Yeni araştırmalar, bir mikrobun hareket yönünün, bulunduğu ortamın eğimine doğrudan bağlı olduğunu ortaya koydu. Bilim insanları, model bir mikrobun (kendi kendini iten küçük bir mikro alg) farklı şekillere sahip sınırlı alanlarda nasıl hareket ettiğini inceledi. Bu çalışma, mikrobun hareketini tahmin etmeye yardımcı olan ve deneylerle doğrulanan kuramsal modellerin geliştirilmesini de kapsıyor. Bu modeller sayesinde, mikrobun bulunduğu alanların eğimini değiştirerek, mikropların hareketini doğrudan etkilemek ve ortalama yörüngesini önceden belirlemek mümkün hale geldi.
Max Planck Enstitüsü Dinamikler ve Öz Düzenlenme Bölümünde çalışan araştırmacılar, yaklaşımlarını şu şekilde açıkladı: “Mikroplar sınırlı alanlarda yön bulmakta sıklıkla zorluklar yaşadığından, bu durumun ardında belirli bir kalıp olup olmadığını merak ettik.” Bu sorunun yanıtını bulmak için, kendiliğinden hareket edebilen tek bir mikrobun izini süren araştırmacılar, mikrobun hareketlerine ilişkin olasılık akışını deneysel olarak belirledi.
Bir başka deyişle, önceden belirlenen bir alanı alt bölümlere ayırdılar ve her bir bölüm için hareket yönünün olasılığını hesapladılar. Bu yöntemle, mikrobun gezinme davranışının tahmin edilebileceği bir harita oluşturmayı başardılar.
İlginç bir bulgu, mikrobun açık alanlarda rastgele hareket etmediği gerçeği oldu. Aksine, ortalama hareket kalıbı büyük oranda düzenli ve simetrik bir yapı sergiliyordu. Hareket kalıplarının haritası, olasılık akışlarının belirli bir dağılımını yansıtıyordu. Çalışmanın baş yazarları Jan Cammann ve Fabian Schwarzendahl, “Akışın kuvveti, özellikle bitişikteki katı ara yüzeyin eğimine bağlıydı. Daha yüksek derecede bir eğim, daha kuvvetli bir akış meydana getiriyordu” şeklinde açıklamalarda bulundular.
Bu çalışma, PNAS bülteninde yayımlandı ve mikropların davranışlarını anlamak için önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Kaynak: Popular Science Türkiye