Dengeli bir beslenme programı ve düzenli uyku ile Ramazan ayında vücudun zararlı fazlalıklarından arınması ve yenilenmesi mümkündür. Beslenme ve Diyet Uzmanı Şeyda Demirçelik, oruç tutmanın insan sağlığı üzerindeki olumlu etkilerini şu şekilde sıralamaktadır:
1. Vücudun Direncini Artırır
Gün içerisinde tüketilen gıdaların sindirilmesi, vücudun savunma ve bağışıklık sistemini zayıflatabilir. Oruç süresince sindirime ayrılan zaman azaldığı için, iftar ve sahurda dengeli ve sağlıklı beslenmek, mide ve bağırsakların dinlenmesine yardımcı olur. Özellikle durmaksızın çalışan karaciğerin dinlenmesi sağlanarak, vücuttaki akyuvarların performansı artırılır ve böylece hastalıklara karşı direnç sağlanır.
2. Hücreleri Onarır
Oruç esnasında vücutta hücrelerin otofaji adı verilen bir süreç başlatılır. Bu süreç, hücrelerin parçalanmasını ve zamanla oluşan ölü ya da işlevsiz proteinlerin atılmasını sağlar. Otofaji oranının artması, kanser ve Alzheimer gibi hastalıklara yakalanma riskini önemli ölçüde azaltır.
3. İnsülin Direncini Kırarak Tip 2 Diyabet Riskini Önler
Düzensiz ve sağlıksız beslenme ile hareketsizlik, son yıllarda tip 2 diyabetin yaygınlaşmasına neden olmuştur. Yüksek kan şekeri seviyeleri, insülin direncinin artmasına yol açar. Sağlıklı beslenme kurallarına uygun olarak tutulan oruç, kan şekeri seviyelerini düşürerek insülin direncinde de azalmaya yol açar. Ayrıca, oruç tutmanın diyabetin en önemli komplikasyonlarından biri olan böbrek hasarına karşı koruyucu etkisi de olduğu araştırmalarla ortaya konmuştur.
4. Oksidatif Stresi ve İltihabı Azaltır
Oksidatif stres, yaşlanmanın yanı sıra birçok kronik hastalığa (diyabet, obezite, kanser vb.) neden olabilen bir durumdur. Yapılan araştırmalar, oruç tutmanın vücudun oksidatif strese karşı direncini artırdığını göstermektedir. Uzun süreli açlık, inflamatuvar belirtileri azaltarak, birçok yaygın hastalığın ana nedeni olan iltihaplara karşı koruma sağlar.
5. Kalp Sağlığını Korur
Sağlıksız beslenme ve hareketsizlik, kalp hastalığı riskini artıran faktörlerdir. Oruç, kalp sağlığını destekleyen HDL (iyi) kolesterol seviyelerini artırırken, LDL (kötü) kolesterol ve trigliserid düzeylerinde düşüşe neden olur. Yapılan bir çalışma, oruç sırasında yağ ve şeker metabolizmasında rol oynayan adiponektin hormonunun seviyesinin arttığını ortaya koymuştur.
6. Kanseri Önler
Kanser, kontrolsüz hücre büyümesi ile karakterize bir hastalıktır. Oruçlu bireyler, organizmalarını kontrol etmeye daha fazla zaman bulur ve bu sayede kanser hücrelerinin oluşumunu önleyebilirler.
7. Zihni Güçlendirir
Ramazan ayında oruç tutarken, fiziksel isteklerden uzaklaşmak, beynin odaklanmasına imkan tanır. Gereksiz metabolik aktivitelerden uzak kalan vücut, algılama ve öğrenmeye yönelerek hafızanın daha iyi çalışmasına yardımcı olur. Açlık, beyin sağlığı için önemli olan çeşitli metabolik özellikleri iyileştirir.
8. Alzheimer’ı Önler
Alzheimer, genellikle ileri yaşlarda görülen yaygın bir nörodejeneratif hastalıktır ve kesin bir tedavisi yoktur. Bu nedenle, hastalığın ortaya çıkmasını önlemek büyük önem taşır. Araştırmalar, oruç tutmanın Alzheimer ve Parkinson hastalığının oluşumunu geciktirebileceğini veya ciddiyetini azaltabileceğini göstermektedir.
