Test Kiti Tartışmaları ve Sağlık Bakanlığı’ndaki İstifalar
Son günlerde, test kiti tartışmaları nedeniyle Sağlık Bakanlığı’na bağlı çeşitli kurumlarda görev yapan dört bürokrat istifa ederken, bir bürokrat da görevden alındı. Bilim insanları, bakanlığın bu tartışmalara son vermek amacıyla testlerin duyarlılığını, pozitif ve negatif kestirim gücünü net bir şekilde açıklaması gerektiğini vurguladı.
‘ÖZELLİKLE BULANIK TUTULUYOR’
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Saltık, mevcut durumu değerlendirirken “Test kiti konusu özellikle belirsiz bir şekilde tutuluyor. ‘Yüzde 40 duyarlıklı testi bıraktık, ilgili daire başkanını görevden aldık, Bakanlıkta soruşturmalar sürüyor’ gibi duyumlar alıyoruz. Başka kaynaklardan ‘O testi artık kullanmıyoruz, yüzde 93 duyarlılığı olan başka bir testi kullanıyoruz’ şeklinde bilgiler geliyor. Sahada çalışan meslektaşlarımızdan birbirine zıt, hatta çelişen bilgiler alıyoruz. Kimse durumu net olarak bilmiyor. Kamu otoritesinin, özellikle Sağlık Bakanlığı’nın, bu belirsizliği gidermek için acilen açıklama yapması gerekiyor” dedi.
‘30 BİN HASTA DAHA’
Saltık, “İhaleye katılan iki firmadan birinin önerdiği testin duyarlılığı yüzde 90’ın üzerinde. Ancak, yandaş olan ve yüzde 40 duyarlılığı bulunan firmaya ihale verilmiş. Salgınla mücadelenin böyle yapılamayacağını unutmamak lazım” diye ekledi. Testin duyarlılığının doğru bir şekilde belirlenmesi gerektiğini hatırlatan Saltık, şunları ifade etti: “Yüzde 40 duyarlığı olan bir testi kullanmak yerine, yazı-tura atsanız doğru tanı koyma şansınız daha yüksek, yüzde 50 oranında olur; oysa bu test yüzde 60 yanıltıcı sonuç veriyor! 88 milyon insanın yaşadığı bir ülkede, ‘Test negatif’ diyerek evlerine gönderilen insanların durumu trajik bir ironi oluşturuyor. Eğer şimdi kayda giren 240 bin olgudan 100 gerçek hastanın yüzde 40’ını kabul edersek, bunun üzerine 360 bin hasta daha eklemeniz gerekir. Yani bu ‘yeteneksiz test’ nedeniyle atladığınız hastalarla birlikte, Türkiye’de 600 bin hasta resmen ilan edilmiş olmalıdır…”
‘NET BİLGİ VERİLMEDİ’
Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği’nden (KLİMİK) Prof. Dr. Özlem Kurt Azap, PCR testlerine dair şu bilgileri paylaştı: “Test kiti ile ilgili yaşanan sıkıntılar birçok tartışmaya neden oldu. Dünyada en iyi koşullarda bile testin duyarlılığının yüzde 50-60 seviyelerinde olduğunu biliyoruz. Fakat bakanlıktan gelen yüzde 40 açıklamasından sonra, başka bir açıklama ile testin duyarlılığının yüzde 91 olduğu ifade edildi. Bu durum kafa karışıklığına neden oluyor. Yüzde 91 olarak açıklanan oran, dış kalite kontrol sonuçlarıyla ilgili. Dış kalite kontrolü elbette önemlidir. Ancak testin gerçek duyarlılığını belirtmek için bu sonuçları paylaşmak yeterli değildir. Bir tarafta yüzde 40, diğer tarafta yüzde 91 gibi çelişkili oranlar var. Buradaki doğru bilgiyi Sağlık Bakanlığı yetkililerinin kamuoyuna açıklaması gerekiyor.”
BİLİMSEL VERİLER KAMUOYUYLA PAYLAŞILMALI
Testlerin güvenilirliği konusunda Sağlık Bakanlığı’na yanıtlanması istemiyle geçen günlerde Meclis gündemine soru önergesi veren CHP Ankara Milletvekili Dr. Murat Emir, henüz bakanlıktan bir açıklama gelmediğini belirtti. CHP’li Emir, testlerin geçerliliği ile ilgili bilimsel sonuçların kamuoyuyla paylaşılmasının önemine dikkat çekerek, “Bakanlığın buradaki bilgilerin gizli tutulması, bilgi kirliliğini beraberinde getiriyor ve ayrıca bakanlığın inandırıcılığını da zedeliyor. Testlerin geçerliliği hakkında kesin bir bilgiye sahip değiliz. Uzun bir süre boyunca bir firmada ısrar edildi, Uluslararası Sağlık Hizmetleri AŞ (USHAŞ) üzerinden alımlar yapılırken, daha sonra Devlet Malzeme Ofisi üzerinden devam edildi. İhaleye katılan firmaların sayısı birden fazlaydı. Ancak özellikle USHAŞ’ın alımları sırasında sadece bir firmaya odaklanılması, akıllarda soru işaretlerine neden oldu. Bakanlık hala sessizliğini koruyor.”
TÜRKİYE’DE NEGATİF KKTC’DE POZİTİF
MHP Milletvekili Mustafa Baki Ersoy’un KKTC ziyaretinde yaptırdığı Covid-19 testi pozitif çıktı. Ersoy’un Kıbrıs’a gitmeden önce Kayseri’de yaptırdığı testin negatif çıktığı iddia ediliyor. Günboyu gazetesi yazarı Fatih Ergin, “Ersoy’un aldığı negatif test sonucu sahte. Bu rezaletin üstüne gidecek misiniz sayın Koca?” şeklinde eleştiride bulundu.
