Koronavirüsle Mücadele ve Kapanma Süreci
Koronavirüsle mücadele tedbirleri çerçevesinde, Türkiye genelinde 17 günlük tam kapanma sürecine geçiş yapıldı. Bu süreçte bazı vatandaşlar, memleketlerine ve popüler tatil bölgelerine akın etti. Tıbbi Genetik Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Savlı, sonbaharda daha uzun bir kapanma sürecine ihtiyaç duyulabileceğini ifade etti. Ayrıca, mutasyonların tespiti konusunda mevcut sistemde önemli boşluklar bulunduğunu vurguladı.
“Virüs, 20-25 Mutasyon Taşıyan Birleşik Yapıyla Enfekte Ediyor”
Başlangıçta belirli sayıda mutasyondan bahsedildiğini belirten Prof. Dr. Savlı, “Günümüzde her bir virüs, 20-25 mutasyon taşıyan karmaşık bir yapı ile enfekte etmekte. Şu an aramızda dolaşan virüs soylarının genetik dizilerini detaylı bir şekilde incelemezsek, hangi türlerle karşı karşıya olduğumuzu belirleyemeyiz ve sürece doğru müdahalelerde bulunamayız. Ağır seyreden virüs soyları, eski türlerin yerini alabilir ve bunun farkına bile varamayız. Unutmayın ki ilk başlarda İngiltere mutasyonu yoktu. Ancak şu an Türkiye, İngiliz mutasyonunun etkisi altında ve ne yazık ki Güney Afrika mutasyonunun da tehlikeleri kapıda” şeklinde konuştu.
“COVID-19 Genom Konsorsiyumu” Önerisi
Salgının seyrini değiştirmek adına bir “Türk Covid-19 Konsorsiyumu” kurulması gerektiğini belirten Prof. Dr. Savlı, şunları ekledi: “Tekrar kapanmak istemiyorsak, bu cümleyi sürekli olarak tekrarlamak zorundayız; çünkü salgının seyrini değiştirecek en kritik adımlardan biri, acilen bir ‘Türk Covid-19 Genom Konsorsiyumu’ oluşturmak. Şu anda ülkemizde yılda yalnızca 3 bin 650 kişi üzerinde dizileme yapılmakta, bu çok yetersiz. İngiliz Covid-19 Genom Konsorsiyumu’nun dizilediği vaka sayısı 440 bine ulaştı. Bu durumda, salgının en kritik noktalarından birini dikkatsizce gözden kaçırdığımızı anlamış oluruz. Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde yoğun bakıma düşüren virüslerin haritaları henüz çıkarılmadı ve hangi soyların temsil edildiğini bilmiyoruz. Geniş bir coğrafyada bu tür analizler ancak birçok başka ülkede olduğu gibi genetik laboratuvarlarının birleştiği bir konsorsiyum ile yapılabilir.”
“Mutasyon Dizilemesi Yapmanın Başka Alternatifi Yok”
Covid-19 ile ilgili dizi analizi yapılmasının son derece önemli olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Savlı, şunları söyledi: “Türkiye’de cihaz kapasitesi ve yetişmiş insan gücü açısından oldukça iyi bir durumdayız. Virüsle mücadelede alternatifler var; aşıların, ilaçların, kapanma ve açılma kararlarının her birinin alternatifleri mevcut fakat virüsü tanımak için yüksek sayıda dizi analizi yapmak zorundayız, bunun başka bir alternatifi yok. Şu anda bu konuda zayıf bir konumdayız. 2 haftalık kapanma süreci, aklımızı toparlamak ve organize olmak adına umut verici bir başlangıç noktası sunuyor. Genom merkezlerinin bir araya geleceğini umuyorum. Şüpheli vakalarda, aşı olmasına rağmen aşının etkili olmadığı ve entübe olan tüm olgularda mutlaka dizi analizi yapılmalıdır. Aksi takdirde, durum hızla kontrolden çıkabilir.”
