Mesut Çeki’ye nazaran, kuryelik aslında tek bir meslek değil, farklı cinsleri olan bir iş kısmıdır. Medyada bahsedilen kuryelik, kendi şahıs şirketini kurarak, platform şirketleriyle mukavele imzalayan “esnaf kuryelik” çeşididir.
Bu kuryeler, bağımsız çalıştıkları belirtilerek cazip gösterilse de, tüm sarfiyatları kendi cebinden karşılamak zorundadır. Motosiklet, ekipman, akaryakıt, Bağkur üzere masraflar, kuryenin üzerine yüklenir. Ayrıyeten, kuryeler, emekçi haklarından mahrumdur ve sabit bir maaş garantisi yoktur. Yararları, teslim ettikleri paket sayısına nazaran değişir.
RİSKLİ ÇALIŞMA ŞARTLARINA DEĞİNDİ
Milli Gazete’de yer alan habere nazaran, Kuryelerin çalışma müddetleri, 12-14 saatten uzun olabilmektedir. İş Kanunu’na nazaran haftalık çalışma mühleti 45 saatle sınırlıyken, “esnaf kuryeler” haftada 72 saatten fazla çalışmak zorunda kalmaktadır. Bu durum, onların fizikî ve mental olarak yıpranmasına neden olur. Ayrıyeten, çalışma şartları nedeniyle sık sık kazalar yaşanmakta ve uzun müddetli gerilim, meslek hastalıklarına yol açmaktadır.
GERÇEKLER GİZLENİYOR
Medya ve toplumsal medya fenomenleri, kuryelik mesleğini çoklukla yararlı ve alımlı bir alternatif olarak sunmaktadır. Lakin, bu reklamlar, kuryelerin brüt yararlarını şişirerek gerçek karları gizlemektedir.
‘ASGARİ FİYATIN BİRAZ ÜSTÜNDE BİR GELİR’
Kuryeler, yüksek sarfiyatları çıktıktan sonra, taban fiyatın biraz üzerinde bir gelir elde edebilmektedirler. Çeki, bu cins haberlerin, geçim kasveti çeken bireyleri yanlış yönlendirdiğini ve yararlarla ilgili gerçekleri göz gerisi ettiğini vurgulamaktadır.
‘KURYELER, 100 BİN TL KAZANMIYOR’
Kuryeler, geçinebilecek bir maaş elde edebilmek için günde 12-14 saat çalışmak zorunda kalmaktadır. Sarfiyatları çıktıktan sonra, ellerine geçen para, minimum fiyatın çok biraz üstü bir ölçü olmaktadır. Çeki, bu durumu, kuryelerin karşılaştığı büyük zorlukları gözler önüne sererek “Kuryeler ne 100, ne 120 ne de 150 bin TL kazanıyorlar” kelamlarıyla tabir etmektedir.
Birçok kurye, kazandıkları paranın büyük kısmını masraflara harcamaktadır. Sıhhatleri da, ağır çalışma şartları ve kaza riski nedeniyle tehlikeye girmektedir. Bir kurye, motosikletinin sepetine yazdığı “Herkes kazandığımız parayı konuşuyor lakin kaybedilen gençliğimizi soran yok” notuyla, bu mesleğin getirdiği bedelleri acı bir formda özetlemiştir.
Kuryeler, işsizlik ve hayat pahalılığı nedeniyle bu mesleği seçmek zorunda kalmaktadır.
Kuryelik, görünüşte cazip bir iş olarak sunulsa da, gerçekte büyük zorluklarla dolu ve birçok vakit düşük karlarla karşılaşılmaktadır.
