Miyomlar Hakkında Bilgi
Miyomlar, kadınlarda en sık görülen jinekolojik hastalıklardan biridir. Bu iyi huylu tümörler, rahmin kas tabakasından kaynaklanır ve genellikle selim olarak değerlendirilir. Miyomların ortaya çıkışı, ergenlik döneminin sonlarına doğru başlamakta olup, özellikle 30 ila 40 yaş aralığındaki kadınlarda daha yaygındır. Hormonal faktörlerden etkilendikleri bilinen miyomlar, menopoz sonrası dönemde genellikle küçülme eğilimindedir; ancak bazı durumlarda büyüyen miyomlar, habis yani kötü huylu dönüşüm riski taşıdığı için dikkatle izlenmelidir.
Belirtileri Nelerdir?
Miyomların çoğu, hastalarda belirti vermeden varlıklarını sürdürebilir. Ancak bazı durumlarda aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir:
- Anormal kanama
- Ağrılı ve kanamalı regl dönemleri
- Sırt ağrısı
- Ağrılı cinsel birleşme
Ayrıca, bazı miyomlar mesaneye baskı yaparak, hastanın sık tuvalete çıkmasına neden olabilir. Makatta oluşturduğu baskı ise sürekli bir tuvalet ihtiyacı hissine yol açabilir. Miyomlar, gebelik üzerinde olumsuz etkiler de yaratabilir. Özellikle rahmin iç yüzeyine yakın yerleşen miyomlar, zigotun tutunmasını zorlaştırabilir.
Nasıl Teşhis Edilir?
Miyomların teşhisi genellikle rutin jinekolojik muayeneler sırasında konulmaktadır. Kesin tanı için, hekim hastanın öyküsünü alarak fizik muayene yapar. Yüksek çözünürlüklü ultrasonlar yardımıyla miyomlar tespit edilebilir. Eğer kitle büyükse veya rahim dokusu net olarak görüntülenemiyorsa, karışıklıkları önlemek için MR çekimi önerilebilir. MR, yumuşak dokulardaki detaylı bilgilerin elde edilmesine olanak tanır.
Nasıl Tedavi Edilir?
Miyomların büyük bir kısmı, belirti vermediği için tedavi gerektirmeyebilir ve bu tür miyomlar periyodik olarak izlenir. Ancak belirtiler gösteren miyomlar tedavi edilmelidir. Tedavi genellikle cerrahi yöntemlerle uygulanır ve ameliyat kararı hastanın yaşı, şikayetleri, miyom sayısı ve yerleşimi gibi faktörlere dayanarak verilir. Tedavi süreci, hastanın ihtiyaçlarına göre kişiye özel olarak planlanır.
Miyom ameliyatları iki ana yöntemle gerçekleştirilir:
- Miyomun Çıkarılması: Eğer hastanın çocuğu yoksa ve gelecekte çocuk sahibi olmayı planlıyorsa, miyomun tekrarlamaması amacıyla rahim fonksiyonlarının korunması hedeflenir.
- Rahmin Tümünün Alınması: Eğer hastanın çocuk sahibi olduğu ve bir daha doğum yapmayı düşünmediği durumlarda, 40’lı yaşlardan sonra rahmin alınması önerilebilir.
Miyom ameliyatları şu yöntemlerle gerçekleştirilebilir:
- Histeroskopi Yöntemi: Ağrıya neden olan ve sık veya şiddetli kanamalara yol açan küçük miyomlar, vajinal yoldan girilerek alınır. Bu işlem, rahmin alt veya iç tabakasında yer alan miyomlar için özel bir görüntüleme sistemi ile yapılır.
- Kapalı Ameliyatlar: Laparoskopik veya robotik cerrahi yöntemleri ile büyük olan 4-5 cm’den fazla miyomlar rahim yatağından çıkarılır ve varsa bölgedeki kanamalara müdahale edilerek, bölge onarılır.
- Açık Cerrahi: Göbeğin üst kısmına kadar ilerlemiş büyük miyomların çıkarılmasını kapsar. Bu yöntemde, miyomların büyük olması nedeniyle laparoskopik veya robotik yöntemle çalışılacak alan kalmadığından açık cerrahi ile kesi yapılarak temizlenir.
Cerrahi yöntem tercih edilmeyen bazı hastalarda ise ilaç tedavisi uygulanabilir. İlaç tedavisi, miyomları ortadan kaldırmasa da aşırı kanamaların azaltılmasına ve miyomun küçülmesine yardımcı olabilir. Ayrıca, uygun olan bazı hastalarda girişimsel radyolojik tekniklerle kasık damarından ilerletilen bir kateterle miyomu besleyen damarlar kapatılarak, miyomun büyümesi engellenebilir ve hatta küçülmesi sağlanabilir.
Kadın Hastalıkları Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı
Doç. Dr. Turgut Aydın
