Pandemi sürecinde çocukların evde geçirdiği hareketsiz yaşam ve yoğun teknoloji kullanımı, erken ergenlik vakalarının sayısında belirgin bir artışa yol açtı. Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Endokrinoloji ve Diyabet Uzmanı Prof. Dr. Abdullah Bereket, bu dönemde çocuklarda hareketsizliğin ve kalori alımının artması sonucu kilo alımının hızla yükseldiğine dikkat çekiyor. Özellikle kız çocuklarında ergenliğe geçişin hızlandığı, birçok hekim tarafından gözlemlenen bir durumdur. Daha önceki araştırmalar da hızlı kilo alımının ve vücut yağ kitlesinin fazla olmasının, kız çocuklarında ergenliğin daha erken başlamasına neden olabileceğini ortaya koyuyor.
Erken Ergenlik Nedir?
Ergenlik, çocukluktan erişkinliğe geçiş sürecidir ve bu süreçte çocuklarda önemli bedensel ve ruhsal değişiklikler meydana gelir. Genel olarak, ergenliğin ilk belirtisi kız çocuklarında göğüslerin büyümesi, erkek çocuklarda ise testislerin büyümesinin başlamasıdır. Eğer bu bulgular kız çocuklarında 8 yaş, erkek çocuklarda ise 9 yaşından önce ortaya çıkıyorsa, bu durum “erken ergenlik” olarak tanımlanabilir.
Nedenleri Araştırılmalı
Böyle bir durumla karşılaşan ailelerin yapması gereken, bir çocuk endokrinoloji uzmanına başvurmaktır. Uzman, gerekli değerlendirmeleri yaparak erken ergenlik olup olmadığını ve herhangi bir müdahale gerekip gerekmediğini belirleyecektir. Eğer ergenliğin ilk belirtileri 8 yaş ve sonrasında başlıyorsa, kız çocuklarında önemli bir sağlık riski bulunmamaktadır. Ancak, 8 yaşın altında bu belirtiler görülüyorsa, öncelikle erken ergenliğe neden olabilecek bir hastalık olup olmadığının araştırılması gerekiyor. Çok nadir durumlarda, özellikle küçük yaşta ergenlik belirtileri gösteren çocuklarda beyinde bazı kistler, iyi huylu kitleler veya hidrosefali gibi kafa içi basıncını artıran durumlar tespit edilebilmektedir. Eğer altta yatan bir hastalık yoksa, erken ergenlik kendiliğinden önemli bir sağlık riski oluşturmaz. Ancak ilerleyen dönemlerde, çok erken yaşta ergenlik yaşayan çocukların kemik yaşı öne geçebilir ve bu durum, çocuğun boyunun kendi genetik potansiyelinin altında kalmasına neden olabilir.
Pandemi Döneminde Erken Ergenlik Artışı
Pandemi döneminde çocuklardaki hareketsizlik ve kalori alımındaki artış, kilo artışına yol açtı. Özellikle kız çocukları arasında ergenliğe geçişte bir hızlanma gözlemleniyor. Önceki çalışmalar, hızlı kilo alımı ve yüksek vücut yağ kitlesine sahip kız çocuklarında ergenliğin daha erken başlayabileceğini göstermektedir. Vücut yağ oranındaki hızlı artış, ergenlik hormonlarının zamanından önce harekete geçmesini kolaylaştırmaktadır.
Erken Ergenlik Tanısı Alan Çocuklarda Tedavi Yöntemleri
Her çocukta tedavi gerekmeyebilir. Ancak, çok erken yaşta ergenlik belirtisi gösteren veya ergenliği hızlı seyreden çocuklarda tedavi gereklidir. Erken ergenlik tanısı almış bir çocukta, aylık veya üç aylık enjeksiyonlarla yapılan tedavi ile artmış ergenlik hormon düzeyleri baskılanmakta ve çocuk, normal ergenlik yaşına gelene kadar bu tedavi sürdürülerek ergenliğin zamanında başlaması sağlanabilmektedir.
Kimyasalların Etkisi
Prof. Dr. Abdullah Bereket, erken ergenliğin yaygınlığının artıp artmadığına dair soruya, mevcut verilerin sağlıklı olmadığı için kesin bir şey söylemenin zor olduğunu belirtiyor. Ancak genel olarak, erken ergenlik tanısının dünya genelinde artış gösterdiği gözlemleniyor. Patolojik nedenli erken ergenlik olgularında bir artış yokken, 8 yaş civarındaki normal yaşa yakın erken ergenlik vakalarında artış gözlemleniyor. Bu durum, farkındalığın artması ve ailelerin doktora daha sık başvurması ile ilgili olabilir. Ayrıca, özellikle kız çocuklarındaki obezitenin artması, bu konuda en önemli etken olarak kabul ediliyor. Son olarak, çevresel endokrin bozucular olarak adlandırılan bazı kimyasallar da bu duruma katkıda bulunabileceği ifade ediliyor. Bu konu halen detaylı bir şekilde araştırılmaktadır.
