Parkinson hastalığında dopamin üreten hücrelerin %60 ila %80’i kayba uğradığında kâfi ölçüde dopamin üretilemez ve Parkinson hastalığının motor belirtileri ortaya çıkar.
Koku duyusu kaybı, kabızlık, uyku bozuklukları, hareketlerin azalması, güçleşmesi, yavaşlaması ve kas sertliğinin artması, İstirahat halinde ortaya çıkan, tutulan tarafın hareketi ile süreksiz de olsa kaybolan, yavaş süratte bir el titremesi de görülüyor. hareketlerde yavaşlama üzere hastalığın motor belirtileri yıllarca evvel başlamaktadır. Bu nedenle hastalığın erken devrinde beliren bu motor-olmayan belirtilerin mümkün olduğunca erken tanınmasının hastalığın ilerlemesini durdurulabilmesi açısından kıymetlidir.
Parkinson hastaları, hastalığın belirtileri ile birlikte ilaç kullanıma bağlı sindirim sorunları ile de karşılaşıyor. Kabızlık ve protein alımına bağlı sorunlar bu meselelerin başında yer alıyor. Bu nedenle Parkinson hastalarının beslenmesi kıymet kazanıyor.
Levodopanın besinlerle alınması sonucu emilimi azalabilmekte ya da gecikmektedir (8). Parkinson hastaları için önerilen, tüm öğünlerde karbonhidrat/protein oranının 5/1 olduğu istikrarlı bir diyet (diyet proteininin ölçüsü 0.8 g/kg/gün) programının uygulanmasıdır.
Diyet gücü:
Hastaların beden tartı kaybını önlemek için güç alımı kâfi seviyede olmalıdır. Ama şişmanlıktan sakınılmalı; çok güç tüketilmesi engellenmelidir. Diyetisyen ve/veya beslenme ve diyet uzmanları tarafından hastanın beden yükü ve beslenme durumu izlenmelidir.
Diyet proteini:
Levodopanın tesirini engellememek için, yüksek ölçüde protein alımından sakınılmalıdır. Öğünün protein içeriği epeyce kıymetlidir. Yüksek biyolojik bedelli protein tüketiliyorsa günlük protein ihtiyacı 0.6 g/vücut tartısı (kg); karışık proteinli diyet tüketiliyorsa 0.8-1.0 g/ beden yükü (kg) olmalıdır.
Öğün tertibi ve biçimi: Az az, sık sık beslenme (en az günde 6 öğün) önerilmektedir. Besinler kolay tüketilebilecek halde yumuşak-yarı katı ve/veya püre halinde hazırlanmalıdır.
Diyet posası ve sıvı tüketimi: Konstipasyondan sakınmak için kâfi ölçüde sıvı alınmalı (2-2.5 L/gün), diyetin posa içeriği ortalama 25 g/gün kadar olmalıdır. Kuru baklagiller , zerzevat – meyve tüketilebilir. Parkinson hastalarında bakla kullanımı sonlandırılmalıdır. Dopamin içeriğinden ötürü ilaçlar ile yan tesire girerek zehirlenmeye sebep olabilir.
Vitamin kullanımı: B12 vitamini levo-dopa kullanımı ile birlikte düşmesine sebep olur. Bu nedenle Parkinson hastalarının belirli aralıklarla kan B12 ve folik asit ayrıyeten homosistein seviyeleri ölçülmelidir.
B12 vitamin desteğini ayda bir defa kalçadan iğne ile yapmak daha verimlidir. Zira ağızdan alınan preparatlarda emilim sorunu yaşanabilir. Daha da değerlisi b vitamin kompleksleri levo-dopa içeren ilaçların aktifliğini azaltır.
Çalışmalar Co ezim Q 10 ve mavimsi (yaban mersini, siyah üzüm gibi) renkli meyvelerin hücre yaşlanması açısında yararlı olduğunu dayanaklar.
