NASA’dan Mars’a Yolculuk: Salda Gölü’nün Önemi
NASA, ‘NASA Earth’ adlı Twitter hesabından yaptığı duyuruda, Mars’taki Jezero Krateri üzerinde incelemeler yapacak ve yaşam izleri arayacak olan Perseverance uzay aracının fırlatılması için geri sayımın başladığını belirtti. Bu duyuruyla birlikte, Türkiye’nin Burdur ilinde bulunan ve ‘Türkiye’nin Maldivleri’ olarak bilinen Salda Gölü’nün uzaydan çekilmiş görüntüsünü paylaştı. Ayrıca, Salda Gölü’nde NASA ekibi tarafından gerçekleştirilen bilimsel çalışmaların sonuçlarına da yer verildi.
SALDA GÖLÜ FİKİR VERİYOR
Nasa’nın sosyal medya paylaşımında, Salda Gölü ve Jezero Krateri’nin birlikte yer aldığı bir fotoğrafla, “Mars’a geri sayım başladı! NASA’nın Perseverance gezgini, Jezero Krateri’ne sadece bir gün sonra iniş yapacak. Kratere kimse ayak basmamış olsa da, Türkiye’deki Salda Gölü sayesinde neler bekleyebileceğimiz konusunda bazı fikirlerimiz var” ifadelerine yer verildi.
SALDA’DA YAPILAN ARAŞTIRMALAR
NASA’nın resmi web sitesinde, uzmanların Salda Gölü’nde gerçekleştirdiği çalışmaların sonuçları detaylandırıldı. Araştırma kapsamında, Salda Gölü’nden sualtı mikrobiyalitleri, eski mikrobiyalitlerin açıkta kalan adası, alüvyon yelpazesi, eski ve yeni mikrobiyalitler, tortul yüzeyler gibi birçok önemli fotoğraf ve veri sunulmakta.
TÜRKİYE’DE BİR GÖL BİZE MARS’I ANLATABİLİR
‘Türkiye’de Bir Göl Bize Mars’ı Anlatabilir’ başlıklı çalışma şöyle özetlenebilir:
“Perseverance gezgininin, 18 Şubat 2021’de Mars’taki Jezero Krateri’ne tarihi bir iniş yapması bekleniyor. Bu gezici, bölgeyi araştıracak ve Dünya’ya geri göndermek üzere kaya örnekleri toplayacak. Kraterin içine insan ayak basmamış olsa da, araştırmacılar Dünya’daki benzer manzaralar sayesinde ne bekleyeceklerine dair bazı fikirler edinebildiler: Salda Gölü. Türkiye’nin güneybatısındaki bu göl, Mars’taki bir çarpma krateri ile birçok ortak özelliğe sahip. Aslında, Salda Gölü, Jezero Krateri’nde bulunan karbonat mineralleri ve biriktirme özellikleri (deltalar) açısından dünyada bilinen tek göldür.”
Araştırma 2019’da Yapıldı
Purdue Üniversitesi’nde gezegen bilimci olan ve Perseverance bilim ekibinin bir üyesi olan Briony Horgan, İstanbul Teknik Üniversitesi’nden meslektaşlarıyla birlikte 2019 yazında Salda Gölü’ne giderek kıyı şeritlerini ve çevresini inceledi. Ekip, Jezero’da yaşam arayışına rehberlik etmek amacıyla Salda Gölü’ndeki mikrobiyal ve jeolojik süreçleri daha iyi anlamayı hedefledi. Horgan’ın yüksek lisans öğrencisi Bradley Garczynski, Salda Gölü’nde çektiği fotoğraflarla Perseverance ekibinin Jezero Krateri’nde bulmayı umduğu bazı özellikleri gösterdi.
Araştırmacılar, NASA’nın Mars Keşif Gezgini’nden elde edilen verileri kullanarak, bilim insanlarının eski bir gölün kıyı şeridi olduğuna inandıkları Jezero Krateri’nin batı kenarlarında su havzası mineralleri ve muhtemelen karbonat karışımı tespit etti. Horgan ve çalışma arkadaşları, bu birikintilerin Salda Gölü’ndekilere benzer olup olmadığını araştırmaya devam ediyor.
