Ses Gelişimi ve Bozuklukları Üzerine Bilgiler
Ses telleri, bebeklik döneminden ergenlik çağına kadar sürekli bir değişim ve gelişim süreci içerisindedir. Bu süreç yalnızca sesin tonunun derinleşmesiyle sınırlı kalmaz, aynı zamanda sesin temel frekansı, aralığı ve kontrolü gibi önemli unsurları da içerir. Anadolu Sağlık Merkezi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Ziya Saltürk, ses gelişimini üç ana aşamada ele alıyor:
- İlk Dönem: 0-3 yaş aralığında hızlı bir gelişim süreci görülmektedir.
- İkinci Dönem: 3 yaşından ergenliğe kadar süren yavaş bir gelişim dönemidir.
- Üçüncü Dönem: Ergenlikte ses değişimlerinin tekrar hızlandığı bir süreç başlar ve bu dönemde ses bozuklukları sıklıkla kendini göstermeye başlar.
Ses bozukluklarının görülme oranı ise yüzde 6-23 arasında değişiklik göstermektedir.
Ses Bozukluklarına Dikkat Edilmeli
Gelişim döneminde ortaya çıkan ses bozuklukları, bireyin yaşam kalitesi üzerinde olumsuz etkiler yaratabilmektedir. Doç. Dr. Ziya Saltürk, çocuklarda en sık karşılaşılan ses bozukluğunun ses kısılması olduğunu belirtmektedir. Ses kısılmasının birden fazla nedeni bulunmakla birlikte, en yaygın nedenlerden biri ses telinde nodül oluşumudur.
Ses bozukluğu yaşayan çocuklara multidisipliner bir yaklaşım sergilenmesi gerektiğini vurgulayan Doç. Dr. Saltürk, bu sürecin şu unsurlarla değerlendirilmesi gerektiğini ifade ediyor:
- Çocuğun ev içinde iletişim kurma yetisinin nasıl etkilendiği
- Ev dışında iletişim kurmada zorluk yaşayıp yaşamadığı
- Evde ve okulda iletişim konusunda aldığı destek düzeyi
- Konuşma sırasında efor ve zorlanma durumunun varlığı
- Kişisel ve sosyal gelişiminde karşılaştığı zorluklar
- Çocuğun sesiyle ilgili kaygılarının olup olmadığı
Tüm bu faktörler, kulak burun boğaz uzmanı, konuşma-dil patoloğu, pediatri uzmanı ve ebeveynlerle birlikte detaylı bir şekilde değerlendirilmelidir.
Ergenlikteki Ses Değişimlerinin Takibi
Tedavi konusundaki en büyük zorluk, çocukların genellikle seslerinden rahatsızlık duymamalarıdır. Ayrıca ailelerin, ergenlikle birlikte doğal bir ses değişimi ve düzelme olacağı düşüncesine kapılmaları da sıkça karşılaşılan bir durumdur. Doç. Dr. Saltürk, ses bozukluklarının tedavi seçeneklerini şu şekilde sıralamaktadır:
- Ses Hijyeni: Sesin korunması ve sağlıklı kullanımı üzerine eğitim.
- Bekle Gör Yaklaşımı: Durumun doğal seyrinin izlenmesi.
- Ses ve Davranış Terapisi: Profesyonel destek ile sesin rehabilitasyonu.
- Cerrahi Müdahale: Gerekli durumlarda cerrahi yöntemler.
Bu tedavi yöntemleri, çocukların ses sağlığını korumak ve geliştirmek için son derece önemlidir.
