NASA’nın Dart Misyonu Başarıyla Gerçekleşti
NASA, geçen ay Dart misyonu kapsamında fırlattığı uzay aracını, Dimorphos adlı bir asteroide başarılı bir şekilde çarptı. Bu çarpma, büyük ölçekli bir asteroidin Dünya’ya çarpışını engellemek amacıyla yönünün nasıl değiştirilebileceğini belirlemek için gerçekleştirilen önemli bir deneydi. Kasım 2021’de fırlatılan Dart, yolculuğunu tamamlayarak asteroide çarptı ve bu süreçte hızını kullanarak yörüngesini değiştirmeyi hedefledi.
NASA, dün yaptığı açıklamada bu denemenin başarıyla sonuçlandığını duyurdu. Dimorphos, bir futbol stadyumu büyüklüğünde olup, kendisinden beş kat daha büyük olan Didymos asteroidinin etrafında her 11 saat 55 dakikada bir döngü yapıyordu. Yapılan deneyin sonucunda Dimorphos, Didymos’a yaklaşarak bu döngü süresini 11 saat 23 dakikaya indirdi. Dart misyonunun başarısı, hedefin büyük olmaması ve önceden planlama yapılması durumunda, Dünya’ya yönelik tehditlerin bertaraf edilebileceğini gösterdi.
NASA Başkanı Bill Nelson, “Bu görev, evrenin bize fırlatacağı herhangi bir tehlikeye karşı NASA’nın hazırlıklı olmaya çalıştığını gösteriyor. NASA, gezegenimizi savunma konusunda ciddi bir adım atmıştır” açıklamasında bulundu. Nelson, “Bu durum bir film senaryosuna benziyordu, ama bu Hollywood değil” diyerek, “Eğer yarın öbür gün bir asteroidin Dünya’yı tehdit ettiğini öğrenirsek ve bu durum ciddi boyutlardaysa, Tanrı’ya şükürler olsun ki bu denemeyi başarıyla gerçekleştirdik” ifadelerini kullandı.
NASA’nın bu misyonu, Netflix’in dikkat çeken “Don’t Look Up” ve 1998 yapımı “Armageddon” filmlerinin senaryolarındaki gibi, Dünya’ya tehlike arz edebilecek gök cisimlerine karşı kurumun hazırlık yaptığına dair bir kanıt niteliği taşımaktadır. “Don’t Look Up” adlı komedi filminde, Leonardo DiCaprio ve Jennifer Lawrence’ın canlandırdığı iki astronom, Dünya’yı yok edecek bir kuyruklu yıldızın yaklaşmakta olduğunu insanlığa duyurmak için basının ilgisini çekmeye çalışıyordu, ancak bu çabaları pek dikkate alınmıyordu. İki astronun kuyruklu yıldızın yönünü değiştirmek için düşündükleri plan sürekli engellerle karşılaşıyordu.
Proje, toplamda 330 milyon dolara mal oldu ve yedi yıl süren bir geliştirme sürecinin ardından hayata geçirildi. NASA’nın Dart programında görev alan bilim insanı Dr. Tom Statler, bir asteroidin davranışının farklılık gösterebileceğini belirterek, bu deneyden çok fazla sonuç çıkarılmaması gerektiğini vurguladı. Deneme, Dünya’dan 11 milyon kilometre uzaklıktaki Dimorphos asteroidi üzerinde gerçekleştirildi.
Dart’ın navigasyon sistemi, yolculuğunun son 50 dakikasında küçük asteroid Dimorphos’u, daha büyük olan Didymos’tan ayırt etmeyi başardı. NASA, Dimorphos’un Dünya için herhangi bir tehlike oluşturmadığını ve bu denemenin asteroidi Dünya’ya doğru yönlendirmeyeceğini de açıkladı. Dart’ın üzerindeki kamera, 160 metre genişliğindeki Dimorphos’a çarptığı ana kadar her saniye bir fotoğraf gönderdi. Fotoğraflar, çarpma anında uzay aracının da yok olmasıyla sona erdi.
Uzmanlar, gökyüzü araştırmaları ve istatistiksel analizler sayesinde, Dünya’ya çarpması durumunda yaşamı yok edebilecek asteroidlerin yüzde 95’inin tespit edildiğini ve bunların şu anda herhangi bir tehdit oluşturmadığını belirtiyor. Ancak, insanlık üzerinde büyük etkileri olabilecek ve henüz tespit edilmemiş daha küçük asteroidlerin varlığına dikkat çekiliyor. Dimorphos gibi bir asteroidin Dünya’ya çarpması durumunda, 1 kilometre çapında ve yüzlerce metre derinliğinde bir krater oluşabileceği ve bunun sonuçlarının oldukça yıkıcı olabileceği öngörülüyor.
Bundan dört yıl sonra, Avrupa Uzay Ajansı’na ait üç uzay aracı, Hera adlı bir misyonla Didymos ve Dimorphos adlı asteroitlerde takip çalışmaları gerçekleştirecek.
