Sağlıklı Beslenme ve Yeme-İçme Önerileri
Zinde kalmayı sağlamak, ödem atmak veya bağışıklık sistemini desteklemek için yeme-içme önerileri uygularken uzman görüşlerine başvurmak oldukça önemlidir. Çünkü birine iyi gelen bir besin, diğerine zarar verebilir. Örneğin, pancar zengin antioksidan, vitamin ve mineral içeriği ile bağışıklık sistemini güçlendirebilirken, aşırı tüketildiğinde böbrek taşı oluşumuna neden olabilir. Sosyal medyada sıkça karşılaşılan 10 beslenme önerisini uzmanlara sorduk; bu önerilerin geçerliliğini ve kimlerin dikkatli olması gerektiğini öğrenmeye çalıştık.
1- Pancar bağışıklığı güçlendirir mi?
Pancar, nitratlar açısından oldukça zengin bir besindir. Nitratlar, vücutta nitritlere dönüşerek damar genişlemesine ve kan akışının iyileşmesine yardımcı olur. Bu mekanizma, kaslara oksijen taşınmasını artırarak fiziksel performansı iyileştirir ve yorgunluk hissini azaltır. Ayrıca, antioksidan, vitamin ve mineraller içermesi sayesinde bağışıklık sistemine de katkıda bulunur.
Ancak:
Pancar pişirildiğinde ısıl işlem nedeniyle şeker oranı artar; bu nedenle çiğ tüketimi daha faydalı olur. Şeker hastalarının pancar tüketiminde dikkatli olmaları önemlidir. İçerdiği oksalatlar nedeniyle aşırı miktarda tüketildiğinde böbrek taşı oluşumuna yol açabilir. Böbrek hastalarının pancar tüketimini sınırlamaları önerilir. (Dr. Ayça Kaya, iç hastalıkları uzmanı)
2- Sirkeli su antibakteriyel mi?
Elma sirkesi, asetik asit içermesi sayesinde bağışıklık sistemini destekleyen probiyotik özelliklere sahiptir. Antibakteriyel etkisi sayesinde enfeksiyon riskini azaltabilir. Ayrıca, kan basıncını düşürme, kalp damar hastalıkları riskini azaltma ve hücrelerin zarar görmesini engelleme gibi birçok olumlu etkisi bulunmaktadır.
Ancak:
Mide ülseri veya reflüsü olan bireyler, sirkenin asidik yapısından olumsuz etkilenebilirler. Seyreltilmeden içilmesi durumunda diş minesine de zarar verebilir. (Serenay Bender, diyetisyen)
3- Zeytinyağı kabızlığı önler mi?
Zeytinyağı, sağlıklı yağ asitleri ve antioksidanlar içermesi bakımından bağırsakları yumuşatarak kabızlık sorununu önlemeye yardımcı olur. Ancak, aç karnına içmenin ekstra bir faydası olduğuna dair bilimsel bir kanıt yoktur. Bunun yerine, yemeklerde düzenli olarak kaliteli zeytinyağı kullanmak daha etkilidir.
Ancak:
Aşırı miktarda zeytinyağı tüketimi kalori alımını artırabilir. Bir tatlı ya da yemek kaşığı zeytinyağını bir bardak serin suyla içmek kabızlık sorununu hafifletebilir, ancak bu genellikle zeytinyağını düzenli tüketmeyen kişilerde fark yaratır. (Berrin Yiğit, diyetisyen)
4- Karanfil mideyi yatıştırır mı?
Karanfil, içerdiği öjenol sayesinde güçlü bir antimikrobiyal etki gösterir ve ağız kokusunu azaltmaya yardımcı olabilir. Ayrıca, termojenik etkisi ile vücudun enerji harcamasını artırarak metabolizmayı hızlandırır. Özellikle akşam saatlerinde sindirim sistemini rahatlatabilir ve gaz problemlerini azaltabilir.
Ancak:
Geceleri fazla su tüketimi ve uyku bölünmesine neden olabilir. Sağlıklı bir uyku düzeni için karanfil suyunu yatmadan önce değil, sabahları içmek daha uygundur. Akşamdan suda beklettiğiniz birkaç karanfil ve bir adet tarçın çubuğu karışımı güne enerjik başlamanıza yardımcı olabilir. (Ferin Batman, diyetisyen)
5- Bu karışım ödem attırır mı?
Kiraz sapı, çubuk tarçın ve karanfil çayı karışımı, ödem atıcı etkisi ile bilinir. Kiraz sapı doğal bir idrar sökücü olarak ödemin azalmasına yardımcı olurken, çubuk tarçın ve karanfil bağışıklık sistemini destekler ve vücuttaki inflamasyonu azaltabilir.
Ancak:
Bu çaylar tek başına ödemin ana nedenini çözmez. Tuzu azaltmak, bol su içmek ve düzenli hareket etmek de ödem atmada önemlidir. Ayrıca, bu karışımı aşırı tüketmek bazı kişilerde böbrek fonksiyonlarını zorlayabilir; bu nedenle dikkatli ve ölçülü olunmalıdır. (Berrin Yiğit)
6- Hurmayı C vitaminiyle mi yemeli?
Hurma, içeriğindeki demir ve doğal enerji kaynağı olmasıyla bilinir. Ancak, hurmadaki demir bitkisel kaynaklıdır ve vücut tarafından emilimi sınırlıdır. Bu yüzden C vitamini ile birlikte yenmesi demir emilimini artırabilir. Hurmayı limon, kivi, yeşil biber veya çilek gibi C vitamini yönünden zengin besinlerle tüketmek faydalı olabilir.
Ancak:
Hurmanın 100 gramında yaklaşık 0,9 mg demir bulunur. Bu nedenle, sağlıklı bir atıştırmalık ve doğal şeker kaynağı olsa da, demir eksikliği ile mücadelede tek başına yeterli değildir. Şeker hastaları ve insülin direnci olanların hurma tüketiminde dikkatli olmaları gerekir. (Ferin Batman)
7- Sindirimi rahatlatan üçlü hangisi?
Kimyon, mideyi yatıştırırken; kişniş sindirim enzimlerini uyararak mideyi rahatlatır. Rezene ise bağırsak spazmlarını hafifletir. Bu üçlü, gaz ve şişkinliği azaltan doğal destekler olarak öne çıkar.
Ancak:
Mide rahatsızlığı ve düşük tansiyonu olanlar ile alerjik bünyeliler dikkatli olmalıdır. Özellikle hamileler, emziren anneler ve kronik hastalıkları nedeniyle düzenli ilaç kullananlar bu çayları içmeden önce doktorlarına danışmalıdır. Aşırı tüketim mide yanmasına veya tansiyon düşüklüğüne yol açabilir. (Dr. Ayça Kaya)
8- Yeşil çay yağ yaktırır mı?
Yeşil çay, güçlü bir antioksidan olarak bilinir ve bağışıklığı güçlendirir. Kaygı ve stresi azaltma, uyku kalitesini artırma gibi etkileri ile dikkat çeker. Yeşil çaydaki kafein ve kateşinler, metabolizmayı hızlandırarak egzersiz sırasında yağ yakımını destekleyebilir. Ayrıca, antioksidan içeriği kaslarda oluşabilecek oksidatif hasarı önler.
Ancak:
Yeşil çayın aşırı miktarda tüketilmesi çarpıntıya ve mide rahatsızlıklarına neden olabilir. Kafein hassasiyeti olanlar da dikkatli olmalıdır. (Serenay Bender)
9- Yoğurt-keten tohumu tok tutar mı?
Gece yatmadan önce besin alımını kesmek, sağlıklı bir beslenme alışkanlığıdır; bu nedenle en az 3 saat önce beslenme yapılması önerilir. Keten tohumu, yüksek lif içeriği ile sindirim sistemine fayda sağlar ve tokluk hissini artırarak günlük toplam kalori alımını azaltabilir. Yoğurt ise protein içeriği ile kas kütlesini destekler.
Ancak:
Bu karışımı gıda intoleransı ve keten tohumuna alerjisi olanlar ile östrojen seviyesi yüksek kişiler dikkatli tüketmelidir. Ayrıca, 1 tatlı kaşığı keten tohumu, yaklaşık 1 tatlı kaşığı yağ ile eşdeğerdir; bu nedenle kalori alımına da dikkat edilmelidir. (Dr. Ayça Kaya)
10- Lahana suyu ülsere iyi gelir mi?
Lahana turşusu suyu, doğal olarak sindirim enzimleri içerir ve sindirimi destekler. Lahana suyu, kabızlık ve mide ülserine iyi geldiği bilinen bir konudur. Zengin C ve K vitamini içeriği ile de antioksidan kapasitesi yüksek olan lahana suyu, bağışıklığı destekleme, inflamasyonu azaltma ve bağırsak sağlığını iyileştirme gibi potansiyel faydaları vardır.
Ancak:
Popüler tariflerde genellikle lahana kaynatılarak elde edilen su önerilmektedir; ancak bu yöntem bazı besin değerlerinin kaybolmasına neden olabilir. Sağlıklı ve dengeli bir beslenme için farklı sebzelerle zenginleştirilmiş bir kombinasyon tercih edilmelidir. Tansiyon hastalarının dikkatli kullanmaları önerilir. (Ferin Batman)
