Melanositlerin Rolü ve Deri Rengi
Deriye rengini veren hücreler olan melanositler, derinin üst tabakasında bulunarak renk maddesi olan melanini üretir. Dermatoloji uzmanı Dr. Hasan Benar, “Melanin üretimi, genellikle koyu tenli bireylerde daha fazladır; beyaz tenli bireylerde ise daha azdır. Bu farklılık, kişilerin ten renkleri arasındaki belirgin farklılıkları ortaya koyar” diye açıklıyor. Güneşlenme ile gerçekleşen deri renginin koyulaşması, yani bronzlaşma, pek çok insanın gözlemlediği bir durumdur.
Dr. Benar, “Güneşe maruz kalındığında, deride melanin üretimi artar ve bu pigmentler, derinin en üst tabakasında dağılır. Böylece, bu renk pigmentleri deriyi adeta bir giysi gibi sararak, güneşin zararlı etkilerinden korumaya çalışır. Bu durum, bireyler arasındaki bronzlaşma farklılıklarını da gözler önüne serer. Bronzlaşma, aslında derinin zararlı güneş ışınlarına karşı geliştirdiği bir savunma mekanizmasıdır” şeklinde bilgi veriyor.
Güneş Lekeleri ve Diğer Lekeler
Dr. Benar, “Güneş lekeleri, uzun süre ve tekrarlayan güneş ışığına maruz kalındığında, özellikle yüz ve eller gibi güneşe açık alanlarda görülen kahverengi lekelerdir. Bu lekeler yalnızca güneşlenme ile değil, son yıllarda popüler hale gelen ve sağlık açısından risk taşıyan solaryumların sık kullanımıyla da meydana gelebilir” diyor.
- Ciltte oluşan lekeler, yalnızca güneşle sınırlı değildir. Yaralanmalar, akne, kullanılan kozmetik ürünler, hormonal değişimler, genetik yatkınlık ve bazı ilaçların yan etkileri de lekelerin oluşumuna katkıda bulunabilir.
- Bu nedenle, cilt sağlıklarının doğru bir şekilde değerlendirilmesi için mutlaka bir dermatoloji uzmanına başvurulmalıdır.
Uzun Vadeli Cilt Problemleri
Dr. Benar, güneş lekelerinin cildin yaşlanmasında önemli bir etken olduğunu vurguluyor: “Güneşe korunmasız maruz kalmak, cilt yaşlanmasının başlıca nedenlerinden biridir. Bu durum, güneş lekeleri olarak bilinen ve diğer uzun vadeli cilt sorunlarına yol açabilmektedir. Güneş lekeleri, genellikle el ve yüz gibi güneş ışığına en çok maruz kalan bölgelerde oluşmaktadır.”
Güneş Koruyucu Kullanımının Önemi
Dr. Benar, güneş lekelerinin önlenmesi için alınması gereken önlemleri şu şekilde sıralıyor:
- Erken yaşlanmayı önlemek ve güneş hasarı belirtilerini onarmak mümkündür. Bunun için, her gün en az SPF 30 içeren UVA ve UVB koruma özellikli cilt bakım ürünleri kullanılmalıdır.
- Pamuklu, nefes alan ve açık renkli kıyafetler tercih edilmelidir.
- Güneş gözlüğü seçimi, modaya göre değil, sağlık normlarına uygun olmalıdır.
- Güneş ışınlarının yoğun olduğu saatlerde cilt doğrudan güneşe maruz bırakılmamalıdır.
Dr. Benar, “Güneş kremi, parlak ve genç görünümlü bir cildin anahtarlarından biridir. Güneş koruyucular, günlük güneş ışığı alımını azaltarak bağışıklık sistemindeki bazı hasarların onarılmasına yardımcı olur. Ayrıca, cildin iyileşme sürecine olumlu katkı sağlar ve düzenli kullanımı, uzun vadede cilt kanseri riskini de azaltabilir” şeklinde bilgi veriyor.
