Nüfus Politikaları Yüksek Kurulu Toplandı
Nüfus Politikaları Yüksek Kurulu, ilk toplantısını bugün Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın başkanlığında gerçekleştiriyor. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, son yıllarda Türkiye’de evlilik oranlarının ve doğurganlık hızının kayda değer bir şekilde azaldığını gözlemleyerek, ailenin güçlendirilmesi ve korunmasına yönelik adımlar atmaya karar verdi. Bu kurul, her altı ayda bir toplanarak Türkiye’nin nüfus politikalarını belirleme görevini üstlenecek.
Nüfus Politikaları Yüksek Kurulu Nedir, Görevleri Neler?
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, ailenin korunması, güçlendirilmesi ve sosyal refahın artırılması için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a “Nüfus Politikaları Yüksek Kurulu” önerisinde bulundu. Bu önerinin ardından, 24 Aralık 2024 tarihinde Bakanlık bünyesinde kurul oluşturuldu. Nüfus Politikaları Yüksek Kurulu, Cevdet Yılmaz’ın başkanlığında, Nüfus ve Demografik Değişimler, Nüfus Politikaları ve Aile ve Gençlik Fonu gibi başlıklar altında 9 Ocak’ta ilk kez toplanacak.
Evlilik yaşının artışı, Türkiye’deki düşük nüfusun en önemli sebeplerinden biri olarak kabul ediliyor. Bu durumun üstesinden gelmek amacıyla Bakanlık, bireyleri evliliğe ve aile kurumuna teşvik etmek için Aile ve Gençlik Fonunu hayata geçirdi. Bu fon aracılığıyla belirlenen pilot illerde yeni evlenecek çiftlere 150 bin lira faizsiz kredi imkanı sunuluyor. Kurul, bu desteğin ülke genelinde yaygınlaştırılmasını ve kadınların hem günlük yaşamlarını hem de iş hayatlarını sürdürebilmeleri için yeni çalışma modellerinin geliştirilmesini tartışacak.
Cevdet Yılmaz başkanlığında belirli aralıklarla toplanacak olan kurul, Türkiye’nin nüfus politikalarını yeniden gözden geçirecek ve nüfus artışını hızlandırmak için yapılması gerekenleri masaya yatıracak. 2023 yılı itibarıyla Türkiye’de 65 yaşını geçmiş bireylerin sayısı 9 milyona yaklaşmış durumda. 2018-2023 döneminde yaşlı nüfusu %21,4 artarak 8 milyon 722 bin 806 kişiye ulaşmıştır. 65 yaş üstü bireylerin genel nüfus içindeki oranı ise %10,2 olarak kaydedilmiştir. Araştırmalar, yaşlı nüfus oranının 2060 yılında %22,6’ya, 2080’de ise Türkiye’deki her 4 kişiden 1’inin 65 yaş üstü olacağını öngörüyor.
Yaşlı nüfus oranı artarken, doğum oranları da düşüş göstermektedir. Bu bağlamda Türkiye’nin nüfus artış hızı, 1960 yılında %2,4 iken, 2010 yılında %1,4’e düşmüştür. 2022’de ise bu oran %1’in altına inerek %0,7 olarak gerçekleşmiştir. 2023 sonunda ise nüfus artış hızı %0,11 olarak ölçülmüştür. Ancak, sağlıklı bir nüfus artış hızı %1-3 arası olarak kabul edilmektedir.
Kurul, her altı ayda bir toplanacak ve Türkiye’nin nüfus politikalarını oluşturmak için gerekli gözden geçirmeleri yapacaktır. Bu süreçte, uzmanlar, sivil toplum temsilcileri ve bilim insanlarıyla istişarelerde bulunulacak. Ayrıca, çalışma grupları oluşturularak demografik yapıda meydana gelen değişimler incelenecek ve özellikle doğurganlık oranındaki azalma ve bu durumun sebepleri üzerine kapsamlı çalışmalar yürütülecektir. Doğurganlık oranının sağlıklı bir seviyede tutulması için gerekli önlemler belirlenecektir.
Kurulun çalışmaları, ailelerin daha fazla çocuk sahibi olmasını teşvik etmekten ziyade, sağlıklı bir doğum oranının hedeflenmesi üzerine odaklanmaktadır. Son yıllarda kadınlara yönelik doğum izinleri ve süt izinlerinin artırılması gibi pozitif ayrımcılıklar uygulanmaya başlanmıştır. Ayrıca, dar gelirli olup çocuk sahibi olmak isteyen ailelere bakım ve eğitim konularında da destek verilmektedir.
Nüfusun yaşlanması ve doğum oranlarındaki düşüş, iş gücü bulmayı zorlaştırmakta ve sağlık ile sosyal güvenlik sisteminin yükünü artırmaktadır. Uzun vadede bu durum, ülkenin varlık sorununa dönüşebilir. Bu sebeple, ABD, Çin, Rusya, Singapur, Japonya, Fransa, Kanada, Finlandiya gibi birçok ülkede nüfus artışını teşvik eden politikalar hayata geçirilmektedir.
