Koronavirüs Sürecinde Çocukların Duygusal Durumları
Altınbaş Üniversitesi Öğr. Gör. Barış Tuncer, çocukların bir yakınının koronavirüse yakalandığını kabul etmesinin ve bu olağandışı duruma ayak uydurmasının zor olduğunu ifade etti. Bu süreçte, çocukların yetişkin desteğine ve yönlendirmesine ihtiyaç duyduğunu vurguladı. Özellikle ebeveynin hastalanması, çocuk üzerinde derin ruhsal etkiler bırakabilir. Ebeveynin hastaneye yatması ve çocuğun ebeveyninden ayrı kalması, belirli yaşlardaki çocuklar için derin duygusal izler oluşturabilir.
Gerçek Bilgilerin Doğru Şekilde İletilmesi
Barış Tuncer, aile bireylerinden birinin hastalanması durumunda çocuklara nasıl bilgi verilmesi gerektiği konusunda şu önerilerde bulundu:
- Açıklamaların basit ve anlaşılır olmasına dikkat edilmelidir; bu, çocuğun durumu daha iyi algılamasını sağlar.
- Karmaşık tıbbi bilgiler, çocukta kaygı yaratabilir. Bu nedenle, temel bilgiler kısa ve net bir şekilde aktarılmalıdır.
- Çocuğun soru sormasına fırsat tanınmalı ve sorulara gerçeği çarpıtmadan, anlaşılabilir bir dille yanıt verilmelidir.
- Çocukla yapılan görüşmelerde, duygularını yaşamaması için tavsiyelerde bulunulmamalıdır. Örneğin, ‘ağlama, erkek adam ağlamaz’ gibi ifadeler kullanılmamalıdır.
- Çocuğun duygularını ifade etmesine izin vermek, yanlış bilgilerini düzeltmek, bu duyguların yoğunluğunu azaltabilir.
Tuncer, koronavirüse yakalanan ebeveynlerin çocuklarına hastalık hakkında dürüstçe bilgi vermesi gerektiğini belirterek, hastalığın adı, etkileri, dikkat edilmesi gerekenler, tedavi süreci gibi konuların açıkça anlatılması gerektiğini vurguladı. Ancak bu süreçte çocuğun umudunu kıracak cümlelerden kaçınılmalıdır.
Çocuğun Duygularını İfade Etmesine İzin Verilmeli
Çocukların hastalık karşısında duygu ve düşüncelerini ifade etmesine izin verilmesi gerektiğini belirten Tuncer, şöyle devam etti:
- Çocuklara yaşlarına ve gelişim düzeylerine uygun sorumluluklar verilmelidir. Bu, çocuğun yardımcı olma duygusunu yaşamasına ve kendini daha değerli hissetmesine katkıda bulunur.
- Aileden birinin hastalandığını öğrenen çocuklar, bazı davranış problemleri ve dikkat çekmeye yönelik tutumlar sergileyebilir. Böyle durumlarda sabırlı ve anlayışlı olmak önemlidir.
Ebeveynin Hastalığı ve Çocuklarda Ayrılık Kaygısı
Ebeveynin koronavirüse yakalanması ve hastaneye yatması durumunun, küçük çocuklarda ayrılık kaygısı ve kayıp korkusu oluşturduğunu belirten Tuncer, yaş gruplarının bu duyguları nasıl yaşadıkları hakkında şu bilgileri paylaştı:
- 3-5 yaş arasındaki çocuklar, ebeveynin hastalığından ziyade, ebeveynlerinden ayrılma konusunda kaygı duymaktadır. 3 yaşındaki çocuk, ebeveyninin hastalığını tam olarak anlayamaz; ancak tedavi süreci ile ilgili bazı durumlara dikkat çekilebilir.
- 4 yaşındaki çocuklar, olayın ciddiyetinin farkına varabilir. Çocuk, çevresindeki insanların üzüntülerini ebeveyninin hastalığıyla ilişkilendirebilir.
Hastalıkla Korkutma Yönteminin Zararları
Bazı ebeveynlerin, çocuklarının davranışlarını kontrol etmek amacıyla sağlık ve hastalıkla ilgili korkutucu ifadeler kullandığını belirten Tuncer, bu tutumun son derece yanlış olduğunu ifade etti. Örneğin, ‘Bir daha yaramazlık yaparsan ben hasta olurum’ gibi ifadeler, çocuğun duygusal sağlığını olumsuz etkileyebilir. Bu tür tutumlar, çocukta suçluluk hissi, çöküntü durumu ve düşük benlik saygısı gibi ciddi sorunlara yol açabilir.
