Zihindeki Olumsuz Düşünceleri Yönetmek
Düşünce, bireyin bir durum, duygu veya olayı zihninde işleyiş şeklidir. Düşünceler, dış dünyayı algılamamıza, kararlar almamıza, önlemler geliştirmemize ve değerlendirmeler yapmamıza yardımcı olur. Ancak, bazen zihin, olumsuz bir düşünceyi sürekli olarak tekrar eder ve bu durum, bireyde içinden çıkılmaz bir kısır döngü yaratabilir. Bu döngüde sıkıştıkça, endişe ve stres düzeyi artar. Zihnin odağının değiştirilmesi, olumsuz düşüncelerden kurtulmak ve yeni düşünceler geliştirmek zorlaşır.
Zihinsel döngü devam ettikçe, odaklanma ve dikkat problemleri ortaya çıkabilir, olumsuz düşünceler ve duygular pekişebilir. Peki, bu olumsuz düşünceleri nasıl önleyebiliriz?
- Genellemeler Yapmaktan Kaçının: Olumsuz düşüncelerden kurtulmak için ilk adım, düşünceleri ayrıştırmaktır. Hangi düşüncelerin felaket senaryoları oluşturduğunu ve hatalı şekilde işlem gördüğünü belirlemek önemlidir.
- Olumsuz Düşünceler Günlüğü Tutun: Bir ‘olumsuz düşünceler günlüğü’ oluşturmak, bu düşünceleri dışsallaştırarak daha objektif bir bakış açısı geliştirmeye yardımcı olur. Zamanla bu günlüğe baktığınızda, düşünce hatalarınızı fark edebilir ve daha sağlıklı düşünme yolları geliştirebilirsiniz.
- Olumlu Durumları Göz Önünde Bulundurun: Negatif düşünceler genellikle negatif odaklanmadan kaynaklanır. Bu nedenle, hayatınızdaki olumlu durumları, başarıları ve duyguları da düşünce sisteminize dahil etmeye çalışmalısınız.
- Yanlış Genellemeleri Sorgulayın: “Bugün geç kaldım, bütün günüm berbat geçecek” veya “İlişkim yolunda gitmiyor, asla mutlu olamayacağım” gibi genellemeler, olumsuz düşüncelerinizi güçlendirir ve yanlış yönlendirir. Bu tür durumlarda, “Kötü şeyler olabilir, onlarla baş edebilirim; iyi şeyler de olabilir, onlarla mutlu olabilirim” gibi esnek düşünce biçimlerini benimsemek gereklidir.
- Anda Kalabilme Becerisini Geliştirin: Düşünceler geçmişte ya da gelecekte dolaşırken, negatif düşünceler artar ve kontrol edilemez hale gelebilir. Günde sadece 20 dakikalık bir dikkat egzersizi bu beceriyi kazanmanıza yardımcı olabilir. Bu süre zarfında, çevrenizdeki uyarıcılara odaklanmayı deneyin.
Uygulama Önerisi: 20 dakikalık bir süre ayırarak evde, işyerinde ya da yürüyüş yaparken çevrenizdeki detaylara odaklanabilirsiniz. Etraftaki insanlar, çalışma arkadaşlarınız, dışarıdaki ağaçlar, havanın durumu veya oturduğunuz yüzeyin hissettirdikleri gibi yalnızca dış uyaranlara odaklanmak, zihinsel sağlığınıza katkı sağlar. Bu tür basit egzersizler, olumsuz düşünceleri yönetme konusunda önemli bir adım olacaktır.
