Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Doç. Dr. Erdal Dilekçi, her yaş grubundaki bireylerin karşılaşabileceği sırt ağrısının, uzun süre devam etmesi durumunda kişinin günlük yaşam aktivitelerini olumsuz etkileyebileceğini ve yaşam kalitesinde ciddi düşüşlere yol açabileceğini belirtmektedir. Ayrıca, bu tür ağrılar psikolojik sorunlara da zemin hazırlayabilmektedir. Sırt ağrısının nedenlerine bağlı olarak uygulanacak tedavi yöntemleri, bireyin günlük rutinine yeniden dönmesine yardımcı olabilir.
Sırt Ağrısının Nedenleri
Sırt ağrısının genellikle kaslar, bağ dokuları ve eklemler üzerinde etkili olduğunu ifade eden Dilekçi, şu önemli faktörlere değinmektedir:
- Ağır kaldırma veya ani hareketler yapmak
- Kötü oturuş ve duruş alışkanlıkları
- Hareketsiz yaşam tarzı
- Stres kaynaklı kas gerginlikleri
- Aşırı kilo veya obezite
Ayrıca, bazı sağlık sorunlarının da sırt ağrısına yol açabileceğini vurgulayan Dilekçi, şunları eklemektedir: Eklemlerde iltihap, sinir sıkışması, omurgada kanal darlığı, skolyoz, kifoz, fibromiyalji ve osteoporoz gibi durumlar sırt ağrısının sebepleri arasında yer alır. Bunun yanı sıra psikolojik faktörler, örneğin depresyon, stres ve anksiyete de sırt ağrısına neden olabilir.
Ağrının hissedildiği zaman dilimleri izlenerek, sırt ağrısının nedenleri daha iyi anlaşılabilir. Nadir de olsa kanser, sinir sıkışması, iltihap, enfeksiyon ve kırık gibi durumlar da sırt ağrısına neden olabilir. Ancak bu tür vakalar oldukça az görülmektedir. Geçmeyen sırt ağrıları durumunda, nedenin belirlenmesi ve uygun tedavi için mutlaka bir uzmana danışılması gerekmektedir.
Dilekçi, masa başında çalışmanın, spor yapmamanın, ısınma hareketleri yapmadan spor yapmaya başlamanın, sigara içmenin, obezitenin ve yaşın ilerlemesinin sırt ağrısı için risk faktörleri arasında sayılabileceğini belirtmektedir. Eklemlerin iltihaplanması ve stresli iş ortamları da sırt ağrısını tetikleyebilir.
Uzun süreli sırt ağrısının dayanılmaz hale gelebileceğini ifade eden Dilekçi, “Eğer sırt ağrısı çok şiddetli olup zamanla artıyorsa ve kişi bu ağrı ile başa çıkmakta zorluk çekiyorsa, mutlaka bir doktora başvurulmalıdır. Bazen ağrının kaynağını bulmak ve çözüm geliştirmek mümkün olabilir. Ancak, ağrıyı tetikleyen neden ortadan kaldırıldığı halde ağrı devam ediyorsa mutlaka bir uzmana danışılması gerekmektedir. Bazı durumlarda sırt ağrısı ile birlikte görülen diğer semptomlar, ciddi sağlık sorunlarının habercisi olabilir.”
Dilekçi, sırt ağrısı ile birlikte şu semptomların görülmesi durumunda derhal doktora gidilmesi gerektiğini vurgulamaktadır:
- Yüksek ateş
- Ani kilo kaybı
- Tuvalete çıkmada zorluk
- Göğüs ağrısı
- Ağrının geceleri artması
- Dinlenmekle geçmemesi
- Hapşırma, öksürük ya da tuvalet sırasında sırt ağrısı
- Bacaklarda veya genital bölgede ağrı, karıncalanma, uyuşukluk ya da güçsüzlük
- Mesane kontrolünü kaybetme
Tedavi Yöntemleri
Sırt ağrısının tedavi yöntemine karar verilmeden önce, ağrının muhtemel nedenlerinin araştırılması ve bireyin tıbbi geçmişinin gözden geçirilmesi gerektiğini belirten Dilekçi, şunları ifade etmektedir:
“Detaylı bilgi edinmek için bazı testler ve radyolojik görüntüleme yöntemleri de gerekebilir. İlaç tedavisinin yanı sıra egzersiz ve fizyoterapi gibi tedavi yöntemleri de uygulanabilir. Genellikle kendiliğinden veya uygulanan tedavilerle kısa sürede iyileşen sırt ağrısı, birkaç hafta içinde geçmezse alternatif yöntemler de denenebilir. Ayrıca, kişinin aktif bir yaşam tarzı benimsemesi ağrının azaltılmasında önemli bir rol oynar. Hareketli olmak, sadece ağrıyı azaltmakla kalmaz, aynı zamanda önleyici bir tedbir olarak da etkilidir.”
Eğer sırt ağrısı ile birlikte başka ciddi semptomlar yoksa veya sinir sıkışması durumu söz konusu değilse, genellikle ameliyat gerekli olmaz. Sırt ağrısı, günlük yaşamı kısıtlayabilen katlanılmaz bir rahatsızlık olabilir. Ancak alınacak bazı önlemlerle sırt ağrısının önüne geçmek mümkündür. Öncelikle, omurga ve boyun bölgesinin gerilmesini önlemek için ağır eşyalar taşımaktan kaçınılmalı, tek omuza çanta taşımaktan vazgeçilmelidir. Bu tür durumlarda, ağırlığın eşit dağıtılmasına olanak tanıyan sırt çantaları tercih edilebilir.
Dilekçi, sözlerini şu şekilde tamamlamaktadır: “Uzun süreli kullanımda rahatsız edici olabilecek yüksek topuklu ayakkabılardan kaçınılmalıdır. Masa başında otururken omuzların geriye doğru yuvarlanmaması ve dik oturulması duruşun düzeltilmesine yardımcı olur. Gerinmek de bu konuda faydalıdır. Her gün aynı aktiviteleri yapmak, kasların yorulmasına ve daha fazla gerginliğe neden olabilir. Sırt ağrısı riskini azaltmak ve kasların iyileşmesini sağlamak için gerinmek son derece etkili bir yöntemdir. Bunun yanı sıra, karın egzersizleri de dik durmak ve sırt kaslarını güçlendirmek açısından önemlidir. Düzenli spor yaparak sırt ağrısından korunmak mümkündür.”
