Meme Kanseri Farkındalık Ayı ve Önemi
Son yıllarda, dünya genelinde ve ülkemizde meme kanseri vakalarının artışı dikkat çekici bir şekilde hızlı bir şekilde gerçekleşmektedir. Ekim ayı, Meme Kanseri Bilinçlendirme ve Farkındalık Ayı olarak kutlanırken, 15 Ekim tarihi ise Meme Kanseri Farkındalık Günü olarak özel bir anlam taşımaktadır. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü verilerine göre, her üç tarama sonrası şüpheli bulunan vakalar, ülke genelinde faaliyet gösteren Tarama Sonrası Teşhis Merkezlerine yönlendirilmektedir. Geçtiğimiz yıl itibarıyla, 2019 yılında yaklaşık 2.500.000 kadına meme kanseri taraması yapılmıştır.
Kansere dair istatistikler, Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü (HSGM) tarafından en son 2015 yılında yayımlanmış olup, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine dayanarak; Türkiye’de kadınlar arasında en sık tanı konulan kanser türü meme kanseridir. DSÖ’nün araştırmalarına göre, dünya genelinde her yıl 2,9 milyon kadın meme kanserinden etkilenmektedir. 2018 yılı itibarıyla ise, bu hastalık nedeniyle 627 bin kadının hayatını kaybettiği tahmin edilmektedir. Gelişmiş ülkelerde meme kanseri oranları, dünya genelindeki artışın üzerinde bir hızla yükselmektedir.
Kanserle Mücadelede Erken Tanının Önemi
Meme Kanseri Bilinçlendirme ve Farkındalık Ayı’nda, kadınların meme sağlığına dikkat çekmek amacıyla çeşitli konferanslar düzenlenmekte ve daha önce bu hastalığı yenmiş kişiler tarafından erken tanının önemi vurgulanmaktadır. Meme Sağlığı Derneği (MEMEDER), günümüzde her dört kanserli kadından birine meme kanseri teşhisi konulduğunu bildirmiştir. Bu verilere dayanarak, dünya genelinde her yıl 2 milyon, ülkemizde ise yaklaşık 25 bin kadına meme kanseri tanısı konulmaktadır. MEMEDER Kurucusu ve Onursal Başkanı Prof. Dr. Vahit Özmen, meme kanseri tanısı almış hastalar ve yakınlarının katıldığı etkinlikte, erken tanı konulan hastaların ortalama 7 yıl daha uzun bir yaşam sürdüğünü belirtmiş, tedavi maliyetlerinin ise 7 kat daha düşük olduğunu, ayrıca meme taramalarının ülke ekonomisine büyük katkılar sağladığını ifade etmiştir.
Hastalığını Paylaşan Bir Kadının Deneyimi
İstanbul gibi büyük bir metropolde yaşayan ve medya sektöründe faaliyet gösteren Youtuber Demet Işıl Yılmaz, “Ben 3. evre lenf metastazlı meme kanseriyim. Tümör tipi olarak metastaz beklenmeyen bir tümör tipi olduğu için lenfe sıçraması, hastalığım açısından önemli bir durum. Tedavi sürecim oldukça zorlu geçti.” diyerek hastalığını anlatmaktadır. Daha önce kendi kendini muayene etmediğini belirten Yılmaz, ilk kendi kendine muayenesinden sadece iki gün sonra teşhis aldığını ifade etmektedir. Bu süreçte en çok zorlandığı şeyin tedavi süreci olduğunu vurgulayan Yılmaz, “Kanser, hastalık olarak düşündüğünüz kadar zorlayıcı değil, ancak tedavi süreci yıpratıcı. Aynı bedende ölmek ve yeniden dirilmek gibi hissediyorsunuz. Kemoterapi, iyi kötü demeden tüm hücrelerinizi öldürüyor. Bu yüzden saçınız, kaşınız ve kirpiğiniz dökülüyor. Kaş ve saçım konusunda çok takılmadım ama kirpiklerim beni derinden etkiledi. Hayatta kirpiklerin de bir görevi var; onsuz ışığa bakmakta zorlanıyorsunuz.” şeklinde hislerini dile getirmektedir.
Erken Tanının Gücü
Meme kanseri, kadınlar arasında en sık görülen kanser türlerinden biri olup, erken saptanmadığı takdirde ölüm riski oldukça yüksektir. Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Kamil Gülpınar, meme kanserinin erken dönemde saptanmasını sağlayan en önemli aracın mamografik tarama olduğunu vurgulamaktadır.
Meme Kanseri Risk Faktörleri
Meme kanserinin risk faktörleri şu şekildedir:
- Daha önce bir memede kanser gelişmiş olması;
- Daha önce memede kansere öncü sayılabilecek bir lezyonun bulunmuş olması;
- Genetik olarak meme kanseri gelişimine yatkın genleri taşımak;
- Ailesinde veya akrabalarında meme kanseri öyküsü bulunması;
- Uzun süreli doğum kontrol haplarının kullanılması;
- Menopoz sonrası dönemde uzun süreli ve yüksek dozlarda östrojen replasman tedavisi yapılması (5 yıldan fazla risk artışı);
- Çocukluk veya gençlik döneminde göğüs bölgesinin ışınlanmış olması;
- Adet başlama yaşının erken olması.
