Kurban Bayramı’nda Sağlıklı Beslenme Önerileri
Sağlık Bakanlığı yetkililerinden alınan bilgilere göre, Kurban Bayramı süresince sağlıklı beslenmenin temel prensiplerine, yiyecek seçimine, porsiyon kontrolüne ve besin gruplarının dengeli dağılımına özen gösterilmesi son derece önemlidir. Bu durum, özellikle kalp-damar hastalıkları, diyabet, hipertansiyon ve böbrek hastalıkları gibi kronik rahatsızlıkları olan bireyler için kritik bir öneme sahiptir.
Türkiye Beslenme Rehberinde, haftada 2,5-3 porsiyon kırmızı veya beyaz et tüketilmesi önerilmektedir. Günlük olarak tüketilebilecek et miktarı ise yaklaşık 5-6 adet ızgara köfteye, bir el ayasından biraz fazla et veya bir büyük pirzolaya denk gelmektedir. Kırmızı et, hayvansal protein kaynağı olmasının yanı sıra demir, çinko, fosfor, magnezyum mineralleri ile B12, B6, B1 ve A vitaminleri açısından da zengindir. Ancak, yağlı etlerin kolesterol içeriklerinin yüksek olduğu da unutulmamalıdır.
Etleri Sebze ve Salatayla Tüketin
Kurban Bayramı boyunca etin, bekletilmeksizin birkaç saat içinde pişirilerek tüketilmesi önerilmektedir. Bu, mide rahatsızlıkları, şişkinlik ve hazımsızlık gibi sorunlara yol açabilir. Özellikle mide rahatsızlıkları yaşayan kişilerin eti 24 saat bekletmeden tüketmemeleri oldukça önemlidir. Ayrıca bayram sabahı kahvaltı öğününün atlanmaması gerekmektedir.
Etlerin mutlaka sebzelerle pişirilmesi veya C vitamininden zengin sebze, salata, meyve ve meyve suyu gibi besinlerle tüketilmesi tavsiye edilmektedir. Sebzelerde bulunan C vitamini, etten alınan demirin emilimini arttırarak, beslenmenin daha verimli olmasını sağlar.
Kurban Eti Nasıl Saklanmalı?
Kurban etlerinin, büyük parçalar halinde değil, birer yemeklik olacak şekilde küçük parçalara ayrılarak, buzdolabı poşeti veya yağlı kağıda sarılarak buzlukta veya derin dondurucuda saklanması gerekmektedir. Bu şekilde hazırlanan etler, buzlukta -2 derecede birkaç hafta, -18 derecede derin dondurucuda ise 3-4 ay süreyle saklanabilmektedir.
Kurbanlık Hayvanlardan Geçebilecek Hastalıklara Dikkat
Sağlık Bakanlığı, kurbanlık hayvanlardan geçebilecek hastalıklara karşı da uyarılarda bulunmaktadır. Kurban Bayramı nedeniyle hayvanlarla daha fazla temas edilmesi ve kurban eti tüketilmesi, hayvanlardan insanlara bulaşan bazı zoonotik hastalıklara maruz kalma riskini artırmaktadır. Zoonotik hastalıkların başında kist hidatik, Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA), şarbon ve bruselloz yer almaktadır.
Bu nedenle, kurbanlık hayvan nakli ve alımından etlerin tüketilmesine kadar sağlık ve hijyen kurallarına azami özen gösterilmesi, hem bireysel hem de çevre sağlığı açısından büyük önem taşımaktadır.
Kistli Organlar Köpeklere Yedirilmemeli
Kist hidatik hastalığı, insanlarda karaciğer, akciğer, dalak ve beyin gibi iç organlarda kistlere yol açarak ciddi sağlık sorunlarına neden olabilmektedir. Bu hastalık, hasta hayvanların kesilmesi ve pişmemiş kistli sakatatların köpeklere yedirilmesi yoluyla insanlara bulaşmaktadır. Kurban kesen kasap ve yardımcıları ile kurban sahiplerinin, hayvanların kan ve dokularına çıplak elle temas etmemesi gerekmektedir.
Vücuduna Kene Tutan Kişiler Takip Etmeli
Kurban Bayramı’nın KKKA hastalığının yoğun görüldüğü dönemlere denk gelmesi, bazı korunma önlemlerinin alınmasını zorunlu kılmaktadır. Hayvanlarda belirti göstermeden seyreden hastalığa karşı, hayvanların kan ve idrar gibi vücut sıvılarına çıplak elle temas edilmemeli ve mutlaka eldiven kullanılmalıdır. Vücuduna kene tutunan kişiler, çıplak elle dokunmadan keneyi cımbız, eldiven veya uygun bir malzemeyle çıkarmalıdır.
Ayrıca, kene tutunan veya kene ile temas eden kişiler kendilerini en az 10 gün süreyle, hasta insan veya hayvanların kan, vücut sıvıları ile doğrudan temas eden kişiler ise 2 hafta süreyle takip etmelidir. Bu süre zarfında halsizlik, ateş, eklem ağrısı, baş ağrısı, yaygın vücut ağrısı, ishal veya kanama bulguları görülmesi durumunda en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.
Şarbon Hastalığına Dikkat
Sığır, koyun, keçi ve deve gibi ot yiyen hayvanlardan insanlara bulaşan şarbon hastalığından korunmak için dikkat edilmesi gereken bazı noktalar şunlardır:
- Şarbonlu olduğundan şüphelenilen veya şarbondan ölen hayvanlar asla kesilmemeli, derileri yüzülmemeli ve etleri tüketilmemelidir.
- Şüpheli hayvan ölümleri yetkililere bildirilmelidir.
- Hasta hayvan eti bulunan evlerin mutfağı ve mutfaktaki malzemeler, yetkililerin nezaretinde dezenfekte edilmelidir.
- Şarbondan ölen hayvanlar, 2 metre derinliğinde çukurlar açılarak gömülmelidir.
- Hasta hayvanların bulundukları yerler ve taşındıkları nakil vasıtaları dezenfekte edilmelidir.
- Riskli bölgelerde hayvanlar şarbona karşı aşılanmalıdır.
- Kurbanlık hayvanın veteriner hekim kontrolünden geçmiş sağlıklı bir hayvan olduğuna dikkat edilmelidir.
