Obezite ve Kas Kütlesi Kaybı ile Demans Riski Arasındaki Bağlantı
ABD’deki Johns Hopkins Tıp Fakültesi’nde gerçekleştirilen yeni bir araştırma, obezite, yüksek tansiyon, diyabet ve sigara kullanımı gibi yaygın risk faktörlerinin yanı sıra, kas kütlesi kaybı (sarkopeni) ile demans riski arasında önemli bir ilişki buldu. Bu çalışma, yaklaşık 7 milyon Amerikalıyı etkileyen bilişsel işlev kaybı olan demansın, kas kaybıyla bağlantılı olabileceğini öne sürüyor.
Çalışmanın ortak yazarı ve nöroloji profesörü olan Marilyn Albert, “Diğer bilinen risk faktörleri göz önüne alındığında, daha az iskelet kasına sahip yaşlı yetişkinlerin bunama geliştirme olasılığının yaklaşık yüzde 60 daha fazla olduğunu bulduk” ifadelerini kullandı.
Sarkopeni: Küresel Bir Sorun
İskelet kasları, vücut ağırlığımızın yaklaşık üçte birini oluşturur ve yaşlanma süreci ile birlikte kas kütlesinin kaybı, doğal bir durum olarak bilinir. İnsanlar genellikle 30 yaşından itibaren her on yılda kas kütlelerinin yüzde 3 ila yüzde 5’ini kaybetmeye başlar. Bu durum, sarkopeninin dünya genelindeki yaşlı nüfusun yaklaşık yüzde 10 ila 16’sını etkilediği tahminiyle birleşiyor.
Sarkopeninin bilişsel gerilemeyle bağlantısı tam olarak anlaşılmamış olsa da, araştırmacılar bu durumu, kasların ürettiği ve beyni doğrudan etkileyen miyokinler adı verilen küçük proteinlerle ilişkilendiriyor. Daha az kas kütlesi, bu miyokinlerin daha az salınımına yol açıyor. Ayrıca, sarkopenisi olan bireylerin genellikle daha az egzersiz yaptığı ve sosyal aktivitelere katılmadığı gözlemleniyor; bu durum da demans için iki büyük risk faktörü olarak öne çıkıyor.
Araştırma Ekibinin İncelemesi
Araştırma ekibi, başın yan tarafındaki temporalis kasına odaklandı. Bu büyük, yelpaze şeklindeki kas, çiğneme sırasında ağzı kapatmak için kullanılıyor. Araştırmacılar, temporalis kasının kalınlığı ve büyüklüğü gibi özelliklerinin vücuttaki genel kas kütlesi hakkında önemli bilgiler verebileceğini belirtti. Demans hastası olmayan 621 yaşlının beyin görüntüleri incelenerek, ne kadar kas kaybı yaşadıkları belirlendi.
Katılımcılar yaklaşık altı yıl boyunca takip edildi; bu süre zarfında demans teşhisi konulup konulmadığı veya beyin ya da bilişsel değişiklikler yaşanıp yaşanmadığı tespit edildi. Katılımcıların çoğunun daha küçük temporalis kasları bulundu ve bu durum, daha yüksek demans riski ile ilişkilendirildi. Ayrıca, daha büyük temporalis kasına sahip olanların bilişsel test puanlarında ve beyin boyutlarında daha fazla düşüş gözlemlendi.
Johns Hopkins araştırmacıları, bu ay Kuzey Amerika Radyoloji Derneği toplantısında çalışmalarını sundu. Yaşlı bir bireyin herhangi bir nedenle beyin taraması yaptırdığında, bu görüntülemenin kas değişiklikleri açısından değerlendirilmesi gerektiğini vurguladılar. Erken teşhis, sandalye egzersizleri, direnç eğitimi ve beslenme rehberliği gibi fiziksel aktiviteyi içeren tedavi seçeneklerine katkı sağlayabilir. Kas oluşturmak için daha fazla protein almak da faydalı olabilir.
Çalışmanın bir diğer yazarı olan radyoloji profesörü Dr. Shadpour Demehri, “Bu müdahaleler, kas kaybını önlemeye veya yavaşlatmaya ve sonrasında bilişsel gerileme ile bunama riskini azaltmaya yardımcı olabilir” şeklinde konuştu. Bu bulgular, demans riskini azaltmak ve genel sağlığı iyileştirmek için fiziksel aktivitenin önemini bir kez daha gözler önüne seriyor.
New York Post’un ‘This sign in your jaw could mean a 60% higher chance of developing dementia’ başlıklı haberinden derlenmiştir.
