AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın üçüncü kez cumhurbaşkanı seçilmesinin ardından, seçim öncesinde durağan bir seyir izleyen dolar ve euro, seçim sonrası hızla yükselmeye başladı. Erdoğan’ın Hazine ve Maliye Bakanı olarak atadığı Mehmet Şimşek’in, “irrasyonel politikalara son verileceği” yönündeki açıklaması sonrasında dolar, 23 lira seviyesinin üzerine çıktı. Doların bu tırmanışı, Kapalıçarşı’da büyük bir hareketliliğe yol açtı. Cumhuriyet TV’ye açıklamalarda bulunan ekonomistler, doların geleceği hakkında çeşitli değerlendirmelerde bulunurken, yurttaşlar da güvence arayışıyla dolar satın almak üzere Kapalıçarşı’ya akın etti.
Kapalıçarşı’dan İlk Yorumlar
Kapalıçarşı’da 30 yıldır çalışan Para ve Piyasa Uzmanı Adnan Kapukaya, bu günün tarihi bir değer taşıdığını belirterek, “25 civarına kadar bir hareketlenme görebiliriz. Eğer bu seviyeyi kırarsak, piyasa yeniden bir kriz ortamına girecektir. Mehmet Şimşek’in yapacağı tek şey faizleri yükseltmek olacak. Bugün marketteki herkes etiket değiştiriyor. En düşük kira 10 bin lira, asgari ücret 12 bin lira olsa bile, bu durum çözülmediği sürece kriz devam eder. 30 senedir bu işin içindeyim, ilk kez böylesine sıkıntılı bir gün yaşıyoruz” dedi.
Ekonomideki Gerginlik ve Beklentiler
Para ve Piyasa Uzmanı Reşat Yılmaz, yönetimden beklentilerini dile getirerek, “Tahtakale piyasasında fırtına devam ediyor. Beklentiler, doların yukarı doğru gideceğini gösteriyor. Bir gecede Türk Lirası yaklaşık 7 bandında eridi. Hızla değer kaybeden bir Türk Lirası ile karşı karşıyayız. Gözler yine ekonomi yönetiminde. Piyasalarda kur korumalı sisteme son verilip verilmeyeceği merak konusu. Ekonomi direksiyonu yaz boz tahtası olmamalı. Çünkü piyasalar gerginlik sevmez, istikrar ister” ifadelerini kullandı.
Doların Geleceği ve Olası Seviyeler
Yılmaz, ilerleyen günlerde doların geleceği seviyeye dikkat çekerek, “Sonbahara doğru doların 26-27 lira bandını test edeceğini düşünüyorum. Kur korumalı sisteme son verilirse, piyasalar bunu olumlu karşılayabilir. Dolar ve euro yatırım aracı değildir; vatandaş, Türk Lirası’na güvenmediği için parasını korumak amacıyla dolara yöneliyor. Ekonomide büyük bir enkaz var ve bu enkazdan çıkmamız zaman alacak. Güven önemli bir faktör” dedi.
Piyasalardaki Hareketlilik
Yılmaz, hareketliliğin yaklaşık iki hafta daha süreceğini vurgulayarak, “Seçimden önce döviz satışı yoktu, bu durum tansiyonu yükseltmişti. Dolarla alım satım arasında 2 lira fark vardı ama şimdi bu makas azalmış durumda. Yine de bankalar arası ile serbest piyasa arasında yaklaşık 1 lira fark var. Bugün burada büyük bir fırtına var ve insanlar elindeki birimi nasıl değerlendireceğini düşünüyor. Ayın 22’sine kadar bu hareketlilik devam edecek. Ayın 22’sinden sonra politika faizinde hızlı artış yaşanırsa, bu durum piyasalar tarafından olumlu karşılanacaktır” şeklinde konuştu.
Yurttaşların Endişeleri
Doların hızlı yükselişi sonrasında Kapalıçarşı’ya gelen yurttaşlar endişeli durumda. Emekli memur Ahmet Yıldırım, “Geçinmek için çare arıyoruz, bunlar daha iyi günlerimiz. Şu anda yağmur çiseliyor, daha fırtınası dolusu var. Ben çakma ekonomist değilim, 44 sene maliyede görev yaptım, böyle bir sistem görmedim, her şey flu. Şemsiyeyi o kadar açtık ki toparlaması çok güç. Patatesi soğanı alınca öpüp başımıza koyuyoruz, kiraları nasıl ödeyeceğiz, hükümet ne karar verecek diye bekliyoruz. Bugün Kurtuluş Savaşı’ndan sonra bile bu kadar acı bir tablo çizilmemişti, bir rüya aleminde gibiyiz” dedi.
Dolar almaya gelen Gürbüz Oğuz ise, “Ülke hiç iyiye gitmiyor, sonumuz iyi görünmüyor, herkesin alım gücünü etkiledi. Sanki bir boşlukta gidiyor gibiyiz” değerlendirmesinde bulundu.
İnşaat sektöründe çalışan Yücel Korkmaz, “Biz ticaret yapıyoruz, tüm mallara zam geldi. Zarar edecekmişiz gibi görünüyor. İyi olacağını düşünüyorum ama şu an öyle bir hareketlilik yok, ekonomiye güvenim de yok” dedi.
Üniversite öğrencisi Gökçe Nur Seçkin ise, “Yurtdışı planlarım var. Daha dün dolar alacaktım, almadım, şu anda pişman oldum. Bu gidişat hiç iyi değil, nereye varır bilmiyorum ama daha da yükselecek gibi duruyor. O yüzden bir an önce almaya geldim ben de Kapalıçarşı’ya” diyerek mağduriyetini dile getirdi.
