir.
Arı Zehrinin Antibakteriyel Etkisi
Propionibacterium acnes bakterisinin akne oluşumundaki rolü hakkında bilgi veren Dr. Tanuğur, arı zehrinin antibakteriyel etkisini ortaya koyan bilimsel çalışmalardan da bahsediyor. “2013 yılında Kore’de yapılan bir çalışmada, arı zehrinin akne üzerindeki antibakteriyel etkinliği araştırılmıştır,” diyor ve ekliyor: “Bu çalışmada, Propionibacterium acnes, çeşitli konsantrasyonlarda arı zehri ile inkübe edilmiş ve bakteriyel büyüme değerlendirilmiştir.”
Ayrıca, 12 kişi 2 hafta boyunca arı zehri içeren dermo-kozmetik bir karışım ve arı zehri içermeyen bir karışım uygulamıştır. Değerlendirmeler sonucunda arı zehrinin, konsantrasyona bağlı olarak antimikrobiyal etkiler gösterdiği ve P. acnes koloni sayısını yaklaşık 6 kat azalttığı tespit edilmiştir. Bunun yanı sıra, arı zehri konsantrasyonu 1.0 mg’dan yüksek olduğunda, agar üzerinde hiçbir P. acnes kolonisi kalmamıştır. Kontrol grubuyla karşılaştırıldığında, arı zehri içeren dermo-kozmetik karışım uygulanan grupta enflamatuvar ve enflamatuvar olmayan lezyon sayısında anlamlı bir iyileşme gözlemlenmiştir.
Sivilce ve Akne ile Mücadelede Önem
Prof. Dr. Zekai Kutlubay, sivilce ve akne problemlerinin genellikle yüz ve sırt gibi cildin yağlı bölgelerinde meydana geldiğini ve bu durumun gençlerde özgüven kaybı ve depresyon gibi psikolojik sorunlara yol açabileceğini belirtiyor. “Bu nedenle, sivilce ve akne ile etkili bir mücadele son derece önemlidir,” diyor. Etkili bir cilt bakımı için önerilerini sıralayan Kutlubay, şunları vurguluyor:
- Doğal içerikli dermo-kozmetik ürünlerle cildin temizlenmesi.
- Nemlendirilmesi ve güneş koruyucu kullanılması.
- Uygun makyaj ürünlerinin seçilmesi.
Cildin sabah ve akşam temizlenmesi, uygun nemlendiricilerin kullanılması ve güneş koruyucu ürünlerin tercih edilmesi, akneye eğilimli bireyler için kritik önem taşımaktadır. Ayrıca, sivilce ve akne sonrası ciltte iz kalma riski yüksek olan bireylerin, SPF 50+ özellikli doğal güneş koruyucu ürünler kullanmaları önerilmektedir.
