Meme Kanseri ve Erken Tanı
Meme kanseri, sadece cinsiyet veya yaşam tarzı ile belirlenebilen bir hastalık değildir. Bebek emzirmek, bekar ya da evli olmak, çok çocuğa sahip olmak veya hiç çocuğun olmaması gibi faktörler, kişiyi meme kanserinden korumaz. Meme kanserinin temel sebeplerinden biri genetik yatkınlıktır; ancak genetik faktörlere sahip olmayan bireylerde de bu hastalığın gelişebileceği unutulmamalıdır. Ayrıca, meme kanseri erkeklerde de görülebilmektedir. Bu nedenle, erken tanı konulması, hayat kurtarıcı bir adım olmaktadır.
Meme Ultrasonu Nedir?
Meme ultrasonu, meme dokusunun incelenmesinde en sık başvurulan yöntemlerden biridir. Bu işlem, bir prob aracılığıyla jel kullanılarak yapılır. Ağrı veya rahatsızlık hissettirmeyen bu yöntemde, ses dalgaları kullanılarak görüntüleme gerçekleştirilir. Meme kanseri tanısı konulan kadınlarda, mamografi ile birlikte uygulandığında oldukça etkili sonuçlar vermektedir. Dolayısıyla, meme kanserinin erken tanı ve teşhisinde meme ultrasonu büyük bir öneme sahiptir. Radyasyon içermemesi ve ağrısız olması sebebiyle, meme ultrasonu sıkça tercih edilen bir tarama yöntemidir. Özellikle, elle muayene ile kitle tespit edilmeyen ve 35 yaşından küçük kadınlarda, mamografiden daha fazla tercih edilmektedir.
Meme Ultrasonu Nasıl Yapılır?
Meme ultrasonu için hasta sırt üstü uzanır. Daha sonra, meme dokusuna ultrason jeli uygulanır. Bu jel, ultrason cihazının görüntü almasını kolaylaştırır. Jel uygulandıktan sonra, ultrason probu meme dokusunun üzerinde nazikçe gezdirilir. İşlem sırasında hastanın herhangi bir ağrı hissetmemesi amaçlanır. Genel olarak işlem süresi 20 ila 30 dakika arasında değişmektedir.
Meme Ultrasonu Kimlere Yapılır?
Meme ultrasonu, özellikle 35 yaş altındaki kadın hastalarda kanser taraması amacıyla tercih edilmektedir. Genç kadınlarda mamografi taraması yapılmaması, radyasyon riskinin azaltılması açısından önemlidir. Ayrıca, meme ameliyatı geçiren hastaların ameliyat sonrası kontrolleri, silikon takılmış hastaların durumlarının değerlendirilmesi gibi durumlarda da meme ultrasonu uygulaması gereklidir.
Meme Ultrasonu Ne Zaman Yapılmalıdır?
Meme ultrasonu, aşağıdaki durumlar için yapılması önerilen bir işlemdir:
- Ele gelen kitlelerin görüntülenmesi.
- Mamografi çekiminde elde edilen şüpheli görüntülerin ayrıntılı incelenmesi.
- Mamografi ile tespit edilen lezyonun türünün belirlenmesi.
- Kanser tespit edildiğinde meme alınması veya kısmi işlemler öncesinde.
- Ameliyat sonrasında temizlenen bölgenin ve göğüs duvarının kontrolleri.
- Fibrokistik ve mamografide yoğun görülen meme dokularının ve lenf bezlerinin net bir şekilde izlenmesi.
- Memede ele gelmeyen lezyonların değerlendirilmesi.
Meme ultrasonu sırasında, memede tespit edilen lezyonların çevresindeki kanlanmanın durumu, renkli doppler ultrason ile kontrol edilmektedir. Lezyonun kanlanma durumu, lezyonun kötü huylu ya da iyi huylu olup olmadığı açısından önemli bir göstergedir. Gerekli görüldüğünde, bu tetkiklere ek olarak meme biyopsisi de yapılabilir.
Dr. Rengin Türkgüler
