Prostat Hastalıkları ve Tedavi Yöntemleri
40 yaşından sonra ortaya çıkan prostat hastalıkları, genellikle enfeksiyonlar ve prostat büyümesi olarak iki ana gruba ayrılmaktadır. Prostat bezinin büyümesi, hem iyi huylu hem de kötü huylu hastalıkların gelişmesine zemin hazırlayabilir. Prostat, gençlik döneminde erkeklerde üreme fonksiyonları ve sperm kalitesinin sağlanmasında kritik bir rol oynar. Bu nedenle, prostatla ilgili yaşanan en küçük sorunlar bile erkek sağlığı için büyük bir önem taşımaktadır. Zamanla prostatın büyümesi, çeşitli hastalıkların gelişimine yol açabilir ve bu durumun başında prostat bezinde oluşan enfeksiyonlar gelmektedir. Prostat enfeksiyonları, hastanın yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir ve mutlaka tedavi edilmelidir.
İdrar Şikayetleri ve Prostat Enfeksiyonları
Prostat enfeksiyonları genellikle ani gelişen akut ve uzun süreli olan kronik enfeksiyonlar olarak iki başlık altında incelenmektedir. Bu enfeksiyonlar, çoğunlukla idrar şikayetleri ve apış arası bölgesinde oluşan ağrılar ile kendini göstermektedir. Üroloji Uzmanı Prof. Dr. M. İhsan Karaman, bu enfeksiyonların genellikle bakteriler ve diğer enfeksiyon etkenleri tarafından ortaya çıktığını belirtmektedir. Tedavi edilmediğinde, bu enfeksiyonlar kronik iltihabi bir duruma dönüşebilir ve hastayı sürekli rahatsız edebilir. Enfeksiyon riski, çok sayıda cinsel partnerle ilişkiye giren erkeklerde daha yaygındır. Ayrıca, enfeksiyonu olan partnerlerle ilişkide bulunan erkekler de bu risk grubunda yer almaktadır.
Tanı ve Tedavi Yöntemleri
Bazen, enfeksiyon riskleri olmasa bile yalnızca bir enfeksiyon ajanı, idrar yolu enfeksiyonuna neden olabilir ve bu da prostat enfeksiyonuna zemin hazırlayabilir. Genellikle genç erişkinlerde görülen bu sorunların tanısı için mutlaka fiziksel muayene ve idrar ile prostat sıvı analizi gerekmektedir. Tedavi sürecinde genellikle antibiyotikler tercih edilse de, ısı tedavileri ve gerektiğinde prostat ameliyatı gibi farklı tedavi yöntemleri de uygulanabilmektedir. Ancak bu tedavi yöntemlerinin etkili olabilmesi için hastanın doğru şekilde tanı alması şarttır. Eğer prostat enfeksiyonu tedavi edilmezse, hastalık hızla kronikleşebilir ve bu aşamaya gelen enfeksiyonlar, tedaviye dirençli hale gelerek hastanın yaşam konforunu olumsuz etkileyebilir.
40 Yaşından Sonra Prostat Büyümesi
40 yaşından sonra erkeklerin ortak bir sorunu olarak karşımıza çıkan “iyi huylu prostat büyümesi” de önemli bir konudur. Prostat, dışarıda bir kapsül ile çevrili, içinde iki ceviz büyüklüğünde organ bulunan bir salgı bezidir. Prostat bezinden salgılanan çeşitli enzimler, sperm fonksiyonlarının gelişiminde kritik rol oynar. Yaş ilerledikçe prostatın büyümesi kaçınılmazdır. Normalde ağırlığı 20 gram olan prostat, 40’lı yaşlara gelindiğinde 40 ila 50 grama kadar yükselebilir. Bu büyüme, idrar kanalına baskı yaparak idrarın dışarı çıkmasını zorlaştırabilir. Erkeklerin yaklaşık %50’sinde prostat büyümesi gözlemlenirken, bunun %40’ında belirtiler ortaya çıkmaktadır. Prostat büyümesinin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, genetik ve hormonal faktörlerin etkili olduğu düşünülmektedir. Özellikle yaşla birlikte erkeklik hormonlarının azalması ve östrojen hormonunun artması, prostat büyümesine neden olabilir.
Kapalı Ameliyat Yöntemleri
Prostat büyümesi ve tedavi süreçleri hakkında bilgi veren Prof. Dr. M. İhsan Karaman, “Her erkekte prostat büyümesi şikayet oluşturmamaktadır. Ancak büyümeye bağlı olarak idrar yolunda tıkanma yaşanıyorsa, bu durumda hastada idrar belirtileri kabul edilir. Sık idrara çıkma, gece idrara çıkma, idrarda yanma ve idrar akışında çatallanma gibi belirtiler varsa, bu durum ciddi bir rahatsızlığın habercisi olabilir. En son aşamada, idrar akımı çok ince hale gelebilir ve hatta idrar yapma yetisi kaybolabilir. Bu tür durumlarda hasta mutlaka tedavi edilmelidir.” açıklamasında bulunmuştur.
Tedavi seçenekleri arasında prostatı küçültmeye veya idrar yolunu rahatlatmaya yönelik yöntemler bulunmaktadır. İlaç tedavisi ile prostat yolu gevşetilerek idrar akışı kolaylaştırılabilir. Eğer hasta bu tedaviden fayda görmezse, minimal invaziv yöntemlerle prostatın tıraşlanarak tıkanıklık giderilebilir. Modern yöntemler arasında lazer cihazları ile yapılan green light lazer prostat buharlaştırma ameliyatı ve plazma kinetik yöntemiyle gerçekleştirilen ameliyatlar yer almaktadır. Bu tür ameliyatlar sonrasında hasta genellikle ikinci gün taburcu olabilmekte ve kısa bir dinlenme süresinin ardından normal yaşamına dönebilmekte. Daha önce büyük prostatlarda açık kesi ile yapılan ameliyatlar, artık kapalı yöntemlerle başarıyla gerçekleştirilebilmektedir. Bu sayede büyük prostatların tedavisi de daha az invaziv bir şekilde yapılabilmektedir.”