Koronavirüs ve Kalp Sağlığı Üzerindeki Etkileri
Koronavirüs (Covid-19) enfeksiyonunu geçiren kişilerin büyük bir kısmı, hastalığı belirti göstermeden veya yalnızca hafif semptomlarla atlatmaktadır. Ancak, bu durumdaki bireylerde bile gelecekte “miyokardit” yani kalp kası iltihabı (yangısı) riski bulunmaktadır. Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Semih Barlas, koronavirüsü hafif veya belirtisiz geçirenlerin bir kısmında, yıllar sonra sinsi bir şekilde ortaya çıkabilen miyokardit tablosunun gelişebileceğini vurgulamaktadır. Bu durum, kalp kasında aşırı bağ dokusu artışına (fibrozis) yol açabilir ve sonuç olarak kalbin kasılma yeteneğinin kaybıyla kendini gösteren ‘kalp yetmezliği’ gelişebilir.
Aynı Zamanda Damar Hastalığı
Her geçen gün Covid-19 ile ilgili yeni araştırmalar ve düşündürücü sonuçlar ortaya çıkmaktadır. Prof. Dr. Barlas, elde edilen verilerin Covid-19’un sadece bir akciğer hastalığı veya zatürree (pnömoni) olarak değerlendirilmesinin doğru olmadığını gösterdiğini belirtmektedir. Araştırmalar, Covid-19’un aynı zamanda bir miyokardit ve damar içi pıhtılaşma ile seyreden bir kalp damar hastalığı olduğunu ortaya koymaktadır. Virüs, vücutta etkisini göstermeye başladığında, hücrelerin içine ‘ACE2’ adı verilen özel proteinler aracılığıyla girer ve bağışıklık moleküllerine bağlanır. Bu durum, bağışıklık sisteminde aşırı bir yangı (enflamasyon) sürecine yol açabilir ve sonuç olarak hücrelerin içinden dışarıya aşırı düzeyde enflamasyon maddeleri (sitokin ve kemokin) salınır. Bu maddeler, damarların iç tabakasını uyarır, ardından tahrip ederek işlevsiz hale getirir. Damar içinde kanın koyulaşması ve farklı boyutlarda kan pıhtılarının oluşması, damarları tıkayarak ciddi sağlık sorunlarına yol açar.
Etki ve Sonuçları Zamanla Ortaya Çıkacak
Covid-19’u belirtisiz geçiren bireylerde, yıllar içinde sinsi bir şekilde uyanabilecek miyokardit tablosunun varlığına dikkat çeken Barlas, şu şekilde devam etmektedir: “Miyokardit, kalp kasında aşırı bağ dokusu artışına yol açabilir ve bu durum çocuklarda da gelişebilir. Çin’den gelen bir araştırma, hastaneye yatırılan Covid hastalarının yüzde 20’sinde kalp hastalığı geliştiğini ve yoğun bakıma alınanların yüzde 31’inde damar içinde pıhtıların tespit edildiğini göstermektedir. Almanya’da yapılan bir çalışmada ise, Covid-19 geçirip iyileşen hastaların yüzde 60’ında kalp kasında yangı olduğu bildirilmiştir. Ayrıca, kalp ve damar hastalığının, Covid-19’un ciddi bir belirtisi olduğu, doğrudan virüsün yarattığı bir enfeksiyon olmadığını; kanın aşırı koyulaşmasına bağlı damar tıkanıklığı şeklinde geliştiği ifade edilmektedir.
- Amerika’da yapılan bazı çalışmalar, Covid-19 testleri pozitif çıkan atletlerin yüzde 15’inde miyokardit tespit edilmiştir. Bu bireyler genç ve hafif hastalık belirtileri gösteren veya belirtisiz olanlardır.
- Virüsün kalpte yarattığı pıhtılar yoluyla dolaylı olarak değil, doğrudan yıkım etkisi yarattığı da kanıtlanmıştır.
- Başka bir çalışmada, belirti göstermeyen Covid-19 hastalarında da akciğer bulgularının varlığı tespit edilmiştir.
Covid-19’un, 5-10 yıllık bir gelecekte yaratacağı etkiler hakkında kesin yorum yapmak için henüz erken olduğunu ifade eden Barlas, kalp kası tutulumu gibi sonuçların hastalıktan sonra olası etkiler arasında yer alacağını belirtmektedir.
