Seçim Sonrası Döviz Kurlarındaki Yükseliş
AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın üçüncü kez cumhurbaşkanı seçilmesiyle birlikte, seçim öncesinde durağan olan dolar ve euro, seçim sonrası hızlı bir yükseliş göstermeye başladı. Erdoğan’ın Hazine ve Maliye Bakanı olarak atadığı Mehmet Şimşek’in, ‘irrasyonel politikalara son verileceği’ açıklamasının ardından dolar 23 liranın üzerine çıktı. Doların ani artışı, Kapalıçarşı’da yoğun hareketliliğe yol açtı. Cumhuriyet TV ile görüşen ekonomistler, doların gelecekteki seyrine dair değerlendirmelerde bulunurken, birçok yurttaşın dolara yönelerek yatırım yapmak için kapalıçarşıya akın ettiği gözlemlendi.
Kapalıçarşı’da Tarihi Anlar
30 yıldır Kapalıçarşı’da çalışan Para ve Piyasa Uzmanı Adnan Kapukaya, bugünün tarihi bir değer taşıdığını belirterek, “25 civarına kadar bir hareketlenme görebiliriz. Bunun arkasının gelmesi durumunda, o seviyeyi kırdığında piyasa yeniden bir kriz havasına girecektir. Mehmet Şimşek’in yapacağı tek şey faizleri yukarı çekmek olacak. Bugün markete girdiğimde herkes etiket değiştiriyordu. En düşük kira 10 bin lira, asgari ücret 12 bin lira olsa da bu durum çözülmediği sürece kriz devam edecektir. 30 yıldır bu işin içindeyim, ilk defa böyle sıkıntılı bir gün yaşıyoruz.”
Ekonomi Yönetiminden Beklentiler
Para ve Piyasa Uzmanı Reşat Yılmaz, yönetimden beklentilerini paylaşarak, “Tahtakale piyasasında fırtına devam ediyor. Beklentiler, doların yukarı gideceği yönünde. Örneğin bir gecede Türk Lirası yaklaşık 7 bandında eridi. Hızla eriyen bir Türk Lirası var. Gözler yine ekonomi yönetiminde. Piyasalarda kur korumalı sisteme son verilip verilmeyeceği merak ediliyor. Ekonomi direksiyonu yaz boz tahtası olmamalı. Piyasalar gerginlik sevmez, istikrar ister. En azından merkez bankası başkanının görevi bitene kadar koltuğunda kalması gerekiyor. Vatandaş Türk Lirası’na güvenmiyor. Ülke olarak üretimle ancak Türk Lirası’nı güçlendirebiliriz. Ancak son 5 yıl içerisinde üretimle uğraşanların sayısı yarı yarıya azalmıştır. Türk Lirası’ndaki sancılı süreç devam edecek.” ifadelerini kullandı.
Doların Geleceği Üzerine Tahminler
İlerleyen günlerde doların geleceği seviyeye dikkat çeken Yılmaz, “Sonbahara doğru doların 26-27 lira bandını test edeceğini düşünüyorum. Kur korumalı sisteme son verilirse, piyasalar bunu olumlu karşılayacaktır. Dolar ve euro, yatırım aracı değildir; vatandaş Türk Lirası’na güvenmediğinden parasını korumak için dolara yöneliyor. Ekonomide büyük bir enkaz var ve bu enkazdan çıkmamız zaman alacak. Güven önemli ve mülteci sorununu da unutmamak gerek. Önümüzdeki günlerde arka arkaya zamlar gelecek.” şeklinde konuştu.
Piyasalardaki Hareketlilik
Hareketliliğin yaklaşık iki hafta daha süreceğini vurgulayan Yılmaz, sözlerini şöyle sürdürdü: “Seçimden önce döviz satışı yoktu; bankalar serbest piyasaya döviz vermiyordu, bu da tansiyonu yükseltmişti. Dolarla alım satım arasında 2 lira oynuyordu; şu anda makas az da olsa düşmüş durumda. Ancak hala bankalar arası ile serbest piyasa arasında yaklaşık 1 lira fark var. Bugün burada büyük bir fırtına var; insanlar elindeki birimi nasıl değerlendiririm beklentisi içinde. Ayın 22’sine kadar bu hareketlilik devam edecek. Ayın 22’sinden sonra politika faizinde hızlı bir artış olursa, bunu piyasalar olumlu yönde karşılayacaktır.”
Kapalıçarşı’da Yurttaşların Endişeleri
Doların hızla yükselmesi sonrası Kapalıçarşı’ya akın eden yurttaşlar, endişelerini dile getirdi. Emekli memur Ahmet Yıldırım, “Geçinmek için çare arıyoruz; bunlar daha iyi günlerimiz. Şu anda yağmur çiseliyor, daha fırtınası dolusu var. 44 sene maliyede görev yaptım, böyle bir sistem görmedim, her şey belirsiz. Patatesi soğanı alınca öpüp başımıza koyuyoruz, kiraları nasıl ödeyeceğiz, hükümet ne karar verecek diye bekliyoruz. Bugün Kurtuluş Savaşı’ndan sonra bile bu kadar acı bir tablo çizilmemişti; bir rüya aleminde gibiyiz.” dedi.
Gelecekten Korku Duyuluyor
Dolar almaya gelen Gürbüz Oğuz da, “Ülke hiç iyiye gitmiyor, sonumuz iyi görünmüyor. Herkesin alım gücünü etkiliyor. Sanki bir boşlukta gidiyor gibiyiz.” değerlendirmesinde bulundu. İnşaat sektöründe çalışan Yücel Korkmaz ise, “Biz ticaret yapıyoruz, tüm mallara zam geldi. Zarar edecekmişiz gibi görünüyor. İyi olacağını düşünsem de şu an öyle bir hareketlilik yok; ekonomiye güvenim de yok.” ifadelerini kullandı.
Üniversite Öğrencisinin Pişmanlığı
Üniversite öğrencisi Gökçe Nur Seçkin, “Yurt dışı planlarım vardı. Daha dün dolar alacaktım, almadım; şu anda pişmanım. Bu gidişat hiç iyi değil, nereye varır bilmiyorum ama daha da yükselecek gibi duruyor, bu yüzden bir an önce dolara yöneldim.” diyerek mağduriyetini dile getirdi.
