Okyanusların Derinliklerini Keşfeden Önemli Çalışma
Son 10 ay süren kapsamlı bir araştırmanın sonuçları, Geoscience Data Journal’da yayınlandı. Bu çalışmada, çok ışınlı sonar cihazı ve Limitig Factor adlı denizaltı aracı kullanılarak büyük bir veri seti toplandı. Limitig Factor, dünyada 11 bin metre derinliğe inebilen tek denizaltı aracı olma özelliği taşıyor. Okyanus tabanının yaklaşık olarak yüzde 80 ila 90’ı, 1985-1990 yılları arasında yerçekimi varyasyonları kullanılarak haritalandırılmıştı. Ancak, günümüze kadar sonar teknolojisine sahip gemilerle okyanus tabanlarının yalnızca yüzde 10’u detaylı bir şekilde haritalandı. FDE, toplam 45 bin kilometre yol kat ederek 39 dalış gerçekleştirdi ve 500 bin kilometrekarelik geniş bir alanı haritalama başarısını elde etti.
Okyanusların en derin noktaları ise şu şekildedir:
- Pasifik Okyanusu’ndaki en derin alan, Mariana Çukuru olarak belirlenmiştir. Bu çukur, Batı Pasifik’te, Mariana Adaları’nın yaklaşık 200 kilometre doğusunda yer almakta olup, dünyanın en derin okyanus çukuru olma özelliği taşır. Buradaki en derin noktalar, 10 bin 924 ± 15 metre derinliğindeki Challenger Deep ve 10 bin 816 ± 16 metre derinliğindeki Horizon Deep olarak ölçülmüştür.
- Atlantik Okyanusu’nda ise en derin bölge, Porto Riko Çukuru’dur. Porto Riko kıyısına paralel bir şekilde uzanan bu alanda, okyanusun kabuğu Amerika kıtasının altına, yer kabuğuyla çekirdek arasında bulunan manto katmanına doğru inmektedir. Buradaki en derin nokta, 8 bin 378 ± 5 metre olarak kaydedilmiştir.
- Hint Okyanusu’nda, dünyanın en büyük okyanuslarından biri olan bu okyanustaki en derin alan, Sunda Çukuru’dur. Burada ölçülen derinlik yaklaşık 7 bin 187 ± 13 metredir. Önceki ölçümlerde, en derin noktanın 7 bin 19 ± 17 metreyle Dordrecht Deep olduğu düşünülüyordu.
- Güney Okyanusu’ndaki en derin alan ise Güney Sandwich Çukuru olarak belirlenmiştir. Güney Sandwich Adaları’nın 100 kilometre doğusunda bulunan bu çukurda, en derin nokta 7 bin 432 ± 13 metre olarak ölçülmüştür.
- Arktik Okyanusu’ndaki en derin nokta ise Molloy Deep olarak adlandırılmaktadır. Grönland’ın doğusundaki Grönland Denizi’nde ve Svalbard’ın yaklaşık 160 kilometre batısındaki Fram Boğazı’nda bulunan bu nokta, 5 bin 551 ± 14 metre derinliğindedir.
Kaynak: Independent Türkçe
