Türkiye, Çin tarafından üretilen Sinovac aşısından 50 milyon doz sipariş vermiştir. Aşının Faz 3 deneyleri ile ilgili olarak Endonezya’dan gelen raporlara göre, Sinovac aşısının koruma oranı %97 olarak belirlenmiştir. Halk sağlığı uzmanı Prof. Dr. Ahmet Saltık, aşının etkinliğinin ‘Evre 3’ sürecinde, farklı ülkelerde en az 30 bin gönüllü üzerinde test edildiğini ve bağımsız gözlemciler tarafından izleme altında tutulduğunu belirtmektedir. Bu süreçte, gönüllü deneklerin ne kadarının korunduğu, yeterli ve kalıcı antikor üretip üretmediği, ayrıca hücresel bağışıklık yanıtının ne düzeyde olduğu değerlendirilmektedir.
Endonezya’da yayımlanan raporda aşının etkinlik oranının %97 olarak açıklanması, Türkiye ve Brezilya’daki raporların ise henüz açıklanmadığı ve bu raporların birleştirilerek yayımlanacağı ifade edilmiştir. Önümüzdeki günlerde Sinovac’ın Faz 3 raporlarının kamuoyuna sunulması beklenmektedir. Prof. Dr. Saltık, Türkiye’nin bu raporların olumlu çıkması durumunda aşıyı uygulamaya geçireceğini belirtmesi gerektiğini, aksi takdirde aşı uygulamasının mümkün olmayacağını vurgulamıştır.
Yerel Aşı Üretimine Umut Bağlamak
Prof. Dr. Saltık, dünyada bir aşı savaşı yaşandığını ve Türkiye’nin bu savaşa dahil olduğunu ifade ederek, Türkiye’nin aşı konusunda önemli bir gecikme yaşadığını vurgulamıştır. Şu an için yalnızca Çin’den 50 milyon doz aşı alınabileceğini belirten Saltık, Türkiye’de devam eden Sinovac’ın Faz 3 çalışmalarının (12 bin 500 gönüllü üzerinde) sona yaklaştığını ve sonuçların olumlu görünmekte olduğunu söylemiştir. Ayrıca, BionTech – Pfizer’dan yalnızca 1 milyon doz aşı alınabileceği bildirilmektedir.
Aşının iki doz yapılacağı düşünülürse, 50 milyon doz aşı ile yalnızca 25 milyon kişiye aşı uygulanabilecektir. Prof. Dr. Saltık, Türkiye’nin 84 milyonluk nüfusunun yanı sıra 6 milyon göçmenle birlikte toplamda 90 milyon kişilik bir kütle oluşturduğunu dile getirmiştir. 18 yaş altı 20 milyon kişinin aşılanmayacağı göz önünde bulundurulursa, aşılanması gereken toplam 70 milyon insan olduğu ve bu nedenle 140 milyon doz aşıya ihtiyaç bulunduğu sonucuna varılmıştır. Saltık, başka bir yerden ek aşı temin etme imkanı bulunmadığını, zira dünya genelinde aşıların kapışıldığını ifade etmiştir.
Türkiye’nin umudunun, nisan ayında kullanıma sunulması planlanan “yerli ve milli aşıya” bağlı olduğunu belirten Saltık, “Ufukta başka bir aşı sipariş izi de göremiyoruz. Tıpkı grip aşısında olduğu gibi ülkemizde ciddi bir aşı kıtlığı yaşanıyor. Yerli aşı bile olsa, 1 yılda 90 milyon doz üretmek çok zor, hatta olanaksız. 2021 boyunca Türkiye, duyarlı nüfusunu aşılayabilecek olanağa sahip olamayacak” şeklinde konuşmuştur.
Gelecek için Endişeler
Öte yandan, Çin aşısının etkinliği ile ilgili olarak Endonezyalı yetkililer tarafından yapılan ikinci açıklama, aşının Faz 3 çalışmalarının hala devam ettiğini ve %97 etkinlik oranının kesin olarak belirlenmesi için sonuçların beklenmesi gerektiğini ifade etmiştir.
Prof. Dr. Saltık, salgının durdurulması için 70 milyon insanın aşılanması gerektiğini vurgulayarak, “90 milyon nüfusta 20 milyon 0-18 yaş arası çocuğa aşı yapılamayacağından, kalan 70 milyon nüfus %90 etkili bir aşıyla 2 kez aşılansa, en iyimser tahminle, şubat ayı itibarıyla Türkiye nüfusunun %63’ü bağışıklanmış olacaktır. Kalan 27 milyon aşısız kalacaktır. Bu durum bile kritik bir eşik teşkil etmektedir” ifadelerini kullanmıştır.
