Madagaskar’da Açlık Tehlikesi: Çocuklar ve Aileler Zor Durumda
Dünya Gıda Programı (WFP) yetkilisi Tsiory Andriantsoarana, Madagaskar’da beş yaşın altındaki en az yarım milyon çocuğun akut yetersiz beslenme riskiyle karşı karşıya olduğunu bildirdi. Birleşmiş Milletler (BM), bu ada ülkesinin iklim değişikliğinden kaynaklanan açlık sorununu en acı şekilde yaşayan ilk ülke olduğunu vurguluyor. Ülke, son dört yıldır yağmur yağmaması nedeniyle on binlerce kişinin “feci” açlık koşullarında yaşadığını belirtiyor.
Madagaskar, son 40 yılın en kötü kuraklığını yaşıyor ve bu durum, özellikle ülkenin güneyindeki izole tarım topluluklarını derinden etkiliyor. Aileler hayatta kalabilmek için alışılmadık yiyecek kaynaklarına yönelmek zorunda kaldı; bazıları böcekleri yemeye başladı. WFP’den Shelley Thakral, “Bu açlık koşullarının arkasındaki itici güç iklimdir, çatışma değil,” diyerek durumu özetliyor.
BM, şu anda 30 bin kişinin uluslararası düzeyde en yüksek gıda güvensizliği derecesi olan “beşinci seviyeyi” yaşadığını tahmin ediyor. Madagaskar geleneksel “cılız mevsim” dönemiyle karşı karşıya kalırken, sorunlardan etkilenenlerin sayısının büyük ölçüde artmasından kaygı duyuluyor. Thakral, “Bu daha önce görülmemiş bir durum. Bu insanlar iklim değişimine katkıda bulunacak bir şey yapmadı. Fosil yakıt tüketmiyorlar, ancak iklim değişikliğinin sonuçlarına katlanmak zorunda kalıyorlar,” diye ekliyor.
Ailelerin Zorluğu: Çekirgeden Başka Seçenek Yok
Amboasary bölgesindeki Fandiova köyünde, aileler geçtiğimiz günlerde bölgeyi ziyaret eden bir WFP ekibine yedikleri çekirgeleri gösterdi. Hasat alınamadığı için, insanlar hayatta kalmak için çekirge ve kaktüs yaprakları yemeye başladı. Dört çocuk annesi Tamaria, “Böcekleri elimden geldiğince temizliyorum ama su yok gibi bir şey. Çocuklarım ve ben 8 aydır her gün bunu yiyoruz, çünkü yiyecek başka bir şeyimiz yok, ektiklerimizin hasatını almamız için yağmur da yok,” diyor. Kurumuş toprağın üzerinde oturan üç çocuk annesi Bole de, “Bugün kaktüs yapraklarından başka bir şey yemedik,” diyerek durumu özetliyor. Kocası geçtiğimiz günlerde açlıktan ölmüş. Geride Bole’nin doyurması gereken iki çocuk daha bırakan komşusu ise, “Ne diyebilirim ki? Hayatımız, hayatta kalmak için tekrar tekrar kaktüs yaprakları aramakla geçiyor,” diyor.
Uzmanlardan İklim Değişikliği Uyarısı
Madagaskar, sık sık kuraklık yaşasa da, El Nino’nun yol açtığı hava olaylarındaki değişikliklerden etkileniyor. Uzmanlar mevcut krizin doğrudan iklim değişikliği ile bağlantılı olduğunu ifade ediyor. Güney Afrika’daki Cape Town Üniversitesi’nde çalışan Madagaskarlı bilim insanı Dr. Rondro Barimalala, “Bu durum birçok açıdan insanların yaşam biçimlerini değiştirmeleri için güçlü bir argüman olarak görülebilir,” diyor.
ABD’deki Santa Barbara Üniversitesi İklim Tehlikeleri Merkezi’nin Direktörü Chris Funk da Madagaskar’da yaşananların atmosferdeki ısınma ile bağlantılı olduğunu doğruladı ve ülkede su kaynaklarının daha iyi yönetilmesi gerektiğini vurguladı. Funk, “Kısa vadede yapılabilecek çok şey olduğunu düşünüyoruz. Sıklıkla ne zaman normalden fazla yağmur yağacağını bile tahmin edebiliyoruz. Çiftçiler bu bilgiyi rekolte artırmak için kullanabilirler. İklim değişikliğinin karşısında güçsüz değiliz,” dedi.
Kuraklığın Yaygın Etkileri
Üst üste gelen kuraklıklar, Madagaskar’ın güneyindeki toprakları kurutmuş durumda. Kuraklığın etkileri, ülkenin daha büyük kasaba ve kentlerinde de hissediliyor. Ülkede çok sayıda çocuk sokaklarda yiyecek dileniyor. Yardım kuruluşu Seed için çalışan Tshina Endon, “Pazardaki fiyatlar artıyor, üç ya da dört katına çıktı. İnsanlar yiyecek satın alabilmek için topraklarını satmak zorunda kalıyor,” diye belirtiyor.
Tshina Endon’un çalışma arkadaşı Lomba Hasoavana da, kendisinin ve başka birçok kişinin, ürünlerini umutsuzca yiyecek arayan insanlardan korumak için manyok tarlalarında uyuduklarını ancak bunun da çok tehlikeli bir hale geldiğini ifade ediyor. “Hayatınızı tehlikeye atıyor olabilirsiniz. Kendimi ve ailemi doyurmak günden güne gerçekten çok zorlaşıyor. Hava durumu çok belirsiz. Yarın ne olacağı dev, dev bir soru işareti,” diyor.