Mesajlaşma Kültüründe Nokta Kullanımı ve Anlamı
Bir arkadaşınıza mesaj atıp yemeğe davet ettiğinizde, yanıt olarak sadece “iyi fikir” ifadesinin gelmesi sizi nasıl hissettirir? Kaygılı mı? Küskün mü? Yoksa kaba mı bulursunuz? Belki de bunu önemsemezsiniz. Ancak bazıları, bu gibi durumlarda nokta işaretinin kullanımıyla ilgili farklı yorumlar yapabiliyor. İnternet dilbilimcisi Gretchen McCulloch, insanların cep telefonu mesajlarının “nokta” ile sonlandırılmasını giderek daha az samimi bulduklarını ifade ediyor. Bu durum, WhatsApp ve Facebook Messenger gibi anlık mesajlaşma uygulamalarının yaygın kullanımına bağlı olarak ortaya çıkıyor.
McCulloch, internet dilinde imla kullanımının nasıl algılandığını şöyle açıklıyor: “Eğer genç bir bireyseniz ve birine mesaj gönderiyorsanız, düşüncelerinizi bölme şekliniz genellikle her birini yeni bir mesajda iletmek oluyor. Çünkü bir mesajı iletmek istiyorsanız, tek ihtiyacınız olan o mesajı göndermektir. Eklediğiniz her bir şey farklı bir yorum alabilir.” Binghamton Üniversitesi’nde 2015 yılında yapılan bir araştırma, 126 üniversite öğrencisiyle gerçekleştirildi ve nokta işareti kullanılan mesajların, kullanılmayanlara kıyasla daha az samimi algılandığı sonucuna ulaşıldı.
McCulloch, konuşma metinlerinde nokta işaretinin genellikle cümlenin sona erdiğini göstermek için sesin alçaldığı durumlarla ilişkilendirildiğini belirtiyor. Resmi bir tonla cümlelerin sonlandırılması da noktanın belirginleşmesine sebep oluyor. “Bu, mesajınız zaten ciddi ise geçerli olabilir. Sorun, olumlu bir mesaj vermek istediğinizde bunu nokta ile daha ciddi hale getirmeye çalıştığınızda ortaya çıkıyor. Bu tür durumlar yan yana geldiğinde pasif-agresif bir algı yaratıyor,” diyor McCulloch.
Sinirli Mesajları Anlama Yöntemleri
Peki, birinin gerçekten sinirlendiğini nasıl anlayabiliriz? Ya da nokta işaretini sadece geleneksel imla kurallarına uymak için kullanan biri ile duygularını ifade etmek isteyen biri arasında nasıl bir ayrım yapabiliriz? Birmingham’da Aston Üniversitesi’nde dilbilimi öğretim üyeliği yapan Erika Darics, bu ayrımın konuşmanın bağlamına bağlı olduğunu vurguluyor. Darics, bireylerin yaşı ve mesajlaşma uygulamalarını kullanma sıklığının da noktalama işareti kullanımını etkilediğine dikkat çekiyor. Örneğin, gençler daha çok noktasız ve düz cümleler kurmaya eğilimli.
Dilde Yaratıcılık ve İletişimde Yenilikler
Rahat bir şekilde dil kurallarına uymayan mesajlar atmanın ve argo kullanımının, sohbeti basitleştirdiği ve insanları tembelleştirdiği yönünde eleştiriler de yapılmakta. Ancak McCulloch, cep telefonlarındaki mesajların otomatik düzeltme ve kelimelerin otomatik tamamlama özelliklerinin argo kullanımını veya imla hatalarını azalttığını belirtiyor. Sanal mesajlaşma, bireylerin duygularını ifade etmeleri için beden dili veya ses tonlarını kullanmadan yeni yollar geliştirmelerini sağlıyor.
Darics, “Emoji gibi semboller dil konusunda farkındalık yaratıyor ve siyaset, propaganda gibi diğer iletişim yöntemlerinde satır aralarını anlamamıza yardımcı olabiliyor. Bu da dilde yaratıcılığı teşvik ediyor,” şeklinde ifade ediyor düşüncelerini.
