Şaban Ayı Ne Zaman Başlayacak?
Şaban Ayı’nın başlangıcı, 2025 yılı için 31 Ocak tarihinde gerçekleşecek. Bu mübarek ayın 15. gecesi olan Berat Kandili ise 13 Şubat Cumartesi günü idrak edilecek. Müslümanlar için önemli bir zaman dilimi olan bu ay, birçok ibadet ve fazileti barındırmaktadır.
Şaban Ayı Oruçları Ne Zaman Tutulur?
Halk arasında “üç aylar” olarak bilinen Recep, Şaban ve Ramazan ayları, İslam dininde özel bir öneme sahiptir. Hz. Peygamber (s.a.s), Recep ayı girdiğinde “Allah’ım! Recep ve Şaban’ı bize mübarek kıl ve bizi Ramazan’a ulaştır.” şeklinde dua etmiştir. Ramazan ayında oruç tutmak farz iken, Recep ve Şaban aylarında da nafile oruç tutmak mümkündür. Hz. Peygamber’in bu aylarda diğer aylara göre daha fazla nafile oruç tuttuğu, ancak Ramazan dışında hiçbir ayın tamamını oruçlu geçirmediği hadis kaynaklarında yer almaktadır. Bu nedenle, Recep ve Şaban aylarında aralıksız oruç tutmanın dini bir zorunluluğu yoktur. Kişi, sağlığı elverdiği takdirde bu aylarda nafile oruç tutabilir.
Şaban Ayı’nın Fazileti
Şaban ayı, kamerî ayların sekizincisidir ve “üç aylar”ın ikincisi olarak büyük bir öneme sahiptir. Bu ayın önemli bir özelliği, “Beraat gecesi”nin bu ayın 15. gecesine denk gelmesidir. Beraat gecesi, meleklerin inmesi, duaların kabulü ve af dilemenin önem kazandığı bir zaman dilimidir.
Hz. Peygamber (s.a.v.) bu ayın faziletine dair şöyle buyurmuştur: “Şaban ayının yarısı (Beraat gecesi) gelince; gecesini namazla, gündüzünü oruçla geçiriniz. Şüphesiz ki Allah, o gece güneşin batmasıyla dünya semasına iner ve şöyle der: Benden af dileyen yok mu? Onu affedeyim! Rızık isteyen yok mu? Rızık vereyim! Şifa dileyen yok mu? Şifa vereyim!” (Sünen-i İbn Mace, İkâmetü’s-Salât, 191).
Bir başka hadiste ise, “Allah Teâlâ, Şaban ayının on beşinci gecesi (Beraat gecesi) tecelli eder ve ana-babaya asi olanlar ile Allah’a ortak koşanlar dışında bütün kullarını bağışlar.” (Sünen-i İbn Mace, İkâmetü’s-Salât, 191).
Şaban Ayında Yapılması Gereken İbadetler
Peygamber Efendimiz, bu ayda mümkün olduğunca çok oruç tutardı. Hz. Âişe, O’nun bu davranışını “Rasûlüllah’ın (s.a.s) Şaban ayındaki kadar çok oruçlu olduğu bir ay görmedim.” sözleriyle ifade etmiştir. Şaban ayı, İslam tarihinde de bazı önemli olayların gerçekleştiği bir dönemdir. Hicretin 2. yılına rastlayan bu ayda, kıblenin Mescid-i Aksâ’dan Mescid-i Haram’a çevrilmesi ile ilgili Bakara 144. âyet ve Ramazan orucunun farz kılınmasıyla ilgili Bakara Suresinin 183-184. ayetleri inmiştir.
Üç aylardan ikincisi olan Şaban ayı, Peygamber Efendimize nispet edilen bir aydır. Hz. Hasan Radıyallahu anh’den rivayete göre Resûl-i Ekrem (s.a.v.) “Recep Allah’ın, Şaban benim ve Ramazan’da ümmetimin ayıdır.” buyurmuştur.
- Hz. Aişe (r.a) validemiz, “Bazı aylarda çok oruç tutardı. Hatta biz onun bu ayda hiç iftar etmeyecek sanırdık.” demiştir.
- Usame Bin Zeyd (r.a) radıyallahu anh ise, “Sizin Şaban ayında oruç tuttuğunuz kadar başka hiçbir ayda tuttuğunuzu görmedim.” diyerek bu ayın önemine dikkat çekmiştir.
Peygamberimizin bu ayda oruç tutma isteği, “Bu, Recep ile Ramazan arasında öyle faziletli bir aydır ki, insanlar bundan gafildir.” sözleriyle ifade edilmiştir (Tergib ve Terhib: 2/467).
