Akciğer Kanseri Tanısı Koronavirüsle Artış Gösterdi
Akciğer kanseri tanı oranlarının, koronavirüs pandemisi sürecinde belirgin bir şekilde arttığı gözlemleniyor. Salgın döneminde gerçekleştirilen kontrol tomografileri, hastalığın erken evrelerini yakalama fırsatı sundu. Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Seha Akduman, yeni tanı akciğer kanseri sayısının, önceki yılların ortalamasının beş katı seviyesine ulaştığını vurguladı. Akduman, “Tomografiye ikna edemediğimiz sigara içen bireyler, koronavirüs nedeniyle zorunlu olarak tomografi çektirdi. Bu durum, akciğer kanserini erken evrede tespit etmemize olanak sağladı” dedi.
Yeni Tanı Akciğer Kanseri Oranı Beş Kat Arttı
Dünyada ve Türkiye’de hem kadın hem de erkeklerde en çok yaşam kaybına neden olan kanser türünün akciğer kanseri olduğunu belirten Akduman, “Tüm dünyada akciğer kanserinin en sık görüldüğü ülkeler arasında Türkiye, ilk 10’da yer almaktadır.” dedi. Artan yaş, sigara kullanımı ve kontrolsüz hava kirliliği, akciğer kanserinin yaygınlığını artıran etkenler arasında. Koronavirüs pandemisi nedeniyle yapılan kontrol tomografileri, yeni tanı akciğer kanseri oranlarını da yükseltti. Sağlık Bakanlığı verilerine göre, erken evre ve yeni tanı akciğer kanseri vakalarının sayısı, geçen yılın ortalamasının beş kat üzerine çıkmıştır. Bu durum, dünya genelinde de benzer bir tablo sergilemektedir. Yeni tanı akciğer kanseri sayısı, geçmiş yıllarla kıyaslandığında, bu dönemde alışılmış yüksek seviyelerin üzerine çıkmıştır.”
Tomografi ile Erken Tanı Fırsatı
Tomografinin tanı amacıyla daha fazla kullanılmaya başlaması, hastalığın erken evrelerde tespit edilme şansını artırdığını ifade eden Akduman, “Ülkemizde sigara kullanım oranı yaklaşık %45 seviyelerinde. Akciğer kanserinin en önemli risk faktörü de sigaradır. Daha önce tomografiye ikna edilemeyen sigara içicileri, koronavirüs nedeniyle zorunlu olarak tomografi çektirmek zorunda kaldılar. Bu durum, akciğer kanserini erken evrede yakalama fırsatını doğurdu ve tedavi şansını artırdı” şeklinde konuştu.
Akciğer Kanseri İleri Evrede Tanı Alıyor
Akciğer kanserinin son yıllarda her iki cinsiyette de yaygın bir şekilde görüldüğüne dikkat çeken Akduman, “Önceki yıllarda akciğer kanserine daha çok erkeklerde rastlanırken, artık bu hastalık her iki cinsiyette de yaygın bir şekilde görülmektedir. Maalesef, akciğer kanserli olguların üçte ikisini, ameliyat edilemeyecek seviyede yakalıyoruz. Bu durumda, kemoterapi ya da radyoterapi ile tedavi seçeneklerini değerlendirmeye alıyoruz. Ancak akciğer kanserinde en temel ve arzu edilen tedavi yöntemi, erken tanı ve cerrahi müdahaledir” ifadelerini kullandı.
Riskli Gruplar için Akciğer Grafisi Yetersiz
Sigarayı bırakmanın önemli olduğunu ancak riskin tamamen ortadan kalkmadığını belirten Akduman, şu uyarılarda bulundu: “Eğer 20 yıl boyunca günde bir paket sigara içtiyseniz, akciğer kanseri riskiniz her zaman sizinle olacaktır. Sigarayı bıraktıktan sonra risk, yıllar içerisinde azalsa da, hiç sigara içmemiş bireylerle kıyaslandığında hala devam etmektedir. 50 yaş üzeri ve 30-35 yıl sigara içme öyküsü olan hastalarımızda mutlaka düşük doz akciğer tomografisi ile tarama testi öneriyoruz. Ancak, riskli gruptaki bireyler için akciğer grafisi yetersiz kalmaktadır. Bir lezyonun tespit edilebilmesi için minimum 1 santimetre boyutunda olması gerekmektedir. Akciğer grafisinde atladığımız lezyonları, tomografi ile nodül takibiyle tespit edebiliriz. Ancak, ‘Biz sigara içtik, zaten riski aldık’ dememek gerekir. Sigara ne kadar uzun süre kullanılırsa, risk katlanarak artar. Ne zaman bırakırsanız, o zaman şanslı olmaya başlanır.”
Kanlı Balgam ve Geçmeyen Öksürüge Dikkat
Sigara içen bireylerde görülen kanlı balgamın, önemli bir kanser belirtisi olarak ciddiye alınması gerektiğini vurgulayan Akduman, “Bunun yanı sıra ses kısıklığı, hem tiroid hem de akciğer kanserinde kritik bir belirti olabilir. Sırt ağrısı, akciğer zarı ya da sinir hücreleri tutulumu varsa, riskli durumlar arasında yer alır. Geçmeyen inatçı öksürük ve sık tekrarlayan zatürre, ciddiye alınması gereken belirtilerdir. Örneğin, bir hastanın sık tekrarlayan zatürresi aynı tarafta ve sürekli dirençliyse, bu durum nefes borusunun içinde tıkayıcı bir tümör olabileceğini gösterebilir. Bronkoskopi ile kanlı balgam ve inatçı öksürüğü görüntülemek önemlidir.”
