Prof. Dr. Ateş Kara’dan Koronavirüs Aşısı Değerlendirmesi
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları öğretim üyesi ve Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Ateş Kara, İngiltere, Almanya ve ABD’de daha fazla kişinin aşılanabilmesi amacıyla gündeme gelen koronavirüs aşısının dozunu azaltma uygulamasını değerlendirdi. Prof. Dr. Kara, mRNA aşılarının çok yüksek antikor seviyeleri oluşturduğunu belirtti ve şöyle devam etti:
“Aşıların dozunu yarıya indirmenin etkileri henüz net değil.” Aşının dozunu azaltmanın, vücudun aynı yanıtı verip vermeyeceği konusunda kesin bir bilgi bulunmadığını ifade eden Kara, “Bu tür bir uygulama asla önerilmez. Ancak, yarım doz uygulamasının işe yarayıp yaramayacağını araştırmak ve bu konuda yeterli veriyi elde etmek gerekiyor. Eğer yarım doz uygulandığında vücudun yeterli yanıt verdiği kanıtlanırsa bu kabul edilebilir. Aksi takdirde, dozun azaltılması mümkün değildir.”
Aşılarda ‘Belki’ Kullanımının Sakıncaları
Prof. Dr. Kara, aşının temel amacının vücuda mikroorganizmayı tanıtmak ve bağışıklık sistemini eğitmek olduğunu vurguladı. “mRNA aşısı, mikroorganizmanın sadece yüzey çıkıntısının bilgisini vücuda aktarır. Vücut hücreleri bu bilgiyi kullanarak o çıkıntıyı üretir ve bağışıklık yanıtını oluşturur.” Ancak, dozun azaltılmasının olası sonuçları hakkında dikkatli olunması gerektiğini belirtti:
- “Eğer doz azaltılırsa, belki vücut hiç yanıt vermeyebilir.”
- “Veya vücudun hücreleri o çıkıntıyı yeterince üretemeyebilir.”
- “Bunların hepsi ‘belki’ ile ilgili. Aşılarda ‘belki’ ifadesinin kullanılmaması gerektiğini düşünüyorum.”
28 Gün Aralığında Aşılama Süreci
Prof. Dr. Kara, Sinovac tarafından üretilen Covid-19 aşısının birinci ve ikinci doz uygulamalarının 14 gün yerine 28 gün arayla yapılmasının önemine değindi. “Aşının amacı, vücudun mikroorganizmayı tanımasını sağlamak ve bağışıklık sistemini bu mikroorganizma ile eğitmektir.” Inaktif aşılarda, ilk dozun ardından vücudun hemen yüksek bir yanıt vermesinin beklenmeyeceğini belirtti:
“İlk dozda vücut, hareketsiz bir mikroorganizma ile karşılaşır ve bu durumu ancak birkaç kez tekrar gördükten sonra gerçek bir tehdit olarak algılayabilir.” Bu nedenle, inaktif aşılarda tekrarlayan dozlara ihtiyaç duyulduğunu ifade etti.
Daha Fazla Antikor İçin Uzun Süreli Aralık
Prof. Dr. Kara, 28 günlük aralığın daha yüksek antikor seviyeleri elde edilmesine katkı sağladığını belirtti. “Bu yöntemle, koruyuculuğu artırmayı ve daha uzun süreli koruma sağlamayı hedefliyoruz.” Ayrıca, büyük yaş grubundaki bireylerin bağışıklık sistemlerinin daha az yanıt verme olasılığı nedeniyle 28 günlük sürenin avantajlı olacağını belirtti:
- “İnaktif aşıda ikinci dozu yapmak, koruyuculuğu pekiştirecektir.”
- “Ayrıca, aradaki süreyi açarak daha fazla antikor üretimi sağlamak mümkün.”
- “Büyüklerde 28 gün aralık, bağışıklık yanıtını artırmak için daha etkili olabilir.”
Sonuç olarak, Prof. Dr. Kara, Covid-19 aşılarının uygulanmasıyla ilgili kararların titizlikle verilmesi gerektiğini ve aşılama süreçlerinin bilimsel verilere dayanarak belirlenmesinin önemini vurguladı.
